تاخیر در تکلم کودکان، دیر حرف زدن کودک
تاخیر در تکلم کودکان یا دیر حرف زدن کودک چیست؟
تاخیر زبان زمانی است که کودک در درک و/یا استفاده از زبان گفتاری مشکل دارد. این مشکلات با توجه به سن کودک غیرمعمول است.
مشکلات ممکن است با:
- پاسخ به زبان
- درک کلمات یا جملات
- گفتن اولین کلمات یا یادگیری کلمات
- کنار هم قرار دادن کلمات برای ساختن جمله
- ساخت واژگان
برخی از تاخیرهای زبانی با شرایطی مانند اوتیسم، سندرم داون و ناشنوایی یا کم شنوایی مرتبط است. اما بسیاری از تاخیرهای زبانی خود به خود اتفاق می افتد.
تأخیر زبان، اختلال گفتار یا اختلال رشد زبان؟
تاخیر زبان با اختلال گفتاری یا اختلال زبان رشدی متفاوت است.
اختلال گفتار (صدا) زمانی است که کودکان در تلفظ صداها در کلمات مشکل دارند. این می تواند درک گفتار آنها را دشوار کند، اگرچه آنها کلمات و جملات را درک می کنند و می توانند عبارات و جملات را به روش درست بسازند.
اگر کودک تاخیر زبانی داشته باشد که از بین نمی رود، ممکن است نشانه اختلال زبان رشدی باشد. کودکان مبتلا به اختلال زبان رشدی در درک و/یا تکلم مشکلاتی دارند که بر زندگی روزمره آنها تأثیر می گذارد.
کودکان مبتلا به اختلالات گفتاری لزوماً دارای تأخیر زبانی یا اختلال زبان رشدی نیستند. و همه کودکانی که تاخیر زبانی دارند در گفتار مشکل ندارند.
به نظر می رسد کودکانی که در خانواده های دو زبانه یا چند زبانه بزرگ می شوند، زبان را کندتر از کودکانی که تنها به یک زبان صحبت می کنند، یاد می گیرند. این تاخیر زبان در نظر گرفته نمی شود. کودکان دو زبانه در سن مدرسه می توانند مانند همسالان خود خواندن و نوشتن انگلیسی را یاد بگیرند.
علائم دیر حرف زدن کودک در سنین مختلف
کودکان زبان را با سرعت های متفاوتی توسعه می دهند. بنابراین مقایسه فرزندتان با سایر کودکان همسن ممکن است به شما کمک نکند که بدانید آیا فرزندتان تاخیر زبانی دارد یا خیر.
به همین دلیل است که اگر هر یک از علائم زیر را در سنین مختلف در کودک خود مشاهده کردید، بهتر است به دنبال مشاوره حرفه ای باشید. ( نشانه های تاخیر در تکلم کودکان)
تا 6 ماهگی
فرزند شما این توانایی ها را ندارد:
- تلاش برای استفاده از تماس چشمی
- وقتی اسمشون رو صدا میزنی بهت نگاه میکنه
- وقتی در مورد اشیاء صحبت می کنید، چرخش کند و به آنها نگاه کند.
تا 12 ماهگی
فرزند شما این توانایی ها را ندارد:
- انجام بازی های نوبتی
- تلاش برای برقراری ارتباط با شما با استفاده از صداها، حرکات و/یا کلمات
- تلاش برای برقراری ارتباط با شما زمانی که به کمک نیاز دارند یا چیزی می خواهند.
تا 18 ماهگی
فرزند شما این توانایی ها را ندارد:
- پاسخ دادن به دستورالعملها و سؤالهای روزمره مانند «خداحافظی کن»، «بابا کجاست؟» یا «لطفا توپ را به من بده»
- قرار دادن 2 کلمه با هم – به عنوان مثال، “بیشتر بنوشید” یا “بیرون بروید”.
تا 2 سال
فرزند شما این توانایی ها را ندارد:
- گفتن حدود 50 کلمه مختلف
- قرار دادن 2 یا چند کلمه در کنار هم – به عنوان مثال، “بیشتر نوشیدنی”، “مامان بالا” یا “من هم برو”
- تولید کلمات خود به خود – یعنی کودک شما فقط کلمات یا عبارات دیگران را کپی می کند
- نام بردن حداقل یک رنگ
- پاسخ دادن به دستورالعمل ها و سوالات روزمره مانند “کفش هایت را بگیر”، “نوشیدنی می خواهی؟” یا “بابا کجاست؟”
تاخیر زبان در این سن بسیار رایج است. حدود 1 کودک از هر 6 کودک علائم تاخیر زبانی را نشان می دهد و به عنوان “دیر صحبت می کنند”. اما تا 4 سالگی بیشتر «دیر صحبتکنندگان» به کودکان همسن و سال دیگر نزدیک شدهاند.
در حدود 3 سال
فرزند شما این توانایی ها را ندارد:
- ترکیب کلمات در عبارات یا جملات طولانی تر – برای مثال، “به من کمک کن مامان” یا “می خواهم نوشیدنی بیشتری داشته باشم”
- پاسخ دادن به دستورالعمل ها و سوالات طولانی تر مانند “کفش های خود را بگیرید و آنها را در جعبه قرار دهید” یا “امروز برای ناهار چه می خواهید بخورید؟”
- علاقه به کتاب
- سوال پرسیدن
از 4-5 سال به بالا
برخی از کودکان تا زمان شروع پیش دبستانی یا مدرسه هنوز با زبان مشکل دارند. اگر این مشکلات را نتوان با چیزهای دیگری مانند اوتیسم یا کم شنوایی توضیح داد، ممکن است اختلال زبان رشدی باشد.
در این سن، کودکان مبتلا به اختلال زبان رشدی ممکن است:
- تلاش برای یادگیری کلمات جدید و ایجاد مکالمه
- از جملات کوتاه و ساده استفاده کنید و اغلب کلمات مهم را در جملات حذف کنید
- فقط به بخشی از یک دستورالعمل پاسخ دهید
- برای استفاده درست از زمان گذشته، حال یا آینده تلاش میکنند – برای مثال، وقتی در مورد فعالیتهایی که قبلا انجام دادهاند صحبت میکنند، به جای «پرش» میگویند «پرش»
- استفاده از کلمات مناسب برایشان سخت است و به جای آن از کلمات کلی مانند «موارد» یا «چیزها» استفاده کنید
- معنی کلمات، جملات یا داستان ها را نمی فهمد.
در هر سنی
فرزند شما:
با کم شنوایی، تأخیر رشدی یا سندرمی که زبان ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد – به عنوان مثال، اوتیسم، سندرم داون یا X شکننده تشخیص داده شده است.
کارهایی را که قبلا انجام می دادند متوقف می کند – مثلاً صحبت نمی کنند.
کودکانی که با زبان مشکل دارند در اسرع وقت به کمک نیاز دارند. اگر نگران هستید، به غریزه خود اعتماد کنید و با پزشک عمومی، پرستار سلامت کودک و خانواده، معلم فرزندتان یا آسیب شناس گفتار صحبت کنید. اگر این متخصص نگران فرزند شما نیست، اما شما همچنان نگران هستید، ایده خوبی است که نظر دیگری را جویا شوید.
برای تاخیر در تکلم کودکان یا دیر حرف زدن کودک از کجا کمک بگیریم؟
اگر فکر می کنید فرزندتان با زبان مشکل دارد، با یک متخصص صحبت کنید. به عنوان مثال، می توانید با:
- معلمان یا مربیان در مرکز یادگیری اولیه، پیش دبستانی یا مدرسه فرزند شما
- آسیب شناس گفتار
- شنوایی سنج
پزشک عمومی یا متخصص اطفال - پرستار سلامت کودک و خانواده
- یک روانشناس
اگر فکر می کنید مشکل اصلی فرزندتان درک و استفاده از زبان است، ممکن است بخواهید به یک آسیب شناس گفتار مراجعه کنید. آسیب شناسان گفتار می توانند از تست های زبان برای ارزیابی نحوه استفاده کودک از کلمات و پاسخ به درخواست ها، دستورات یا سوالات استفاده کنند. در برخی موارد می توان با کمک تفسیر نقاشی کودکان برخی از مشکلات و علل گفتاری کودک را نیز شناسایی کرد.
اگر فکر می کنید کودک شما ممکن است کم شنوا باشد، بهتر است شنوایی فرزندتان را توسط شنوایی شناس بررسی کنید. کم شنوایی می تواند در رشد زبان و ارتباطات کودک شما اختلال ایجاد کند.
حمایت از کودکان با تاخیر زبان
اگر تشخیص داده شود که کودک شما تاخیر زبانی دارد، متخصص بهداشتی که با او کار می کنید ممکن است برنامه های گروهی را برای تقویت مهارت های زبانی توصیه کند. متخصص همچنین ممکن است به فرزند شما کمک کند تا راه های دیگری برای برقراری ارتباط، مانند استفاده از تصاویر، بازی ها و/یا کتاب ها ایجاد کند.
متخصص گفتاردرمانی خوب ممکن است استراتژی هایی را به شما ارائه دهد که می توانید در خانه از آنها برای کمک به برقراری ارتباط کودک خود استفاده کنید. این ممکن است شامل دادن زمان کافی برای شروع مکالمه به فرزندتان باشد. همچنین میتوانید با پاسخ دادن و گسترش تلاشهای او برای برقراری ارتباط، چه با کلمات، اعمال یا صداها، به فرزندتان کمک کنید.
مهمترین دلایل تاخیر گفتار و زبان و تاخیر در تکلم کودکان
برخی از کودکان با تاخیر گفتار-زبان دارای یک مشکل اساسی رشدی یا جسمی هستند که باعث تاخیر می شود. در برخی دیگر، ما نمی توانیم دلیل خاصی را شناسایی کنیم.
چهار مورد از شایع ترین علل تاخیر گفتار و زبان عبارتند از:
مشکلات دهان و حرکتی
تأخیر گفتار اغلب زمانی اتفاق میافتد که در نواحی از مغز که عضلات مسئول گفتار را کنترل میکنند، مشکلی وجود داشته باشد. در نتیجه، کودکان ممکن است برای تولید صداها دچار مشکل شوند زیرا نمی توانند لب، زبان و حرکت فک خود را هماهنگ کنند.
هنگامی که مغز با عضلات صورت ارتباط برقرار نمی کند، وضعیتی که آپراکسی نامیده می شود، کودکان نمی توانند عضلات مورد نیاز برای گفتار را حرکت دهند. یکی دیگر از اختلالات دهانی-حرکتی، دیزآرتری، زمانی رخ می دهد که عضلات کنترل کننده صورت، لب ها و زبان برای عملکرد صحیح آنقدر ضعیف باشند.
اوتیسم
تأخیر گفتار اغلب بر کودکان مبتلا به اوتیسم تأثیر می گذارد. یک مطالعه نشان داد که نیمی از کودکان 3-4 ساله مبتلا به اوتیسم نمی توانند در سطح معمولی برای سن خود صحبت کنند. اختلال طیف اوتیسم نیز از طرق دیگری بر رشد زبان تأثیر می گذارد.
کودکان مبتلا به اوتیسم در برقراری ارتباط غیرکلامی مشکل دارند، بنابراین ممکن است تا ۱۲ ماهگی به بیان نیازهای خود اشاره نکنند.
اوتیسم همچنین یک مشکل رایج دیگر برای تاخیر گفتار-زبان ایجاد می کند: دیگران ممکن است آنها را درک نکنند زیرا آنها به تکرار همان کلمات، معمولاً عبارتی که در یک برنامه تلویزیونی، بازی ویدیویی یا فیلم شنیده اند، ادامه می دهند.
مشکلات شنوایی یا اختلال پردازش شنوایی
مشکل شنوایی به طور قابل توجهی بر توانایی کودک شما در صحبت کردن، استفاده از زبان و درک دیگران تأثیر می گذارد. برخی از کودکان مشکل شنوایی به نام اختلال پردازش شنوایی دارند که آنها را از درک آنچه می شنوند باز می دارد.
ناتوانی ذهنی
کودکان دارای ناتوانی ذهنی اغلب دارای تأخیرهای رشدی گسترده ای هستند که بر گفتار و زبان و یادگیری، رشد اجتماعی، عاطفی و جسمی آنها تأثیر می گذارد.
این بچه ها ممکن است در تولید یا تلفظ کلماتی که دیگران بتوانند آن را درک کنند مشکل داشته باشند. آنها همچنین ممکن است در کنار هم قرار دادن جملات یا درک زبان دچار مشکل شوند.
مهمترین چیزی که باید در مورد تاخیر گفتار-زبان به خاطر بسپارید این است که تشخیص و درمان زودهنگام تفاوت زیادی ایجاد می کند. با مداخله فشرده، میتوانیم چالش گفتاری منحصربهفرد هر کودک را هدف قرار دهیم و به بهبود آنها کمک کنیم.