آموزش مهارت های زندگی به فرزند دارای اختلال طیف اوتیسم
اگر کودک شما مبتلا به اوتیسم باشد و یا با کودکان دارای اختلال طیف اوتیسم، کار کرده باشید، می دانید که یادگیری مهارت زندگی در فرزند مبتلا اوتیسم با مشکلاتی مواجه است.
یادگیری مهارت های زندگی در فرزندان مبتلا به اوتیسم، برای افزایش استقلال آن ها در خانه، مدرسه و جامعه ضروری است. با معرفی و آموزش زودهنگام مهارت ها، کودکان مبتلا به اوتیسم ابزارهایی برای افزایش عزت نفس و شادکامی در تمام زمینه های زندگی به دست می آورند.
مهارت های زندگی که از آن به عنوان مهارت های روزمره نیز یاد می شود، مهارت هایی هستند که در طول زندگی برای کارکردن و مراقبت از خود استفاده می کنیم. با این حال، کودکان دارای اوتیسم اغلب با یادگیری نحوه شستن دست ها، پوشیدن لباس ها و انجام دیگر کارهای ضروری زندگی مشکلاتی دارند.
از این جهت، متخصصان و درمانگران اوتیسم می بایست بهترین راه آموزش مهارت های زندگی روزمره به کودکان دارای اختلال طیف اوتیسم را تعیین کنند و والدین این راه ها برای موفقیت فرزندشان در زندگی بیاموزند.
مهارت های زندگی روزمره چه مهارت هایی هستند؟
اصلی ترین مهارت های زندگی، شامل فعالیت های خودمراقبتی، آشپزی، مدیریت مالی، خرید کردن، مرتب کردن اتاق و رفت و آمد می باشد.این مهارت ها در طول زمان آموخته می شوند. اساس آن در خانه و در روزهای کودکی شکل می گیرد و در نوجوانی و بزرگسالی پیشرفت می کنند.
یادگیری طیف گسترده ای از مهارت های زندگی که در بسیاری از زمینه های زندگی کاربرد دارند بسیار ضروری است. یادگیری مهارت های اجرایی و عملکردی یا مهارت های تفکر مانند سازماندهی، برنامه ریزی، اولویت بندی و تصمیم گیری بسیار اهمیت دارند.
مهارت های زندگی به صورت زیر طبقه بندی می شوند:
- سلامت و امنیت
- مسیر کاری و اشتغال
- خودمختاری/ دفاع از خود
- روابط با همسالان، اجتماعی شدن و ارتباطات اجتماعی
- مشارکت اجتماعی و استقلال مالی
- رفت و آمد
- اوقات فراغت/ تفریح
- مهارت های زندگی در خانه
انتخاب یک مهارت برای آموزش به فرزند دارای اوتیسم
هر کودک مبتلا به اوتیسم، با دیگری تفاوت دارد. بنابراین نوع مهارت انتخابی و سرعت آموزش آن ها در افراد مختلف متفاوت است. به عنوان مثال، ممکن است یک جوان دارای اختلال طیف اوتیسم، بدون نیاز به کوچکترین کمک، بتواند به تنهایی زندگی کند. در صورتی که ممکن است دیگری، 24 ساعت شابنه روز هر هفته را به کمک نیاز داشته باشد.
بی نهایت مهارت زندگی برای یادگیری وجود دارد که در خانه، مدرسه و اجتماع آموزش داده می شوند. بی پایان برای یادگیری وجود دارد که در خانه، مدرسه و اجتماع آموزش داده می شود. کودکان متبلا به اوتیسم می توانند از آموزش های واضح و کاربردی برای افزایش استقلال خود بهره مند شوند.
در جهت انتخاب بهترین مهارت ممکن برای فرزند خود، موارد زیر را رعایت کنید.
- مهارتی را انتخاب کنید که برای شما و فرزندتان از اهمیت بالایی برخوردار باشد. این تصمیم بر اساس سطح رشدی کودک و خواسته های او، تنظیم می شود.
- چالش هایی را که آموزش مهارت انتخابی به دنبال دارد، تعیین کنید. آیا فرزند شما به لمس شدن بیش از حد حساس است؟ آیا نقص و کمبود توجه دارد؟ تحمل خیسی و بودن در آب، او را اذیت می کند؟
- به افرادی که با فرزند شما سر و کار دارید، اطلاع دهید که در حال آموزش مهارت جدیدی به او هستید.
- تمام وسایل مورد نیاز را برای آموزش مهارت زندگی به فرزند مبتلا به اوتیسم، جمع آوری کنید.
آموزش مهارت زندگی توسط والدین در خانه
شما به عنوان والدین، می توانید از چندین استراتژی برای آموزش مهارت زندگی به فرزند دارای اوتیسم اوتیسم خود در خانه استفاده کنید. به طور کلی، از این سه مرحله پیروی کنید.
- نقاط قوت و ضعف مهارتی فرزند خود را بشناسید: فهرستی از نقاط ضعف و قوت فرزند خود آماده کنید تا از آن چه باید انجام دهید آگاه شوید.
- از راه های تشویقی استفاده کنید: استفاده از وسایل بصری مانند نمودار ها و چک لیست ها می تواند راهی عالی برای ارائه مشوق ها هنگام کار بر روی مهارت های جدید باشد.
- مهارت های جدید را تمرین کنید: مهارت های آموخته شده را در محیط های واقعی تمرین کنید تا فرزند مبتلا به اوتیسم شما بر آن ها مسلط شوند. به عنوان مثال، برای آموزش های مدیریت مالی در خانه، از دلار و سکه واقعی استفاده می کنید اما برای تمرین آن، حتما به یک فروشگاه محلی بروید و خرید کنید.
مقاله مشابه: اصول تربیتی والدین کودکان مبتلا به اوتیسم
استراتژی های آموزش مهارت زندگی به فرزند
زمانی که مهارت مورد نظر را انتخاب کردید، باید درباره ی چگونگی آموزش آن مهارت، اطلاعات کسب کنید. همانطور که ذکر کردیم، استراتژی های بسیاری برای آموزش مهارت زندگی به فرزند دارای اوتیسم وجود دارد. در این قسمت تعدادی از مهم ترین و کاربردی ترین راهبرد های موجود را آموزش خواهیم داد.
1. مهارت های بزرگ را به مراحل کوچک تقسیم کنید!
- مهارت را به مراحل کوچک تقسیم کنید.
- هر مرحله را به صورت جداگانه تا زمان تسلط کامل بر آن آموزش دهید تا و یک سلسه ای از مراحل ایجاد کنید که به این روش “زنجیره سازی” می گویند.
- از امکانات بصری، مانند تصاویر و چک لیست ها، برای درک بهتر مراحل استفاده کنید.
- با توجه به شرایط هر فردی، هر مرحله را به اقدام های کوچک تقسیم کنید.
- سن، سطح مهارت و تجربه ی قبلی فرزند اوتیستیک خود را مد نظر داشته باشید.
- به عنوان مثال، باز کردن شیر آب، شاید برای یک کودک در یک مرحله خلاصه شود و برای کودکی دیگر شامل مراحل “گذاشتن دست روی شیر آب، کشیدن آن به سمت بالا و در نهایت کشیدن شیر آب به وسط” باشد.
2. مداخله های فیزیکی
هنگام آموزش مهارت های روزمره، از راهنمایی های فیزیکی استفاده کنید. مهارت های فیزیکی به تکمیل مراحل آموزشی کمک میکند. این مداخله و راهنمایی می تواند مانند لمس آرنج کودک و یا هدایت او به سمت سینک دست شویی باشد.
3. استفاده از تقویت کننده
تقویت یک جزکلیدی در آموزش مهارت های زندگی برای رسیدن به استقلال فردی است. تقویت کردن، به فرزندان یادآوری می کند چه مراحلی را به درستی انجام داده اند. اجازه بازی کردن، یک خوراکی جدید و زمان استراحت بیشتر همگی از پاداش ها و تقویت کننده ها هستند. زمانی که مهارت مورد نظر را به مراحل کوچک تر تقسیم کردید و فرزند هر مرحله را به درستی انجام داد، می توانید از تقویت کننده ها استفاده کنید. در پایان مهارت به طور کلی، اگر فرزند شما فعالیتی را بدون کمک شما و یا با کمترین کمک انجام داد، پاداش بهتری را در نظر داشته باشید.
آموزش مهارت های روزمره در مرکز درمان اوتیسم کودکان
در مرکز درمان اوتیسم کودکان، متخصصان و درمانگران اوتیسم با شناسایی نقاط ضعف و قوت مهارتی فرزند شما و با توجه به نگرانی های والدین، مهارت های زندگی مورد نیاز را انتخاب می کنند. متخصصان سال های برای آموزش به کودکان متبلا به اوتیسم آموزش دیده اند و در نتیجه به خوبی با نحوه کار با فرزند شما را با توجه به تفاوت های فردی آشنا هستند.
یادگیری مهارت های زندگی، برای رسیدن به استقلال و افزایش بهزیستی فردی امری ضروری است. برای آموزش این مهارت ها به فرزند خود قدم های محکمی را بردارید و شادکامی را را در زندگی آن ها رقم بزنید.