اختلال یادگیری در کودکان دبستانی

اختلال یادگیری در کودکان ابتدایی

اختلال یادگیری در کودکان دبستانی یکی از عوامل نبود موفقیت تحصیلی در دانش آموزان است که منجر به افت تحصیلی، کاهش اعتماد به نفس و عزت نفس و ترک تحصیل آنها می شود. برچسب های «عقب مانده»، «تنبل» و غیره به این قبیل دانش آموزان آنها را از ادامه تحصیل بازمی دارد و صدمات جبران ناپذیری از نظر روانی و اقتصادی به کودک و خانواده و نظام آموزش و پرورش کشور وارد خواهد کرد.

آمار اختلالات یادگیری در کودکان دبستان

طبق بررسی انجام شده در دانش آموزان مقطع ابتدایی شیراز در این مقاله

9.7 درصد شیوع ناتوانی یادگیری

8.7 درصد شیوع نارساخوانی

6.7 درصد شیوع ناتوانی ریاضی

7.2درصد شیوع ناتوانی دیکته

از آنجا که دانش آموزان مقطع دبستان که مبتلا به اختلالات یادگیری هستند، جزو بچه های در معرض خطر و شکننده محسوب می شوند، آموزش و پرورش باید از این افراد پشتیبانی کند و یک سپر دفاعی برای آنان باشد. همچنین بهتر است که خانواده ها در این باره اطلاعات خود را افزایش داده و راه های تشخیص، پیشگیری و درمان از اختلال یادگیری را بیاموزند.

عوامل اثرگذار بر بروز اختلالات یادگیری

1. سابقه خانوادگی و ژنتیک: سابقه خانوادگی اختلالات یادگیری، خطر ابتلای کودک به این بیماری را افزایش می‌دهد.
2. خطرات دوران بارداری و نوزادی: از عوامل تاثیر گذار در اختلال یادگیری می‌توان به رشد ضعیف جنین در رحم، قرار گرفتن نوزاد در معرض الکل یا مواد مخدر قبل از تولد، زایمان زودرس و وزن بسیار کم کودک هنگام تولد اشاره کرد.
3. آسیب روانی: آسیب روانی یا سوء استفاده در اوایل کودکی ممکن است بر رشد مغز تأثیر بگذارد و خطر اختلالات LD را افزایش دهد.
4. ضربه جسمی: آسیب‌های سر یا عفونت‌های سیستم عصبی امکان دارد در ایجاد اختلالات یادگیری نقش داشته باشد.
5. قرار گرفتن در معرض آلودگی زیست محیطی: قرار گرفتن در معرض سطوح بالایی از سموم، مانند سرب، با افزایش خطر اختلالات یادگیری مرتبط است.

اختلال یادگیری کودک دبستانی؛ دلایل و علل

عوامل محیطی

عوامل محیطی مانند تغذیه،  اضطراب، مشکلات تنفسی، سقوط، آسیب دیدگی مغزی، ضربه وارد شده به سر و دیگر عوامل مشابه می توانند سبب ایجاد اختلال یادگیری در کودکان شود.

عوامل فیزیولوژیکی

بسیاری از متخصصان بر این باورند که علل اساسی ناتوانی های یادگیری، آسیب دیدگی مغزی شدید یا جزئی و صدمه های واردشده به دستگاه عصبی و مرکزی است.

عوامل ژنتیکی

شواهدی در دست است که نشان می دهد ناتوانی های یادگیری احتمالا در برخی خانواده ها بیش از دیگران دیده می شود. درواقع عوامل ژنتیکی در شمار وسیعی از ناتوانی های یادگیری نقش دارد.

عوامل بیوشیمیایی

اختلال های گوناگون متابولیکی در حکم عواملی هستند که موجب ناتوانی های یادگیری خصوصا در کودکان و در مقاطع اولیه و دبستان می شوند؛ اختلالاتی مانند هایپوگلیسمی و کم کاری.

عوامل هنگام و بعد از تولد

اتفاقات حین زایمان که به آسیب دیدن جنین انجامد؛ مثل سیانوزه شدن کودک و یا بیماری های شدیدی که در روزهای اولیه زندگی بعد از تولد است، مثل زردی های شدید می تواند در ابتلای کودک به ناتوانی یادگیری موثر باشد.

تاخیر رشد و تاثیر آن در اختلال یادگیری در کودکان

مشکلات برخی از کودکان مبتلا به ناتوانی یادگیری ممکن است از تاخیر رشد در برخی اجزای دستگاه عصبی مرکزی سرچشمه گرفته باشد که این گونه کودکان پس از بزرگ تر شدن بر این مشکلات غلبه می کنند.

عوامل آموزشی

تدریس ناکافی و ناصحیح به کودکان. عدم فراگیری معلم از مهارت های لازم برای تدریس درس های پایه در مدارس. توقعات بیش از اندازه بالا یا بسیار پایین معلمان. برنامه ریزی و طرح برنامه آموزشی ضعیف

نواقص جزيی در عملكرد مغزی

برخی نواقص در مغز کودک ممکن است وجود داشته باشد که قابل درک یا مشاهده در حالت عادی نیستند اما در مواردی مانند یادگیری خود را به شکل اختلال نشان می دهند

عوامل بعد از تولد

علاوه بر عواملی که برای قبل از تولد و حین تولد ذکر شد، بعد از تولد نیز عواملی مانند مسمومیت سرب، نارسایی‌های تغذیه‌ای یا محرومیت‌های محیطی می تواند باعث ایجاد اختلال یادگیری شود.

علائم اختلال یادگیری در کودکان دبستانی

کودکی که دچار اختلال یادگیری است در یک سری از موارد دچار مشکل است. برای بررسی دقیق تر به لیست زیر نگاه کنید.

داشتن مشکل…

• در تلفظ کلمات
• در پیدا کردن واژه‌ی مناسب
• در کلمات هم‌قافیه (سر، در، پر)
• در یاد گرفتن حروف الفبا، اعداد، رنگ‌ها، اشکال، روزهای هفته
• در پیگیری دستورالعمل‌ها و در آموختن روال کارها
• در به دست گرفتن مداد، ماژیک و قیچی یا وجود اشکال در رنگ کردن تصاویر بدون بیرون زدن از خط
• در کار با دکمه، زیپ، قزن و یادگیری بستن بند کفش‌ها

روش های درمان اختلال یادگیری در کودکان دبستانی

درمان خودآموزشی در کودکان دارای اختلال یادگیری

برای پیدا کردن راه حل مناسب که کودک در حین انجام تکالیف تحت نظارت سرمشق دهنده با خود لغات بلند را می گوید. بعدکلمات را جداجدا تکرار می کند و سپس هر حرف را که می نویسد بلند می خواند و بالاخره، برای انجام وتکمیل به موقع تکالیف و تهیه جواب های لازم راهنمایی می شود.

خود بازبینی

جهت افزایش قدرت توجه است که اختلال یادگیری در کودکان دبستانی را آگاه تر می کند بیشتر توجه خود را کنترل کند. در این روش دانش آموز در حین انجام فعالیت درسی لحظه به لحظه توجه خود رابه درس با گفتن این جمله که آیا به درس توجه می کند، بررسی می کند.

آموزش دو طرفه یا دو جانبه

در این روش آموزگار موقعیت آموزشی دانش آموز را در نظر گرفته و برنامه ریزی می کند تا به دانش آموز مسوولیت بدهد و تدریجا نیز مسوولیت را بیشتر کند تا به نتیجه مطلوب برسد. این روش شامل چهار فعالیت، خلاصه کردن متن، درست کردن سوال از متن که شامل درک مطلب است،تصحیح و رفع اشکال و بالاخره خواندن، مرور، حدس و پیش بینی درباره محتوای مطلب بعدی یا ادامه بحث است در این روش آموزگار و دانش آموز باهم عمل پس خوراند را انجام می دهند.

آموزش تغییر رفتار در اختلال یادگیری در کودکان

در این روش به کودک فعالیت هدایت شده یا تکلیف مخصوص که احتیاج به مهارت دارد، داده می شود زمانی که دانش آموزدر انجام تکلیف مورد نظر موفق شود به تکلیف بعدی می پردازد. در این روش آموزش دهنده به پاسخ هایی که به تکلیف ارتباط ندارد بی توجه بوده و به پاسخ های مربوط به تکلیف پاسخ مثبت می دهد.

درمان اختلال یادگیری در کودکان دبستانی و ابتدایی در کلینیک ذهن آرا

مرکز درمان اختلال یادگیری ذهن آرا با در اختیار داشتن تیم ارزیابی دقیق و روانشناسان کودک می تواند گامی موثر در درمان اختلال یادگیری کودک شما بردارد. برای ارتباط با کارشناسان ذهن آرا و دریافت وقت ارزیابی و تشخیص دقیق با کارشناسان ما تماس بگیرید.