تست IVA چیست؟ تست عدم تمرکز در کودکان و تست دامنه توجه

تست IVA، آزمون بررسی توجه و تمرکز است که به اختصار IVA -2 CPT گفته می شود. IVA-2 CPT مخفف Integrated Visual and Auditory Continues Performance Test به معنای آزمون بررسی یکپارچه ی عملکرد دیداری – شنیداری می باشد. این تست، یک آزمون تخصصی جهت بررسی توجه و تمرکز و تشخیص دقیق اختلال نقص توجه-بیش فعالی (ADHD) در کودکان و بزرگسالان می باشد.

تست IVA، یک آزمون عصب شناختی (نوروسایکولوژی) جهت ارزیابی توجه در هر دو حیطه توجه دیداری و توجه شنیداری و همچنین بررسی عملکرد کنترل تکانش می باشد. اولین بار توسط جان استندفورد ( روانشناس) و آن ترنر (پزشک) ساخته شد و برای ایجاد تمایز بین افراد مبتلا به ADHD از افراد مبتلا به اختلال سلوک و افراد بدون مشکل سلامت جسمی طراحی شده بود.

مدت زمان اجرای تست IVA (همراه با بخش آموزش) حدوداً ۲۰ دقیقه می باشد که هر دو نوع عملکرد یکپارچه دیداری و شنیداری را بررسی می کند. آزمون IVA، دقیقاً می تواند عملکرد سیستم عصبی را در زمینه توجه و تمرکز بررسی کند . این آزمون، عامل اصلی یعنی کنترل واکنش و توجه را مورد ارزیابی قرار می دهد.

آزمون IVA، بر مبنای راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی DSM-V تدوین شده و به تشخیص و تفکیک انواع ADHD شامل نوع کمبود توجه، نوع بیش فعالی (تکانشگر)، نوع ترکیبی و نوع ناشناخته (NOS) می پردازد.

این آزمون برای بررسی مشکلات و اختلالات دیگری نظیر مشکلات خودکنترلی، اختلالات خواب، اضطراب و … نیز استفاده می شود. آزمون کامپیوتری IVA، از ده نوع تجزیه و تحلیل مختلف، برای ارائه اطلاعات کامل در قالب جدول و نمودار در جهت کمک به تشخیص دقیق و تفسیر کامل تر استفاده می کند.

آزمون IVA چگونه انجام می شود؟

این آزمون، یک نوع آزمون روانشناختی کامپیوتری است که باید تحت نظارت یک متخصص که در استفاده و تفسیر آزمایشات روانشناسی تخصص دارد انجام شود.

انجام آزمون نیاز به شرایط اولیه دارد که فقط در کلینیک های درمانی قابلیت فراهم شدن دارند.

همانطور که گفته شد، یک آزمون کامپیوتری است زیرا زمان واکنش بر حسب هزارم ثانیه محاسبه می شود و بیش از 500 محرک در حدود 20 دقیقه نمایش می شود.

در دامنه سنی 6 سال تمام تا 96 ساله نرم شده است و قابل اجرا می باشد. نرم افزار بازه سنی پایین تر و بالاتر را جهت شروع آزمون نمی پذیرد.

متخصصان پیشنهاد می کنند برای نتایج دقیق تر، بین ساعت 8 صبح تا 8 شب انجام شود.

در طول انجام آزمون تمام دستورات توسط کامپیوتر به فرد ارائه می شود و اگر فرد متوجه نشود و یا نیاز به راهنمایی بیشتر داشته باشد، توضیحات بیشتر توسط متخصص روانسنج (آزمونگر) ارائه خواهد شد.

روایی و پایایی تست IVA، تست عدم تمرکز در کودکان،

تست عدم تمرکز در کودکان

در پایایی آزمون-بازآمون، مشخص شد که هم در سطح جهانی و هم از نظر مقیاس های خاص، پایایی در سطح معناداری قرار دارد و تحقیقات روایی برای کودکان 7 تا 12 سال که برخی از آن ها توسط پزشک بالینی به ADHD تشخیص داده شده بودند حساسیت 92% را گزارش کرد. طبق پژوهش های انجام شده نسخه فارسی این آزمون دارای ضریب اعتبار 53% تا 93% می باشد.

آزمون IVA، تنها آزمون تشخیص بیش فعالی می باشد که نتایج آن با fMRI و QEEG معتبر شده است و به این معنی است که نتایج IVA با نتایج حاصل از fMRI و QEEG همبستگی و رابطه مشخصی دارد و نتایج حاصل از هر کدام از آنها نتیجه مشابهی را در بررسی عملکرد توجه فرد نشان می دهد.

اختلال نقص توجه-بیش فعالی

اختلال نقص توجه-بیش فعالی (ADHD) اختلالی است که با الگوی مداوم بی توجهی و/یا بیش فعالی تکانشی مشخص می شود و عملکرد را مختل می کند.

در ADHD توجه و کنترل فرد تحت تأثیر قرار می گیرد. افراد مبتلا به این اختلال، مشکلاتی در رابطه با توجه و تمرکز دارند. آنها ممکن است بیش از دیگران عصبی شوند. این اختلال کنترل رفتار را دشوارتر می کند. درصد ابتلا کودکان و نوجوانان بیشتر از بزرگسالان می باشد.

تشخیص اختلال نقص توجه-بیش فعالی

تشخیص این اختلال با یک مصاحبه تشخیصی توسط درمانگر مجرب انجام می شود. پیشینه بیماری و خانوادگی فرد بررسی می شود و تمامی علائم ممکن توسط درمانگر سنجیده شده و هر معیار موجود از تشخیص این اختلال حمایت می کند. اما از آن جا که مشکلات نقص توجه می تواند ناشی از ناراحتی های دیگر از جمله افسردگی نیز باشد برای تشخیص قطعی و دقیق از تست IVA استفاده می شود. 

تست IVA، در کمترین زمان ممکن و با دقت کامل اختلال نقص توجه-بیش فعالی را تشخیص می دهد. مدت زمانی که نیاز است تا درباره ی آزمون آموزش ببینید، آن را انجام دهید و نتایج را اعلام کنند چیزی حدود یک ساعت می باشد که در مقایسه با روش های دیگر تشخیص سریع تر و بسیار دقیق تر می باشد.

در تفسیر تست توجه و تمرکز و تشخیص بیش فعالی IVA -2 چه مواردی مشاهده می شود؟

• عدد مربوط به توجه دیداری (Visual Attention) و اینکه توجه دیداری فرد در کجای جامعه نرمال قرار دارد ، به طور مثال نرمال است، بالاتر از نرمال است یا پایین تر از نرمال
• عدد مربوط به توجه شنیداری (Auditory Attention) و اینکه توجه شنیداری فرد در کجای جامعه نرمال قرار دارد ، به طور مثال نرمال است ، بالاتر از نرمال است یا پایین تر از نرمال
• در آزمون توجه و تمرکز IVA -2 نتایج تکانشگری یا همان Impulsivity نیز نشان داده می شود (تکانشگری نیز هم در بخش دیداری و هم شنیداری اعداد جداگانه دارد) و وضعیت عدد نسبت به جامعه نرمال.
• شاخص های کلی توجه (عدد مربوط توجه کلی و عدد مربوط به تکانشگری کلی) یعنی در مجوع توجه و تمرکز و همچنین تکانشگری فرد چگونه است و نسبت به افراد هم سن و هم جنس خود در کجا است.

چرا باید تست توجه و تمرکز IVA را انجام دهیم؟

1- 20 دقیقه بعد از انجام آزمون، یافته هایی که بر اساس DSM-V هستند در اختیار آزمودنی قرار می گیرند.
2- به درمانگر کمک می کند، تشخیص دقیق تری داشته باشد.
3- انواع عدم دقت شنیداری و بینایی و تکانشی بودن را اندازه گیری می کند.
4- به والدین کمک می کند تا به مشکلات فرزند خود واقف شوند.
5- بهترین سبک یادگیری آزمودنی را آشکار می کند.
6- اجرای تست برای آزمودنی بسیار راحت و بدون مشکل است.
7- با کمک نتایج به دست آمده، به درمان موثرتر کمک میکند.
8- این آزمون برای افراد ۶ سال به بالا و بزرگسالان اجرا می شود.

کجا تست IVA را انجام دهیم؟

تست IVA که یک آزمون تخصصی برای تشخیص قطعی بیش فعالی و کمبود توجه در کودکان و بزرگسالان می باشد باید توسط متخصصان (که تجربه ی انجام و تفسیر آزمون های روانشناختی را دارند) و کلینیک‌های تخصصی اجرا شود .

در کلینیک تخصصی ذهن آرا، روانسنج متخصص و مجرب انجام تست IVA را برعهده دارد و به صورت حضوری برای تشخیص دقیق اختلال ADHD، تست IVA انجام می شود و عملکرد مراجع در مقیاس و خرده مقیاس های مربوطه بررسی و تفسیر دقیق ارزیابی آزمودنی ارائه می شود.