پورنوگرافی و تاثیر آن بر زندگی مشترک
هنر واقعی هر فرد، بیان یک فکر، حدس و گمان یا تصوری درباره وضعیت انسان است. با این حال، همواره درباره مرز میان هنر و پورنوگرافی اختلاف نظر وجود داشته است. بسیاری از افراد معتقدند پورنوگرافی نوعی بیان هنری است که حتی در برخی کشورها تحت حمایت قوانین آزادی بیان قرار میگیرد، اما در مقابل، گروهی دیگر بر این باورند که تفاوت مشخصی میان هنر و «پورن» وجود دارد.
پورنوگرافی به نمایش محتوای جنسی با هدف تحریک جنسی فرد گفته میشود و معمولاً در قالب مجلات، فیلمها، ویدئوها و محتوای دیجیتال منتشر میشود. در این مطلب، با مفهوم پورنوگرافی و تأثیرات آن بر زندگی فردی و روانی افراد آشنا میشویم.
پورنوگرافی و تأثیر آن بر روابط جنسی بزرگسالان همواره موضوعی بحثبرانگیز بوده است. پورنوگرافی به هر نوع رسانهای گفته میشود که با هدف تحریک جنسی مخاطب تولید میشود و معمولاً بهصورت تجاری توزیع میگردد. امروزه، پورنوگرافی به یک صنعت چند میلیون دلاری در سطح جهان تبدیل شده است.
پورنوگرافی به دلیل نمایش صحنههایی شامل نفوذ، پرخاشگری و تعاملات خام جنسی بین بزرگسالان توجه بسیاری از افراد را به خود جلب کرده است. با انتقال پورنو از مجلات و فیلمها به بستر دیجیتال، دسترسی به این نوع محتوا بسیار آسانتر از گذشته شده است.
اگرچه زنان نیز در برخی موارد به تماشای پورنوگرافی میپردازند، اما بیشترین مصرفکنندگان این محتوا مردان هستند و برای برخی از آنها پورنو به بخشی ثابت از زندگی تبدیل شده است. متأسفانه، استفاده مداوم از پورنوگرافی میتواند بهطور قابل توجهی بر صمیمیت زناشویی و کیفیت روابط جنسی زوجین تأثیر منفی بگذارد.
نتایج تماشای پورنوگرافی در زندگی زوجین
تماشای مداوم پورنوگرافی میتواند پیامدهای قابلتوجهی در روابط زناشویی ایجاد کند. از جمله نشانههای رایج آن میتوان به جداشدگی عاطفی در هنگام رابطه جنسی، اجتناب از رابطه جنسی واقعی و در برخی موارد درخواستهای مکرر برای استفاده از پورنو در کنار رابطه جنسی اشاره کرد.
دکتر باربارا وینتر، روانشناس و درمانگر جنسی در بوکا راتون فلوریدا، در اینباره بیان میکند:
«یک حرکت تدریجی یا آشکار به سمت فضای مجازی، معمولاً چیزی را از زندگی فرد از بین میبرد و آن اغلب دلبستگی به ازدواج یا خانواده است.»
به گفته او، این جداشدگی عاطفی باعث میشود فرد برای تسکین هیجانی یا ایجاد تعادل روانی به جای رابطه واقعی، به پورنوگرافی پناه ببرد. در این مرحله، زندگی مشترک نادیده گرفته میشود، شرکا احساس تنهایی، انزوا و خیانت عاطفی را تجربه میکنند و فاصله میان آنها عمیقتر میشود.
از سوی دیگر، پورنوگرافی میتواند باعث کاهش عزت نفس همسر شود؛ زیرا ممکن است خود را با افرادی مقایسه کند که شریکش در محتوای پورنوگرافیک مشاهده میکند. همچنین، بسیاری از متخصصان معتقدند پورنوگرافی میتواند بهعنوان یک شیب لغزنده به سمت اعتیاد جنسی عمل کند.
در برخی موارد، مصرف مداوم پورنو منجر به تمایل به روابط جنسی خشن یا غیرمتعارف میشود. این مسئله باعث میگردد فرد بیشتر بر نیازها و خواستههای شخصی خود تمرکز کند و نیازها و احساسات شریک جنسیاش را نادیده بگیرد.
نشانههای آسیب پورنوگرافی به زندگی زناشویی
کارشناسان حوزه سلامت روان اتفاق نظر دارند که نبود احساسات، کاهش صمیمیت یا قطع رابطه جنسی میتواند تداوم زندگی مشترک را به خطر بیندازد. پورنوگرافی هرگز جایگزین سالمی برای رابطه جنسی بین زوجین نیست.
رابطه جنسی سالم یکی از مهمترین عوامل حفظ پیوند عاطفی و احساس رضایت در زندگی مشترک است. تماشای پورنوگرافی بهتدریج باعث کمرنگ شدن نیاز عاطفی و جنسی به شریک زندگی میشود و در نهایت یکی از اصلیترین عوامل نگهدارنده زوجین در کنار یکدیگر از بین میرود.
همچنین، مشاهده پورنو میتواند باعث شود برخی مردان از معاشقه و پیشنوازی قبل از رابطه جنسی غافل شوند. این موضوع معمولاً موجب کاهش میل جنسی زنان، نارضایتی جنسی و در نهایت سردی در رابطه زناشویی میشود.
تماشای مشترک پورنوگرافی توسط زوجین؛ یک باور اشتباه
برخی زوجین تصور میکنند برای حل مشکلات ناشی از تماشای پورنوگرافی، باید با یکدیگر پورنو ببینند. این تفکر که اگر نتوانید شریک جنسی خود را از تماشای پورن بازدارید، بهتر است خودتان نیز او را همراهی کنید، کاملاً نادرست و آسیبزا است.
برخی افراد با این باور که همراهی با همسر در تماشای پورنو باعث رضایت و خوشحالی او میشود، این رفتار را میپذیرند؛ در حالی که تجربههای بالینی و شواهد روانشناختی نشان میدهد پیامدهای مثبتی در انتظار آنها نخواهد بود.
تماشای مشترک پورنو میتواند پیامدهایی مانند موارد زیر را به همراه داشته باشد:
غم و ناراحتی عاطفی
احساس خیانت
طرد شدن
شکلگیری کینه
بیاعتمادی
کاهش اعتماد به نفس
به همین دلیل، نباید اجازه داد تماشای پورنوگرافی به یک عادت مشترک در رابطه زناشویی تبدیل شود.
در صورت مشکلساز بودن پورنوگرافی در زندگی زوجین
اگر اعتیاد به پورنوگرافی وجود نداشته باشد
در شرایطی که استفاده از پورنوگرافی به سطح اعتیاد نرسیده است، همسران باید قاطعانه برخورد کنند. اگر موضوع در ظاهر جزئی به نظر میرسد، لازم است همسر بتواند احساسات خود را بهدرستی بیان کند؛ احساساتی مانند بیاهمیت بودن، تحقیر شدن، قطع ارتباط عاطفی یا تنهایی. در این مسیر، باید به فرد کمک شود تا نیازهای اساسی خود مانند عشق، صمیمیت، امنیت و آرامش را بازتنظیم کند.
اگر اعتیاد فعال به پورنوگرافی وجود داشته باشد
در صورت وجود اعتیاد فعال، معمولاً باید انتظار انکار از سوی همسر را داشت. در چنین شرایطی، گفتوگوی مستقیم و هدایت فرد به سمت زوج درمانی تخصصی اهمیت زیادی دارد. اغلب افراد در مراحل ابتدایی، وابستگی خود به پورنوگرافی را انکار میکنند و در مرحله بعد ممکن است شریک زندگی را با تهدید به ترک رابطه تحت فشار قرار دهند.
درمان وابستگی به پورنوگرافی معمولاً فرآیندی زمانبر است و نیاز به مداخله حرفهای، درمان فردی و در بسیاری موارد زوجدرمانی دارد.
تأثیرات پورنوگرافی بر کودکان و نوجوانان
پورنوگرافی به مغز در حال رشد کودک آسیب میزند. این محتوا میتواند مسیرهای عصبی مغز را تغییر دهد و روند طبیعی رشد مغزی را مختل کند.
پورنوگرافی نگاه کودک به رابطه جنسی را تحریف میکند. آنچه در تصاویر و ویدیوهای پورن نمایش داده میشود، با واقعیت زندگی و روابط سالم تفاوت اساسی دارد.
پورنوگرافی کیفیت زندگی کودک و نوجوان را کاهش میدهد. از آنجا که پورنوگرافی یک محرک فوقطبیعی است، بسیاری از کودکان و نوجوانان توانایی کنترل یا توقف تماشای آن را ندارند؛ در نتیجه خواب، تمرکز و زمان مفید خود را از دست میدهند.
پورنوگرافی میتواند منجر به آسیب به دیگر کودکان شود. مشاهده محتوای جنسی در سنین پایین ممکن است باعث شود کودک رفتارهای دیدهشده را با دیگر کودکان تکرار کند.
نکاتی مهم برای والدین جهت آموزش جنسی به کودک
پورنوگرافی میتواند به مغز ارزشمند کودک شما آسیب جدی وارد کند. مغز انسان ساختاری شگفتانگیز دارد و یکی از لذتهای مهم فرزندپروری، مشاهده رشد و یادگیری کودک است؛ از برداشتن اولین قدمها گرفته تا یادگیری الفبا یا نواختن ساز. در این مسیر، مسیرهای عصبی مغز بهطور مداوم در حال شکلگیری هستند.
مغز از عقب به جلو رشد میکند و یکی از آخرین بخشهایی که تکامل مییابد، قشر پیشپیشانی است؛ ناحیهای که مسئول عملکردهای زیر است:
تمرکز و توجه
پیشبینی پیامدهای رفتار
کنترل تکانه و مدیریت احساسات
برنامهریزی برای آینده
تفکر منطقی و شرطی
مغز بر اساس یک اصل ساده عمل میکند: هرچه بیشتر در معرض آن قرار بگیرد، به آن علاقهمندتر میشود؛ بهویژه پیش از ۱۶ سالگی. تحریک شدید ناشی از محتوای جنسی، همراه با واکنشهای شیمیایی مغز، میتواند توجه کودک را بهطور متمرکز درگیر کند و میل به تکرار این تجربه را افزایش دهد. اگر این فرآیند در سالهای حساس نوجوانی شکل بگیرد، مسیرهای عصبی عمیقی ایجاد میشود که وابستگی به پورنوگرافی را تقویت میکند.
آسیب پورنوگرافی به نگرش جنسی نوجوانان
پورنوگرافی به دیدگاه کودک و نوجوان نسبت به رابطه جنسی آسیب میزند. اعتیاد به پورنو در نوجوانان بسیار خطرناک است و در بسیاری از موارد توسط والدین نادیده گرفته میشود. این موضوع میتواند در آینده مشکلات جدی ایجاد کند و در صورت اصلاح نشدن، مسیر زندگی نوجوان را بهشدت تحت تأثیر قرار دهد.
نیاز به مشاوره دارید؟
اگر تماشای پورنوگرافی به رابطه عاطفی، زندگی مشترک یا سلامت روان شما آسیب زده است، کمک تخصصی میتواند نقطه شروع تغییر باشد.
کلینیک روانشناسی ذهنآرا با همراهی بیش از ۳۰ روانشناس و درمانگر دکتری و فوقدکتری در حوزههای مختلف روانشناسی، آماده است تا شما را در مسیر ترک پورنوگرافی، مشاوره زناشویی و بازگشت آرامش به زندگی مشترک همراهی کند.