سبک زندگی سالم، تاثیرات روانشناختی
یک سبک زندگی سالم می تواند به شما کمک کند تا در طول مسیر زندگی خود پیشرفت کنید. انتخاب های سالم همیشه آسان نیست. پیدا کردن زمان و انرژی برای ورزش منظم یا تهیه وعده های غذایی سالم نیز می تواند سخت باشد. با این حال، تلاش های شما از بسیاری جهات و برنامه ریزی دقیق، نتیجه خواهد داد. وقتی در سالم ترین حالت خود نیستید، ممکن است به سادگی احساس «خاموش شدن» کنید. ممکن است متوجه شوید که احساس خستگی می کنید، همیشه بی حال هستید و از نظر ذهنی، ممکن است متوجه شوید که نمی توانید تمرکز کنید و احساس اضطراب یا افسردگی کنید. پس یک سبک زندگی سالم می تواند به شما کمک کند احساس بهتری داشته باشید. لازم نیست کل زندگی خود را مجدد اصلاح کنید. ایجاد چند تغییر کوچک که می تواند شما را به سمت بهبود رفاه هدایت کند، بسیار آسان است. و هنگامی که یک تغییر ایجاد کردید، آن موفقیت می تواند شما را به ایجاد تغییرات مثبت تر تشویق کند.
سبک زندگی سالم چیست؟
سبک زندگی شما تمام ارکان زندگیتان را تحت تاثیر قرار خواهد داد. اینکه چگونه لباس بپوشید، چه غذاهایی بخورید، فعالیتتان در چه سطحی باشد، ساعت خواب خود را چگونه تنظیم کنید و … همه بر اساس سبک زندگی که انتخاب میکنید تعیین میشود.
برای شروع، از 50 نفر بخواهید که تعریف کنند “سبک زندگی سالم” چیست و احتمالاً 50 پاسخ مختلف دریافت خواهید کرد. دلیلش این است که هیچ راهی برای سالم بودن وجود ندارد. سبک زندگی سالم به سادگی به معنای انجام کارهایی است که شما را خوشحال و با احساس خوبی همراه می کند. برای یک فرد، این ممکن است به معنای پیاده روی یک مایل پنج بار در هفته، خوردن فست فود یک بار در هفته و گذراندن وقت مجازی یا حضوری با عزیزان یک روز در میان باشد. برای شخص دیگری، یک سبک زندگی سالم ممکن است تمرین و دویدن در دو ماراتن در سال، پیروی از رژیم غذایی سخت و هرگز نخوردن یک جرعه الکل باشد. هیچ کدام از اینها بهتر از دیگری نیست. هر دو برای آن شخص عالی هستند. شما باید تصمیم بگیرید که سبک زندگی سالم شما چگونه است. در واقع شما باید سبک زندگی سالم را برای خود متفاوت از دیگران بسازید.
ایجاد تغییرات در زندگی چه پیامد هایی دارد؟
1. از بیماری جلوگیری می کند
عادات سالم می تواند خطر ابتلا به بیماری های مختلف از جمله بیماری هایی که ممکن است در خانواده شما وجود داشته باشد را کاهش دهد.به عنوان مثال، بزرگسالانی که یک رژیم غذایی استاندارد آمریکایی (غنی از میوه ها و سبزیجات) را به مدت 8 هفته دنبال کردند، خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را کاهش دادند. همچنین در مطالعه دیگری در سال 2020، محققان دریافتند که هر 66 گرم افزایش در مصرف روزانه میوه و سبزیجات با 25 درصد کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 مرتبط است. تعویض برخی از غلات تصفیه شده با غلات کامل نیز خطر ابتلا به بیماری را کاهش می دهد. در یک مطالعه مشاهدهای که تقریباً روی 200000 بزرگسال انجام شد، آنهایی که بیشترین غلات کامل را مصرف کردند، 29 درصد کمتر از افرادی که کمترین مصرف را داشتند، به دیابت نوع 2 مبتلا شدند. و یک بررسی منبع معتبر از 45 مطالعه به این نتیجه رسید که خوردن 90 گرم (یا سه وعده 30 گرمی) غلات کامل در روز خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را تا 22 درصد، بیماری عروق کرونر قلب را تا 19 درصد و سرطان را تا 15 درصد کاهش می دهد.
2. باعث صرفه جویی در پول می شود
شما هم قطعا برای معاینه فیزیکی سالانه به پزشک مراجعه می کنید. برخی از شرایط سلامتی، مانند فشار خون بالا، خاموش و پنهان هستند، یعنی آنها هیچ علامتی ندارند، بنابراین معمولاً نمیدانید که این عارضه را دارید، مگر اینکه معاینه شوید. با این حال، هر چه شما سالم تر باشید، کمتر به پزشک مراجعه خواهید کرد. این امر میتواند موجب صرفهجویی در هزینه شود.
3. طول عمر را افزایش می دهد
عادات اولیه سالم با زندگی طولانی تر در ارتباط است. اگر در سن 50 سالگی هرگز سیگار نکشیدید، وزن مناسبی داشتید، به طور منظم فعال بودید، از رژیم غذایی سالم پیروی میکردید و الکل را در حد متوسط مصرف میکردید، میتوانید تا 14 سال بیشتر عمر کنید. حتی انجام چند مورد از این تغییرات می تواند طول عمر شما را افزایش دهد.
4. می تواند برای محیط زیست مفید باشد
غذاهای فوق فرآوری شده آنهایی هستند که حاوی غلات تصفیه شده و افزودنی هایی برای تغییر بافت، طعم یا رنگ هستند. برخی از نمونه های این غذاها پفک پنیر، کیک دسر بسته بندی شده، ناگت مرغ و غلات صبحانه شیرین شده هستند. ساخت غذاهای فوق فرآوری شده به انتشار گازهای گلخانه ای، کمبود آب، کاهش تنوع زیستی، زباله های پلاستیکی و جنگل زدایی کمک می کند.
تأثیر اعتیاد در سبک زندگی
وقته کلمه اعتیاد را می شنوید یاد چه چیزی می افتید؟ حتما جواب ۸۰ درصد از شما سیگار و الکل و انواع مواد مخدر است! طبق امار و ارقام جهانی صورت گرفته از سازمان های مختلف از هر ۳ نفر یک نفربه چیزی اعتیاد دارد.یکی به بازی های کامپیوتری، یکی به سیگار، یکی به موسیقی، یکی به کتاب و…
و برخلاف تصور عموم مردم صرفا اعتیاد به مواد مخدر و یا مشروبات الکلی نیست که زیان اور است!بلکه هرچیزی که در استفاده از ان زیاده روی کنیم بنوعی باعث زیان به جسم و روحمان می شود …
در این جهان هرچیزی برای مصرف و استفاده انسان خلق شده است ولی بشرطی که در مصرف ان افراط نشود.اگر هر یک از ما دراستفاده از بازی های کامپیوتری، سیگار، مشروبات الکلی و … زیاده روی نکنیم قطعا مشکل خاصی گریبان گیر ما نخواهد بودو البته این مسعله هم بدیهی است که کسی که روزی ۲ پاکت سیگار میکشد و ازاین رفتارش راضی هم هست به مشکلات بزرگی برخواهد خورد و همانطور که گفتیم فرق بسیاریست بین فردی که هفته ای ۲ سه عدد سیگار می کشد با فردی که به روزی ۲ پاکت هم قانع نیست (البته توصیه ما این است که سیگار و یا الکل و…به کلی مصرف نشود ولی کسی که مبتلایش شده است بهتر است تا مصرف اینگونه چیزهارا به کمترین مقدار برساند.)
ساده ترین راه برای شروع برنامه زندگی سالم چیست؟
سفر شما به سمت یک سبک زندگی سالم با تغییرات کوچکی شروع می شود که احساس می کنید مطمئن هستید می توانید به آن دست یابید. برای شروع بهبود سلامت کلی خود، نکات زیر را در نظر بگیرید.
1. سبزیجات بیشتری بخورید
یک تجزیه و تحلیل در سال 2010 از مطالعات آینده نگر نشان می دهد که مصرف بیشتر سبزیجات و میوه با خطر کمتر بیماری قلبی، سکته، سرطان و مرگ زودرس مرتبط است. اگرچه خوردن سبزیجات بیشتر بهتر است، اما مجبور نیستید از صفر به 9 وعده در روز بروید. شاید هدف شما خوردن یک وعده سبزیجات در وعده شام باشد. اگر قبلاً این کار را انجام داده اید، در هر وعده غذایی یک سبزی یا میوه مصرف کنید. به خاطر داشته باشید که سبزیجات کمتر فرآوری شده بهتر هستند. به جای سیب زمینی سرخ کرده، سیب زمینی سوخاری چاشنی شده با گیاهان را امتحان کنید یا از چند سبزی رنگارنگ سرخ کنید و آنها را با یک وینگرت خوشمزه بریزید.
2. غلات کامل را جایگزین کنید
جایگزینی غلات تصفیه شده با غلات کامل به سلامتی شما کمک می کند. در یک مطالعه کوچک در سال 2017، 81 مرد و زن یائسه به دو گروه تقسیم شدند. نیمی از آنها رژیمی را دنبال کردند که حاوی غلات کامل بود و نیمی دیگر رژیمی را دنبال کردند که از نظر کالری یکسان بود اما حاوی غلات تصفیه شده بود. پس از 6 هفته، گروه غلات کامل میزان متابولیسم در حالت استراحت (RMR) خود را افزایش داد. RMR مقدار کالری است که بدن شما در حالت استراحت می سوزاند. تحقیقات انجام شده از منبع معتبر 2016 و منبع مورد اعتماد 2020 مصرف بیشتر غلات کامل را با کاهش خطر ابتلا به دیابت، بیماری عروق کرونر قلب، بیماری قلبی عروقی و سرطان مرتبط می سازد. با جایگزین کردن یک غلات تصفیه شده در روز با یک غلات کامل شروع کنید – شاید این نان تست صبحانه یا پلویی باشد که با شام درست می کنید. غلات و طعم دهنده های مختلف را آزمایش کنید تا ببینید از کدام یک بیشتر لذت می برید.
3. فعال تر باشید
اگر کلمات “ورزش” یا “تمرین” شما را از کار انداخته است، به این مرحله از نظر فعالیت بدنی یا حرکت دادن بدن خود فکر کنید. برای سالم بودن لازم نیست حتما بدوید. میتوانید پیادهروی کنید، دوچرخهسواری کنید، در کلاسهای رقص شرکت کنید، هنرهای رزمی را تمرین کنید یا یک کلاس تمرینی آنلاین را امتحان کنید. مهمترین چیز این است که فعالیتی را انتخاب کنید که از آن لذت می برید. انتخاب فعالیتی که به آن علاقه دارید، شانس ادامه دادن به آن را افزایش می دهد. ثانیاً، به یاد داشته باشید که لازم نیست با یک تمرین طولانی شروع کنید. 10 دقیقه در روز، 5 روز در هفته را هدف گذاری کنید. وقتی احساس کردید آماده هستید، 5 یا 10 دقیقه دیگر اضافه کنید. این کار را تا زمانی ادامه دهید که در اکثر روزهای هفته به حداقل 30 دقیقه در روز برسید.
4. دوستی ها را حفظ کنید
روابط قوی و برقراری ارتباط با دوستان و عزیزان می تواند از سلامت روان حمایت کند. برای مثال، خطر ابتلا به افسردگی در افرادی که روابط با کیفیت پایینی دارند بیشتر است. کسانی که روابط اجتماعی با کیفیت پایینی دارند در مقایسه با افرادی که ارتباطات اجتماعی با بالاترین کیفیت را دارند، بیش از دو برابر خطر ابتلا به افسردگی را دارند. به طور مشابه، تحقیقات منبع مورد اعتماد نشان می دهد که احساس انزوا با افزایش خطر ابتلا به سلامتی ضعیف و افسردگی مرتبط است. همچنین با مشکلات سلامتی مختلفی مانند سردرد، تپش قلب و درد کمر، گردن یا شانه همراه است. حتی اگر نمی توانید شخصاً با دوستان یا خانواده دور هم جمع شوید، زمانی را برای تماس تلفنی یا ویدیویی یک بار در هفته تعیین کنید. یا، وقتی همسایه را دیدید، به سادگی شروع به چت کردن با آنها کنید.
5. استرس را کنترل کنید
استرس مزمن بدن شما را همیشه در حالت جنگ یا گریز قرار می دهد. این سیستم ایمنی بدن شما را کاهش می دهد و شما را مستعد مشکلات سلامتی می کند، از جمله:
- بیماری قلبی
- دیابت
- مشکلات گوارشی
- افسردگی
- فشار خون
- اضطراب
- مشکل در خوابیدن
ورزش می تواند با رهاسازی انرژی فروخورده به کاهش استرس کمک کند. فعالیت بدنی همچنین می تواند ترشح هورمون های تقویت کننده خلق و خو به نام اندورفین را افزایش دهد. تمرینهای تمرکز حواس، مانند مدیتیشن، تنفس عمیق، یادداشت روزانه یا گذراندن وقت در طبیعت نیز میتواند به کاهش استرس کمک کند.
اگر می خواهید حمایت بیشتری برای کاهش استرس داشته باشید، درمان را در نظر بگیرید. کار با یک روانشناس، روانپزشک یا درمانگر آموزش دیده می تواند به شما کمک کند تا از طریق چالش هایی که زندگی در راه شما قرار می دهد کار کنید، و می تواند به شما در یادگیری مهارت های جدید برای مدیریت استرس کمک کند.
انواع سبک زندگی در روانشناسی
1. سبک زندگی سالم و ناسالم
اگر شما بخواهید سبک زندگی سالم را انتخاب کنید، باید کاملا مراقب جنبههای مختلف زندگی خود باشید.
بهعنوان مثال، برای داشتن یک سبک زندگی سالم، شما باید غذاهای سالم را انتخاب کرده و از غذاهای ناسالم مانند غذاهای دارای چربیهای اشباعشده یا شکر اجتناب کنید و رژیم غذایی سالمی داشته باشید. در سبک زندگی سالم همچنین بهشدت توصیه میشود که از پرخوری جلوگیری کنید؛ پرخوری زیاد کلیهها را در معرض خطر قرار داده و در اینصورت سلامت شما بهخطر میافتد.
2. سبک زندگی فعال
سبک زندگی فعال، نزدیک و متناسب با سبک زندگی سالم است. افرادی که فعال یا اجتماعی هستند و یا افرادی که به مشغولبودن و یا سازندهبودن تمایل نشان میدهند، افرادی هستند که سبک زندگی فعال را انتخاب کردهاند. یک سبک زندگی فعال همچنین میتواند شامل انجام ورزش و تمرینات روزانه، معاشرت با مردم، پیوستن به گروهها یا باشگاههای مختلف و داشتن یک بدن و ذهن فعال و سالم باشد. در اینصورت با پیروی از این سبک، بدن و ذهنتان همواره انرژیشان را حفظ خواهند کرد. اما توجه داشته باشید که سبک زندگی فعال به این معنا نیست که شما باید بیشازاندازه از بدن و یا ذهن خود کار بکشید و بدیهی است که رعایت اعتدال در هر موردی بیشترین اهمیت را دارد.
3. سبک زندگی غیرمتعارف
افراد هنرمند مانند افراد موسیقیدان و همچنین افرادی که غیرمادی هستند، از سبک زندگی غیرمتعارف پیروی میکنند.
اگر سبک زندگی غیرمتعارف را انتخاب کرده باشید، به سفرکردن زیاد، ماجراجویی، فرهنگ معنوی، اجراهای هنرمندانه، اجراهای موسیقی و سایر موارد مشابه، علاقه نشان میدهید. همچنین در این سبک از زندگی، افراد غالبا یک ظاهر غیرمعمولی دارند، دوستان زیادی پیدا میکنند و بیشازحد به گردش و مهمانی میروند. این سبک از زندگی، امروزه در جامعه بسیار دیده میشود.
در اینصورت ممکن است خود شما نیز از افرادی باشید که سبک زندگی غیرمتعارف را انتخاب کرده و یا در اطراف خود فردی با این خصوصیات را بشناسید.
عوامل مؤثر در تغییر سبک زندگی
همانطور که گفته شد، سبک زندگی الگوهای رفتاری و الگوهای فکری افراد را در برمیگیرد. شما با استفاده از موارد زیر میتوانید بهسادگی سبک زندگی خود را تغییر دهید:
برنامهریزی
اگر در اینترنت جستجو کنید، مقالات زیادی را در رابطه با اهمیت برنامهریزی پیدا میکنید. برنامهریزی صحیح و منظم تا حد زیادی در موفقیت افراد مؤثر است. بههمین دلیل توصیه میشود برای انتخاب یک سبک زندگی سالم و صحیح، برنامهریزی دقیقی داشته و زمان و نحوه انجام کارهای خود را مشخص کنید.
تغذیه
بهطور قطع میتوان گفت که تغذیه صحیح و سالم بهشدت روی یک سبک زندگی موفق تاثیرگذار است. شما میتوانید با تغییر تغذیه خود از نتایج فوقالعاده تغذیه سالم روی مغز و افزایش بازدهی فعالیتهایتان بهخوبی بهرهمند شوید.
شیوه تفکر و نگرش
تغییر در نحوه نگرش به مسائل و مشکلات زندگی میتواند شیوه زندگیتان را بهکل تغییر دهد. داشتن تفکر خلاق و تفکر انتقادی بهشدت روی بهبود سبک زندگیتان تاثیرگذار خواهند بود. شما میتوانید نگرشتان به دنیای اطرافتان را تغییر دهید؛ بهعنوان مثال به جهان بهعنوان مکانی هیجانانگیز و زیبا نگاه کنید. در اینصورت میتوانید از نتایج فوقالعاده تغییر نگرشتان نسبت به موارد مختلف لذت ببرید.
یادگیری مهارت
اگر مهارتهای نرم را یاد بگیرید، میتوانید از دانش و تخصص خود بهطور موثرتری استفاده کنید. علاوهبر آن، این مهارتها باعث میشوند که با اطرافیان خود تعامل بیشتری برقرار کرده و از فعالیتهای شغلی و تحصیلی خود لذت بیشتری ببرید. در اینصورت سبک زندگی شادتری را تجربه میکنید.
و در آخر میتوان گفت یک سبک زندگی، دربرگیرنده تمامی رفتارها و فعالیتهای شما بر اساس الگویی منطبق بر علایق و عقاید شماست. انتخاب سبک زندگی سالم میتواند شما را از بسیاری از بیماریها و ناراحتیهای جسمی و روحی دور کند. اگرچه رعایت یک سبک زندگی سالم چندان راحت نیست، اما مطمئن باشید صرف زمان وانرژی در جهت رعایت این لایف استایل ارزشمند خواهد بود.