روش های درمانی اوتیسم در کودکان

اوتیسم چیست؟

اوتیسم (ASD) نوعی اختلال رشد است. این اختلال باعث می شود تا فرد در برقراری ارتباط و تعامل با دیگران دچار مشکل شود اوتیسم اختلال است خود را در همان سال های اولیه زندگی کودک خود را بروز می دهد. و معمولاً از ۱۲ ماهگی تا ۲ سالگی به طور کامل قابل تشخیص است. برخی از نشانه های اوتیسم حتی از ۶ ماهگی کودک خود را بروز می دهد. اما تا 2 سالگی به طور قطع می توان ارزیابی کامل و تشخیص این بیماری را در کودک مشخص کرد. برخی از کودکان توالی رشد را به  شکل نرمال طی نمی کنند: این درحالی است ­که برخی دیگر از کودکان تا زمان شروع این اختلال، روال  طبیعی رشد را طی می کنند. تشخیص به موقع نشانه های بیماری اوتیسم امری ضروری است. چرا که به والدین، فرزند کمک می کند؛ تا هر چه سریع تر و در زمان مناسب تری اقدام به درمان و گرفتن خدمات مورد نیاز برای کودک خود کنند. این موضوع نیز به رشد بهتر کودک نیز کمک می­‌کند. چرا که  استفاده از ابزار ها و خدمات امروزی مختلف مانند: بهره گیری از روش رفتار درمانی  مناسب می‌تواند؛ به کاهش علائم اختلال اوتیسم کمک کند. با این حال اوتیسم اختلالی است؛ که فرد آن را تا دوران بزرگسالی با خود به همراه دارد و از بین نمی رود. اما تشخیص به موقع آن توسط روانشناس کودک و متخصصان این زمینه در شناسایی این اختلال بسیار ثمر بخش است. 

 علائم اوتیسم در کودک

علامت اصلی این اختلال، مشکل در مهارت‌های ارتباطی است. پنجاه درصد والدین پیش از 12 ماهگی، و هشتاد درصد آن‌ها پیش از 24 ماهگی متوجه علائم می‌شوند. به عنوان والد، ممکن است متوجه شوید کودک شما از تماس چشمی اجتناب می‌کند، یا واکنشی به صدا کردن اسمش نشان نمی‌دهد و علاقه‌ای به شروع ارتباط و دوست شدن به هم‌سالانش ندارد. پس از شروع حرف زدن بعضی از این کودکان نمی‌توانند مکالمه‌های کوتاه را ادامه دهند. کودکانی که در انتهای طیف قرار دارند ممکن است هیچ توانایی کلامی‌ای نداشته باشند. برای کودکان اوتیستیک درک تن صدا، زبان بدن و حالات چهره دشوار است؛ بنابراین نمی‌توانند احساس یا منظور دیگران را به درستی درک کنند یا ممکن است زبان بدن یا لحن نامناسبی داشته باشند.
آنها همین‌طور در درک کنایه، استعاره و شوخی ها مشکل خواهند داشت. به همین دلیل ممکن است علاقه‌ای به بازی های تخیلی نداشته باشند. کودک اوتیستیک ممکن است هیچ وقت به مکعب خانه سازی به جای تلفن «الو» نگوید. اگر کودک شما خراب کاری کند، و با تشر به او بگویید «دستت درد نکنه!» او احتمالا گیج می‌شود که چرا برای کار نامناسبی که انجام داده تشویقش می کنید. کودکان اوتیستیک ممکن است در مهارت‌هایشان پس‌روی داشته باشند؛ مثلا ممکن است کودک یک یا دوبار بازی های تقلیدی را انجام دهد اما به جای پیشرفت درآن‌ها، دیگر انجامشان ندهد.

علامت دیگر اختلال اوتیسم، رفتار،علایق و فعالیت‌های محدود، تکراری و ثابت است. کودکان مبتلا به اوتیسم حرکات فیزیکی کلیشه ای و تکراری دارند، یا از اشیا همیشه به یک شکل استفاده می کند؛ مانند تکان دادن دست یا بدن، ایجاد صدا یا تکرار یک کلمه. گاهی اوقات ممکن است این رفتار‌های تکراری آسیب‌زا باشند؛ مثل گاز گرفتن دست و ضربه سر.
آنها ممکن است بارها و بارها اشیا را مرتب کنند یا روی هم بچینند.  رفتارهای کلامی و غیرکلامی آن‌ها نظم وترتیب خاصی دارد و به شدت در مقابل تغییر مقاومت نشان می‌دهند؛ مثلا ممکن است بر یک مسیر همیشگی، یک غذای همیشگی یا یک اسباب‌بازی پافشاری کنند. ممکن است سئوالات پی در پی و تکراری بپرسند. برای توصیف این رفتارها از اصطلاح ritualization یا آیینی سازی استفاده می‌شود. افراد مبتلا به اوتیسم کارها را مانند یک آیین مذهبی که قواعد، روش‌ها و مراحل مشخص و تغییر ناپذیری دارد، انجام می دهند.

آن‌ها واکنش افراطی یا تفریطی در مقابل محرک‌های حسی نشان می‌دهند یا علاقه‌ی غیر معمولی به بعضی جنبه های حسی محیط دارند. بعضی از تجربیات حسی ساده برای اغلب افراد آزاردهنده نیستند؛ مثل صداهای ریز و وزوزها، نورهای تند و رنگی، بو یا مزه‌های تند. اما همین تجربیات ممکن است برای کودکان اوتیستیک آزاردهنده و غیرقابل تحمل باشند، و آن‌ها را عصبی و پرخاشگر کنند. درحالی که ممکن است به درد،  گرما یا سرما بی تفاوت باشند و در مقابل بعضی اشیاء را بطور افراطی بو یا لمس کنند و به بعضی نورها یا اشیا چرخان علاقۀ بسیار شدیدی نشان دهند.

 اوتیسم در نوزادان و کودکان، تشخیص اختلالات طیف اوتیسم

طبق تحقیقات و آمار مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها، علائم یکسان و ثابت شده ای در تمام کودکان که مبتلا به اختلال اوتیسم هستند مشاهده شده است. البته باد به این نکته اشاره کرد که درجات اختلال اوتیسم در هر کودکی متفاوت است. برخی از کودکان بیشتر این نشانه ها را دارند و برخی کمتر و حتی در بعضی از موارد به عنوان کودکان استثنایی شناخته می شوند. با این حال این استثنایی بودن گاهی اوقات باعث بروز یک استعداد خاص در کودک می شود. مانند: شمارش سریع اعداد و به خاطر سپردن تاریخ ها به شکل دقیق و استعداد در نقاشی و هنری خاص با همه این تفاسیر چون اوتیسم یک اختلال در رشد کودک در برقراری ارتباط اجتماعی به حساب می آید و این اختلال به عنوان معلولیت و ناتوانی شناخته می شود.  این علائم عبارت اند از:

  • عدم برقراری تماس چشمی با والدین و دیگران
  • کم ­حرف بودن نسبت به دیگر کودکان
  • علاقه نشان ندادن به والدین خود و دیگران
  • عصبانیت و پریشانی ناگهانی در صورت تغییر کوچک در برنامه و یا روتین کودک
  • توجه خاص نشان دادن به یک اسباب بازی یا یک کار خاص
  • مشکلات گوارشی زیاد و طولانی مدت
  • مشکل در خوابیدن برای مدت طولانی

تشخیص اوتیسم

 اختلال طیف اوتیسم چیزی نیست که افراد به آن مبتلا شوند یا در طول زمان به وجود بیاید. اوتیسم یک اختلال عصب شناختی است و از بدو تولد وجود داشته و هنوز علت مشخص برای ایجاد آن پیدا نشده اما تصور می‌شود ترکیب ژنتیک با عواملی مثل آلودگی‌های محیط، تنش‌هایی مانند زایمان زودرس و سن والدین می‌تواند بر آن تاثیر گذار باشند. ممکن است علائم اوتیسم تا شروع مدرسه، یا هر زمانی که الزام های اجتماعی از توانایی های محدود فرد فراتر می روند به چشم نیاید، یا ممکن است استراتژی هایی که فرد در دوره های بعدی زندگی یاد گرفته است مشکلات را پنهان کنند.

بر أساس DSM-5، لازمه تشخیص وجود معیارهای بالا، در سنین پایین و پیش از بزرگسالی است. هیچ آزمایش یا اسکن مغزی نمی‌تواند اوتیسم را تشخیص دهد، با این حال تست‌های روان‌شناختی و برنامه مشاهدات تشخیصی اوتیسم (ADOS) برای غربالگری استفاده می‌شوند.

پیش از تشخیص اختلال طیف اوتیسم، ارزیابی ها و آزمایشاتی مانند شنوایی،بینایی،حسی، اسکن و حتی ازمایشات ژنتیک برای اطمینان از این که علائم توسط بیماری یا اختلال دیگری ایجاد نشده باشند، انجام می‌شود. روانشناس متخصص کودک ارزیابی دقیقی از کودک، با توجه به مشاهدات خود، مصاحبه با والدین، سابقه خانوادگی و نتیجه تست هایی، مانند  ADIR و ADOS-Gو گارس (GARS)، انجام می‌دهد. .برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه تستهای استاندارد تشخیص اوتیسم و انجام این تست‌ها می‌توانید با کلینیک ذهن‌آرا تماس بگیرید یا در جلسه آنلاین و یا تلفنی، با متخصصین مشورت کنید.

اوتیسم در سه سطح ، با عملکرد بالا، نیاز به پشتیبانی قابل توجه و نیاز به پشتیبانی بسیار قابل توجه تشخیص داده می‌شود. هرچه سطح پایین تر باشد کودک به پشتیبانی کمتری نیاز پیدا می کند.به عنوان مثال افراد مبتلا به اختلال طیف اوتیسم سطح یک علائم خفیف تری دارند و ممکن است نیاز به پشتیبانی کمتری داشته باشد. اختلال طیف اوتیسم ممکن است با گذر زمان تغییر یافته، بهبود یافته یا شدید تر گردد.

 اوتیسم در نوزادان و کودکان، تشخیص اختلالات طیف اوتیسم

روش های درمانی اوتیسم در کودکان

پیشرفت های تاثیرگذار، در علم روانشناسی پزشکی و به کارگیری روش های درمانی متفاوت، خصوصاً در دو دهه اخیر که باعث آگاهی سازی هرجه بیشتر در مورد اختلال اوتیسم بیشتر شده باعث شده است تا سلامت کودکان اوتیسمی هم مورد توجه بهتر و سازنده تری قرار بگیرد و والدینی که با فرزندان اوتیسمی خود سر و کار دارند بتوانند مناسب تر با این کودکان ارتباط برقرار کند. تا آن ها هم از حداقل های استاندارد یک زندگی سالم برخوردار شوند. روش هایی بوجود آمده است که به کودکان مبتلا به اوتیسم کمک می کند تا بتوانند با خدماتی که دریافت می کنند مهارت ها و  توانایی های خود را بهتر کنند. علاوه بر این بتوانند تعامل اجتماعی خود را بهبود بخشند. تمامی این روش ها به کودکان اوتیسمی این اجازه می دهد؛ تا با با استقلال بیشتری برای انجام کار های خود عمل کنند. و بتوانند با کاهش نشانه های این اختلال نیازهای خود را بر آورده کنند؛ و زندگی طبیعی تری داشته باشند. تمام روش های درمانی در اوتیسمی، بر اساس میزان و شدت اختلالات بیماری اوتیسم توسط پژوهشگران و متخصصان طراحی شده اند. بهتر است برای اجرای روش های درمانی اوتیسم به دکتر اوتیسم یا مرکز درمانی اوتیسم مراجعه نمایید و بیمار را در این محیط ها تحت درمان قرار دهید.

اگر فکر می کنید ممکن است فرزندتان مبتلا به اوتیسم باشد، در مورد نگرانی خود با یک  روانشناس با تجربه و تخصص در اختلال اوتیسم صحبت کنید. ممکن است هر یک از ما یا فرزندانمان در این طیف قرار بگیریم.

در حقیقت اوتیسم بیماری نیست، که درمان داشته باشد. اوتیسم اختلال یا سندروم  است؛ نوعی بی نظمی در عملکرد های معمول و منظم بدن است . بهترین تعریف برای اوتیسم سندروم است. سندرم به مجموعه ای از علائم و نشانه های یک بیماری یا اختلال اشاره دارد. کودکان دارای اوتیسم نیازمند پشتیبانی و مداخلات ویژه در آموزش هستند. آن‌ها درک متفاوتی از جهان دارند؛ بنابراین نیاز به کمک بیشتری دارند تا بتوانند خود را با شرایط زندگی در میان افراد معمولی تطبیق دهند.

روش‌های مختلفی مانند ABA ، TEACCH، گفتاردرمانی،کاردرمانی، دریافت دارو، مدل دنور (ESDM)، مداخله رشد ارتباط، بازی درمانی و روش سان رایز به بهبود علائم و افزایش عملکرد کودکان اوتیستیک کمک می‌کند.

پذیرش کودک همانگونه که هست، حمایت و دوست داشتن او و درک دیدگاهش نسبت به اطراف کلید مهمی برای بهتر شدن کیفیت زندگی والدین و فرزند است. حقیقت این است که افراد اوتیستیک آسیب پذیر هستند. همان‌طور که آن‌ها تلاش می‌کنند مهارت های لازم برای ارتباط با دیگران و زندگی کردن میان آن‌ها را بیاموزند، افراد معمولی هم باید برای درک  واقعیت درباره آن ها تلاش کنند؛ زاویه دید و درکشان از جهان اطراف را ببینند و تفاوت‌هایشان را بپذیرند.

داشتن یک عضو اوتیستیک در خانواده آسان نیست و چالش‌های زیادی ایجاد خواهد کرد. این چالش‌ها ممکن است انرژی و توان شما را ببلعد. برای آسان‌تر شدن شرایط، شما باید سلامت خود را نیز تامین کنید. اگر درباره سلامت روان خود نگران هستید، چالش سختی را می‌گذرانید یا نگران مواجهه با آن هستید، متخصصان کلینیک ذهن‌آرا می‌توانند شرایط را برای شما تسهیل کنند.

مرحله اول روش های درمانی اختلال اوتیسم، در نظر گرفتن کودک مبتلا به اوتیسم است. مرحله دوم روش های درمانی، والدین کودکان هستند که نقش بسیار مهمی بین کودک و متخصص بازی می کنند. و در نهایت مرحله آخر تشخیص و ارزیابی  متخصص درمانگر و ارائه خدمات درمانی است. پر کاملاً معاوم است؛که  کودک مبتلا به اختلال اوتیسم  محور و موضوع اصلی درمان این بیماری می باشد. و مجموعه برنامه های  طراحی شده درمانی باید حول محور کودک اوتیسمی سازماندهی شود. علاوه بر این دادن آموزش های مورد نیاز برای والدین هم در حین برنامه درمانی کودک مبتلا به اوتیسم بسیار ضروری و مهم است.

اوتیسم

روش مداخله رفتاری فشرده اولیه یا (EIBI)

این برنامه درمانی بر پایه و اساس اصول رفتارگرایی طراحی شده و در برنامه درمانی کودک مبتلا به اوتیسم قرار می گیرد. در این روش درمانی، درمانگر کودک اوتیسمی با  استفاده کردن از روش های افزایش، کاهش و حذف رفتارها و همچنین شرطی شدن و به کار بردن اصول یادگیری پایه که برای هر کودک ضروری است؛ روش درمانی را با توجه به ارزیابی میزان اختلال اوتیسم کودک پیش می برد.

روش درمانی Floor time

این روش  درمانی بر پایه تعامل و ارتباط برقرار کردن؛ کودک اوتیسمی با دیگران خصوصاً با والدین و افراد نزدیک به کودک طراحی شده است. دراین روش با طراحی بازی مناسب برای کودک اوتیسمی او را در شرایط تعامل و یادگیری قرار می دهند. این روش درمانی نوعی بازی درمانی است که نتیجه خوبی هم در بهبود برقراری ارتباط برای کودکان اوتیسمی دارد. در این روش خصوصاً در اوایل درمان ممکن است؛ باعث ایجاد مشکلاتی برای کودک شود. بیشتر برای کودکان اوتیسمی که اختلالات حسی بیشتر و بارز تری دارند.  اما با صبر و تمرین و جلسات متوالی و مداوم این موضوع به مرور زمان بهبود می یابد. این روش درمانی تلاش می کند؛ که کودک اوتیسمی از لحاظ احساسی و روحی روانی آگاهی و درک مناسب تری نسبت به محیط و دیگران و رابطه آن ها با هم بیابد.

روش تحلیل رفتار کاربردی یا (ABA) 

این روش درمانی از بهترین و پرکاربردترین روش درمانی، برای کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم است؛ و به شناسایی و تشخیص اولیه وجود این اختلال رشد در مراحل اولیه ارزیابی و تشخیص سریع آن کمک شایانی می کند.  این روش درمانی با مشاهده به صورت مستقیم و زیر نظر گرفتن؛ رفتار های کودک اوتیسمی، به ارزیابی و تحلیل کودک، و رابطه او بین محیط و شرایط قرار گرفته می پردازد. از این طریق می توان نشانه ها و واکنش های کودک به محیط تشخیص داد و با تقویت و کاهش رفتار در او، میزان و درجات اختلال اوتیسم را پیدا کرد. در این روش متخصص و درمانگر کودک تلاش در رفع و بهبود نارسایی و ناتوانی رفتاری کودک با هدف توسعه رفتار های اجتماعی کودک مبتلا به اوتیسم با توجه برنامه درمانی دارد.

 روش گفتار درمانی

گفتاردرمانی به عنوان روشی کارآمد و پر کاربرد می تواند؛ تاثیر زیادی در آموزش، یادگیری، تعامل و همکاری و ارتباط اجتماعی کودکان اوتیسم با دیگران داشته باشد. این موضوع وابسطه به موقعیت های مختلفی چون: مدرسه، خانه، محل کار است. متخصص کودکان اوتیسم ممکن است؛ با کودک به صورت تنها یا گروهی کار کند. روانشناس متخصص کودکان اوتیسم، با توجه به میزان تشخیص خود درباره درگیری کودک شما با اختلال اوتیسم، بر روی یک یا همه این مهارت ها درمانی تمرکز می کند. روش گفتار درمانی شامل موارد زیر می شود.

  • ارتباط غیر کلامی
  • زبان بدن
  • پرسیدن و پاسخ دادن به سوالات
  • عمل گرایی گفتاری
  • عروض (ملودی،صداها و آوای کلمات)
  • دستور زبان
  • مهارت های گفتگو
  • مهارت های مفهومی
  • مهارت های اجتماعی

اختلالات طیف اوتیسم یکی از اختلالات رشدی-عصبی است و مشخصه‌ اصلی آن مشکل در ارتباط اجتماعی است. اصطلاح طیف نشان می‌دهد که علائم در افراد مختلف از نظر شدت و نوع متفاوت است. علائم اوتیسم می‌توانند از حدود دو سالگی قابل مشاهده باشند؛با این حال اغلب این تشخیص برای کودکان زیر 4 سال داده نمی‌شود و حتی بعضی متخصصین عقیده دارند تا ورود به مدرسه این تشخیص قطعی نخواهد بود.
بعضی از این کودکان ممکن است از همان ابتدا تاخیر رشدی داشته باشند؛ یعنی تا یک سالگی صداهایی مثل غان و غون کردن درست نکنند، ناتوان در اشاره مثل دست تکان دادن یا چیزی را با انگشت نشان دادن باشند، تا 16 ماهگی نتوانند تک کلمه بگویند ، تا 24 ماهگی جملات کوتاه نسازند و توانایی و مهارت مطلوب کلامی و اجتماعی را پس از سه سالگی نشان ندهند؛ درحالی که  بعضی دیگر مانند اکثریت کودکان رشد می‌کنند و در مرحله‌های بعدی علائم اختلال را نشان می‌دهند، و احتمالا آموزش و امکانات این تاخیرها را پوشش می‌دهند.

نوشتن نظر

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.


The reCAPTCHA verification period has expired. Please reload the page.

404 Not Found

404 Not Found


nginx/1.18.0