وقتی کودکی برای از دست دادن یکی از عزیزانش غمگین است ممکن است متوجه غمگینی او نشوید. بچه ها احساسات پیچیده را متفاوت از بزرگسالان پردازش می کنند و نشان می دهند. با این حال، این بدان معنا نیست که غم و اندوه اتفاق نمی افتد و کودک شما تحت تأثیر قرار نمی گیرد. سوگ در کودکان ممکن است علائم متفاوتی داشته باشد که در زیر به آنها می پردازیم:

علائم سوگ در کودکان

1.عدم توانایی در درک مرگ

غم و اندوه در کودکان دشوار است؛ زیرا کودکان کوچکتر ممکن است مفهوم مرگ را درک نکنند. کودک ممکن است اعتقاد داشته باشد که مرگ موقتی است، به ویژه به این دلیل که بسیاری از کارتون ها شخصیتی را نشان می دهند که به طور مرگبار زخمی شده و سپس به زندگی باز می گردد. در نتیجه، بچه‌های کوچک‌تر معمولاً دلتنگ یکی از عزیزانشان می‌شوند و ممکن است هر از چند گاهی برای چند دقیقه غمگین شوند. اما از آنجایی که در درک این موضوع که مرگ دائمی است مشکل دارند، به طور کامل متوجه نمی شوند که این از دست دادن واقعا چه معنایی برای زندگی آنها خواهد داشت. یک کودک کوچک‌تر ممکن است بپرسد که آیا پدر بزرگ برای جشن تولد بعدی او شرکت خواهد کرد یا خیر؟ درست مانند درک مرگ بر حسب سن، علائم غم و اندوه نیز متفاوت است. مهم است که تشخیص دهید کودک شما چه زمانی سوگوار است تا بتوانید مطمئن شوید که او با احساسات به روشی سالم برخورد می کند. در واقع، یک مطالعه نشان داد که مداخلات می تواند به کودک کمک کند تا با فقدان به روشی سالم کنار بیاید و به جلوگیری از ایجاد مشکلات سلامت روان یا غم و اندوه آسیب زا کمک کند.

2. گهی غمگین گهی شاد

وقتی یک بزرگسال غمگین می شود، به نظر می رسد که همیشه این غم حضور دارد، حتی در لحظات شادی. با این حال، کودکان اغلب یک لحظه خوب به نظر می رسند، اما لحظه ای دیگر بسیار ناراحت می شوند، زیرا به نظر می رسد مغز آنها نمی تواند برای مدت طولانی با غم و اندوه کنار بیاید. در مراحل اولیه غم و اندوه، طبیعی است که کودکان کمی انکار ناپدید شدن عزیزشان را تجربه کنند. آنها ممکن است همچنان انتظار داشته باشند که فردی که درگذشته هر لحظه ظاهر شود. این انکار برای مدتی طبیعی است، اما با گذشت زمان، واقعیت از دست دادن باید شروع به فروکش کند، به خصوص در مورد کودکان بزرگتر.

3. چسبندگی

کودکان ممکن است بعد از از دست دادن بیشتر چسبنده باشند. آنها ممکن است برای رفتن به مدرسه گریه کنند یا ممکن است برای کارهایی که قبلاً تسلط داشتند کمک بخواهند تا توجه شما را جلب کنند.

4. بازگشت رشدی

کودکان نوپا و پیش دبستانی ممکن است شروع به خیس کردن تخت کنند یا در طول شب نخوابند. در همین حال، یک کودک کوچک ممکن است دوباره چهاردست و پا راه برود، صحبت کردنش کودکانه شود یا بخواهد دوباره از شیر بخورد.

5. مشکلات مدرسه ای

کودکان بزرگتر و نوجوانانی که از دست دادن را تجربه کرده اند، اغلب با عقب افتادن از مطالعه یا شکست در کلاس هایی که زمانی در آن شرکت می کردند، اندوه را نشان می دهند. آنها همچنین ممکن است در تمرکز روی کارها مشکل داشته باشند یا در انجام تکالیف شکست بخورند.

6. مشکلات خواب

کودکان غمگین ممکن است بخواهند با والدین یا اطرافیان خود بخوابند، یا ممکن است کابوس یا رویاهایی در مورد فردی که مرده ببینند. بچه های بزرگتر ممکن است کمی بی خوابی داشته باشند یا از مرگ بترسند، که آنها را از خوابیدن باز بدارد.

7. مشکل در تمرکز

گاهی اوقات کودکان ممکن است نتوانند روی فعالیت خاصی تمرکز کنند یا در حل مشکلات یا تصمیم گیری به مشکل بر بخورند. آنها همچنین برای تمرکز تلاش می کنند و ممکن است در فضا پرت شده یا گم شده به نظر برسند.

8. اضطراب

هم کودکان و هم نوجوانان ممکن است نگران همه چیز باشند، به ویژه در مورد مرگ سایر افراد در زندگی خود. آنها به اطمینان خاطر نیاز دارند. این نیاز به ویژه در میان کودکان پیش دبستانی مشهود است.

9. احساس رها شدن

کودکان ممکن است از جانب فردی که مرده، و شاید از سوی دیگران نیز احساس کنند مورد خیانت، طرد شدن یا رها شدن قرار گرفته اند. در نتیجه، ممکن است لازم باشد به آنها اطمینان داده شود که شما در کنار آنها خواهید بود. اطمینان حاصل کنید که به وعده های خود عمل می کنید، به خصوص در این دوره زمانی، تا این ترس از رها شدن ادامه پیدا نکند.

10. واکنش های رفتاری

کودکان در هر سنی ممکن است با نشان دادن مشکلات رفتاری که قبلا وجود نداشتند، به غم و اندوه واکنش نشان دهند. آنها ممکن است شروع به بازی کردن در مدرسه یا صحبت کردن در خانه کنند. به همین ترتیب، نوجوانان ممکن است به رفتارهای پرخطرتر، مانند نوشیدن یا مصرف مواد مخدر کشیده شوند.

11. احساس گناه

شایع است که کودکان خود را به خاطر مرگ عزیزانشان سرزنش کنند. کودکان ممکن است فکر کنند که این مرگ تقصیر آنهاست، زیرا زمانی آرزو داشتند که آن فرد “برود” یا ممکن است به نوعی فکر کنند که اعمال آنها باعث مرگ فرد شده است.

12. تغییرات در بازی

کودکان خردسال ممکن است در بازی های وانمودی خود، بیشتر درباره مرگ صحبت کنند. حیوانات و عروسک یا اکشن فیگورهای آنها ممکن است بمیرند و دوباره زنده شوند. اگر شاهد این رفتار هستید، باید بدانید که فرزندتان در غم از دست دادن است.

چه زمانی از کمک روانشناس حرفه ای استفاده کنیم؟

همه کودکانی که سوگوار هستند به مشاوره کودک و اندوه نیاز ندارند. بهتر است مراقب علائمی باشید که نشان می دهد فرزندتان برای پردازش فقدان زمان سختی دارد. در اینجا برخی از علائم هشدار دهنده که نشان می دهد کودک شما می تواند از کمک حرفه ای بهره مند شود آورده شده است.

1. تقلید بیش از حد از فرد متوفی

برای بچه‌ها عادی است که جملاتی مانند «من می‌خواهم شکلات بخورم، زیرا پدربزرگ آن را بیشتر دوست داشت» را بگویند، اما تقلید بیش از حد از فرد متوفی طبیعی نیست و ممکن است به این معنی باشد که فرزند شما برای مقابله با احساسات خود تلاش می کند.

2. باور اینکه دارند با فرد متوفی صحبت می کنند

همه کودکان ممکن است بگویند فرد متوفی را دیده اند یا هر چند وقت یکبار با آن فرد صحبت می کنند. اما هنگامی که کودکان اصرار دارند که به دیدن فرد ادامه دهند یا گفتگوهای مداوم با آن فرد داشته باشند، از متخصص روانشناسی کمک بگیرید.

3. طولانی شدن دوره افسردگی

غم و اندوه طبیعی است، اما از دست دادن طولانی علاقه به فعالیت هایی که قبلاً از آنها لذت می بردید می تواند نشانه ای باشد که فرزند شما در حال مبارزه است. مسائل مربوط به سلامت روان مانند افسردگی یا اضطراب ممکن است پس از از دست دادن ایجاد شود.

4. علائمی که با گذشت زمان بدتر می شود

علائم کودک شما، مانند چسبندگی یا مشکل در خوابیدن، باید به تدریج در طول زمان برطرف شود. اگر علائم کودک شما بدتر می شود، می تواند نشانه ای باشد که او برای مقابله با احساسات خود به کمک حرفه ای نیاز دارد.

5.ابراز تمایل مکرر برای پیوستن به فرد متوف

اگر فرزند شما می گوید که می خواهد بمیرد یا آرزو دارد بمیرد، این اظهارات را ساده نگیرید. افکار خودکشی یک پرچم قرمز بزرگ است، و مهم است که برای درمان سوگ در کودکان با پزشک کودک خود یا یک متخصص بهداشت روان صحبت کنید.

درمان سوگ در کودکان

برای یک بزرگسال آسان نیست که با غم خود کنار بیاید و به کودک کمک کند تا غم خود را برطرف کند. اما این مهم است که به بچه ها کمک کنیم تا یاد بگیرند که چگونه با آن کنار بیایند. در اینجا چند استراتژی وجود دارد که می توانید از آنها برای کمک به کودک خود برای مقابله با غم استفاده کنید.

1. صادق باشید

استفاده از تعبیرهایی مانند “ما او را از دست دادیم” یا “او اکنون خواب است” می تواند یک کودک را گیج کند و بترساند. برای کودکان مهم است که درک کنند که فرد فقط خواب نیست یا گم شده است، بلکه بدنش از کار افتاده و دیگر برنمی‌گردد. البته، جزئیات وحشتناک لازم نیست، اما باید نکته ای را برای گفتن حقیقت بیان کنید.

2. ضایعه را تصدیق کنید

این شما هستید که تصمیم می گیرید آیا مناسب است فرزندتان در مراسم تشییع جنازه شرکت کند یا خیر. اما، اگر فرزند شما از رفتن می ترسد، او را مجبور به انجام این کار نکنید. شما می توانید راه های دیگری برای اعتراف از دست دادن کنید. نامه ای برای عزیزانتان بنویسید، جشن خصوصی زندگی خود را برگزار کنید، شمعی روشن کنید یا یک دفترچه در خانه بسازید.

3. صبور باشید

بسیار مهم است که صبور باشید و هر بار که به یک لحظه غم و اندوه باز می گردند، به طور مشابه با راحتی و حقیقت پاسخ دهید. به یاد داشته باشید که یادآوری، مانند سالگرد مرگ، می تواند روند سوگواری را دوباره بیدار کند.

4. با مراقبان صحبت کنید

معلمان باید در جریان آنچه در خانواده می گذرد، باشند. آنها باید اطلاعاتی در مورد مرگ بدانند، در صورت مشاهده علائم پریشانی به چه کسی مراجعه کنند و در صورت گذراندن لحظات عاطفی راهی مناسب برای حمایت از کودک بیابند.

5. مراقب خودتان هم باشید

فرزندتان به شما نگاه می کند تا ببیند چگونه با احساسات خود کنارمی آیید، بنابراین مهم است که مطمئن شوید که از خودتان مراقبت می کنید. در مورد احساسات خود آشکارا صحبت کنید، اما مراقب باشید فرزندتان را زیر بار مسائل بزرگسالی بیش از حد نگذارید. ممکن است برای شما مفید باشد که با یک مشاور فردی صحبت کنید یا در یک گروه درمانی شرکت کنید تا به شما در مراقبت از احساسات خود کمک کند.

6. کتاب هایی درباره غم و اندوه بخوانید

فرزند شما ممکن است از خواندن داستان هایی در مورد از دست دادن و مرگ و اندوه بهره مند شود. برای پاسخ دادن به سؤالاتی در مورد آنچه که هنگام مرگ برای مردم اتفاق می افتد، آماده باشید. و اگر پاسخ را نمی دانید، خوب است بگویید مطمئن نیستید.

چگونه به کودکان بیاموزیم که با احساسات ناخوشایند خود کنار بیایند

ممکن است بلافاصله پس از فقدان، علائم زیادی از غم و اندوه را مشاهده نکنید، به خصوص اگر کودک کودچک باشد. اما این بدان معنا نیست که سال ها بعد نشانه هایی از اندوه را نخواهید دید. بچه های چهار ساله ای که پدرشان را از دست می دهند، در آن زمان، پایان مرگ را درک نمی کنند. اما وقتی 10 ساله می‌شوند و رقص پدر و دختر یا سفر ماهیگیری پدر و پسری را می بینند، ممکن است نشانه‌هایی از غم و اندوه و نیاز به درمان سوگ از خود نشان دهند. به طور مشابه، کودکان 7 ساله به نظر می رسد پس از از دست دادن پدربزرگ و مادربزرگ، اندوه خود را به سرعت حل می کنند. اما در طول سال‌های نوجوانی، وقتی شروع به درک چیزهایی می‌کنند که با نداشتن پدربزرگ و مادربزرگشان در زندگی‌شان از دست داده‌اند، نشانه‌هایی از اندوه را نشان می‌دهند، یا ممکن است پشیمان شوند که زمان بیشتری را با آنها سپری نکردند. هیچ جدول زمانی برای غم و اندوه وجود ندارد، مهم نیست یک فرد چقدر جوان یا پیر باشد.