مسخ شخصیت و مسخ واقعیت چیست؟ چه تفاوتی بین اختلال مسخ شخصیت و مسخ واقعیت است؟ چطور درمان مسخ شخصیت پرداخت؟

مسخ واقعیت (دگرسان بینی محیط): مسخ واقعیت نوعی ازتغییرات دیدگاهی فرد نسبت به دنیای بیرون است، به گونه ای که دنیای بیرون در نظرش غیرواقعی خواهد بود. در مسخ واقعیت فرد خود را از محیط اطراف خود جدا می داند.

مسخ شخصیت (دگرسان بینی خویشتن): اختلالی است که فرد مبتلا حس می کند از بدن و کالبد خود جدا شده است و از بیرون خود را نگاه می کند و ممکن است خود را در رویا حس کند، دراختلال مسخ شخصیت یا زوال شخصیت فرد هویت خود را غیر واقعی و مبهم می داند.

برخی افراد ممکن است به دلیل اضطراب و تنش های روانی زیاد این احساسات گذرای مسخ واقعیت را داشته باشند و بعد از دوره ای از بین برود. اما زمانی که مسخ واقعیت و مسخ شخصیت هرگز از بین نروند و به طور مستمر ادامه دار باشد به طوری که فرد همیشه این احساسات را همراه خود داشته باشد، به عنوان اختلال شخصیتی تشخیص داده می شود.

احتمال بروز اختلال زوال شخصیتی در افرادی که تجربه آسیب دیدگی های بزرگ را داشته اند بیشتر دیده می شود. توجه داشته باشیم که این احساسات ناشی از مصرف مواد مخدر، مشروبات الکلی، داروها و یا بیماری های جسمی نباشد که در این صورت به عنوان اختلال شناخته نخواهد شد. مصرف بیش از اندازه حشیش، برخی داروهای ضد افسردگی، کافئین و نیکوتین همگی علائمی مانند مسخ شخصیت در فرد به وجود می آورند. همچنین ترک ناگهانی الکل و بنزودیازپین‌ها علائم مشابه در فرد ایجاد می کنند.

مسخ واقعیت و مسخ شخصیت، دلایل پیدایش اختلال زوال شخصیت

گاهی اختلال مسخ شخصیت ممکن است همراه با شرایط عصب شناختی و یا میگرن به وجود آید و یا می تواند نشانه وجود اختلال های دهلیزی مثل آماس گوش درونی باشد.

• ارتباطی میان توازن نبودن مواد شیمیایی موجود در مغز (منتقل کننده های عصبی) و ترس وجود دارد که نتیجه آن پیدایش این اختلال است.
• آسیب های روانی دردوران کودکی، مثل سوء استفاده کلامی و یا احساسی و یا خشونت های خانگی زمینه ساز بروز اختلال زوال شخصیتی می تواند باشد.
• کودکانی که دارای والدینی هستند که دارای مشکلات روانی اند، بیشتر در معرض ابتلا به اختلال زوال شخصیتی هستند.
• از اصلی ترین علت های مسخ شخصیت و مسخ حقیقت، اختلالات اضطرابی، از جمله حملات پانیک است.
• گاهی از مسخ واقعیت می توان به وجود اختلالات خواب و برخی اختلالات روانی مانند اختلال مسخ شخصیت، اختلال شخصیت مرزی (Borderline Personality Disorder)، اختلال دوقطبی (Bipolar Disorder)، اسکیزوفرنی (Schizophrenia)، اختلال هویت‌گسسته (Dissociative Identity Disorder) و اختلالات اضطرابی (Anxiety Disorders) پی برد.

اختلال هایی که ممکن است همراه این اختلال وجود داشته باشند عبارت اند از:

• اختلال شخصیت دوری جو
• اختلال شخصیت مرزی
• اختلال افسردگی
• اختلال اضطراب

علائم فرد مبتلا به اختلال شخصیت ​

• اختلال زوال شخصیت به گونه ای است که فرد رفتار،گفتارو احساسات خود را از دور و با فاصله از خود تجربه می کند.
• در مسخ شخصیت فرد بین خود و وقایعی که در اطراف او رخ می دهد فاصله حس می کند.
• فرد ممکن است به نحوی رفتارکند که انگار بر رفتار و گفتارش کنترلی ندارد. حتی امکان دارد حس هایی نظیر لمس کردن و تشنگی و گرسنگی و یا حتی میل جنسی را تجربه نکند.
• امکان دارد از دیدگاه فرد مبتلا دنیا به گونه ای متفاوت دیده شود، مثلا اشیا در اندازه های غیرطبیعی ویا رنگ های نادرست دیده شوند. زمان گاهی با سرعت و گاهی کند در گذر خواهد بود.
• طول دوره ای این احساسات امکان دارد ساعت ها، روز ها و یا هفته ها، ماه ها یا حتی سال ها تکرار داشته باشد. در تمام این دوران فرد از درون خود آگاه است وهمچنین در جریان اتفاقات اطراف خود هست، پس می داند از محیط اطراف خود جدا شده است.
• این افراد ممکن است با این ترس مواجه باشند که گویی اصلا وجود ندارند .
• طبق گزارش ها در مورد همه گیر شدن این احساسات به عنوان اختلال کم است و در مطالعات اخیر زوال شخصیت در خانم ها حداقل دو برابر بیشتر از آقایان مشاهده شده است و عموما در افراد بالای 40 سال دیده می شود.
• به طور کلی نیمی از بزرگ سالان در بخشی از عمر خود مسخ شخصیت ومسخ واقعیت را تجربه کرده اند، اما با این حال همه نشانه ها را مبنی بر این که این اختلال را دارا هستند، در آن ها دیده نمی شود. در کشور آمریکا زن و مرد به یک نسبت این اختلال را دارا می باشند و شیوع آن در این کشور حدود دو درصد است. مطالعات به روز نشان می دهد که مسخ شخصیت گذرا ممکن است در ۷۰ درصد جمعیت دنیا بدون تفاوت محسوس بین مرد و زن دیده شود.

درمان اختلال مسخ شخصیت

در صورتی این احساسات وتجربیات به عنوان اختلال مسخ شخصیت تشخیص داده می شود که علائم به صورت مرتب تکرار و موجب استرس در فرد شوند و زندگی روزانه فرد را از حالت طبیعی خارج کرده باشند و تاثیر منفی بر آن بگذارند. اصلی ترین درمان اختلال مسخ شخصیت از طریق روان درمانی است، در برخی موارد برای درمان استفاده از دارو نیز لازم می شود.

با کمک گرفتن از روانشناس های خوب می توان متوجه شد که چرا مسخ شخصیت و مسخ واقعیت در فرد ایجاد می شوند ودلایل آن را ریشه یابی کرد، بعد از آن برای کنترل علائم و درمان این اختلال توسط روانشناس راهکار هایی ارائه می شود که به آن واقعیت درمانی می گویند. این راهکار ها می تواند راهبرد های مدیریت اضطراب، گاهی تحریکات حسی، روش های توجه برگردانی و راه های آرام سازی عضلانی باشد.

در دارو درمانی عموما از داروهایی که برای درمان افسردگی های شدید و اضطراب تجویز می شود، استفاده می کنند. دارو ها به طور غیر مستقیم بر این اختلال و روند درمان آن تاثیر می گذارند، همان طور که گفتیم اصلی ترین دلیل اختلال مسخ شخصیت و مسخ واقعیت اضطراب و افسردگی است، پس با دارو های ضد افسردگی در جهت بهبود این بیماری گام هایی برداشته می شود.

پر کاربردترین روش‌ برای درمان اختلال شخصیت ‌زدایی و واقعیت‌زدایی، روانکاوی و هیپنوتیزم درمانی و رفتاردرمانی شناختی (CBT)، خانواده ‌درمانی، درمان رفتاری دیالکتیکی هستند.

پیدا کردن مشاور خوب و حرفه‌ای مرکز مشاوره‌ای که بهترین خدمات را در زمینه مسخ واقعیت به شما ارائه دهد می‌تواند معضل بزرگی باشد. خصوصا اگر برای بار اول می‌خواهید به روان درمانگر مراجعه کنید. شما می‌توانید برای مشورت و کسب اطلاعات بیشتر درمورد مراکز مشاوره خوب در شمال و شرق تهران در این زمینه با کلینیک ذهن آرا تماس بگیرید.