کودکان مبتلا به اوتیسم، روش های مراقبت از افراد اوتیسک
مراقبت از کودکان مبتلا به اوتیسم، راحت نیست و سختی های خود را دارد. والدینی که کودکان مبتلا به اوتیسم دارند، با وجود عشق عمیق به فرزندان، ممکن است احساس غم و اندوه، عصبانیت، ترس و استرس را تجربه کنند. والدین ممکن است نگران این باشند که بینش آنها برای آینده کودک از بین رفته باشد، رابطه آنها با همسرشان خسته کننده شود و خانواده با فشارهای مالی روبرو شوند. طبیعی است که که در چنین شرایطی احساس ناراحتی فشار روانی داشته باشند.اما باید بدانید که اوتیسم یک بیماری شایع است. تقریبا از هر ۵۴ کودک، یک کودک با این بیماری دست و پنجه نرم میکند. از طرفی نیز روشهای درمان به بسیاری از کودکان مبتلا به اوتیسم کمک کرده است تا زندگی کامل و معنی داری داشته باشند.
اختلال طیف اوتیسم چیست؟
اختلال اوتیسم یک ناتوانی رشدی است که به دلیل تفاوت در مغز ایجاد می شود. برخی از افراد مبتلا به اوتیسم دارای یک تفاوت شناخته شده مانند یک بیماری ژنتیکی هستند. افراد مبتلا به اوتیسم، ممکن است رفتار، ارتباط، تعامل و یادگیری به روشی متفاوت از اکثر افراد دیگر داشته باشند. اغلب چیزی در مورد ظاهر آنها وجود ندارد که آنها را از سایر افراد متمایز کند. نشانه های بیماری در کودکان مبتلا به اوتیسم، قبل از ۳ سالگی شروع می شود و می تواند در طول زندگی فرد ادامه یابد، اگرچه برخی علائم آن ممکن است در طول زمان بهبود یابد. برخی از کودکان علائم بیماری را در ۱۲ ماه اول زندگی نشان می دهند. در برخی دیگر، علائم ممکن است تا ۲۴ ماهگی یا بعد از آن ظاهر نشوند. برخی از کودکان مبتلا به اوتیسم، تا حدود ۱۸ تا ۲۴ ماهگی مهارتهای جدیدی به دست میآورند و به نقاط عطف رشد میرسند و سپس مهارتهای جدید را به دست نمیآورند یا مهارتهایی را که قبلا داشتند از دست میدهند. هنگامی که کودکان مبتلا به اوتیسم به نوجوانان و بزرگسالان جوان تبدیل می شوند، ممکن است در ایجاد و حفظ روابط دوستانه، برقراری ارتباط با همسالان و بزرگسالان، یا درک اینکه چه رفتارهایی در مدرسه یا در محل کار مورد انتظار است، دچار مشکل شوند. آنها ممکن است مورد توجه ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی قرار گیرند زیرا آنها همچنین دارای شرایطی مانند اضطراب، افسردگی، یا اختلال کمبود توجه/بیش فعالی هستند که اغلب در افراد مبتلا به اوتیسم نسبت به افراد دیگر رخ می دهد.
رفتارهای والدین و نگهداری از کودکان مبتلا به اوتیسم
سالهای اولیه کودک، یک پنجره مهم رشدی را نشان می دهد. بنابراین بهتر است در مورد پوشش بیمه در صورت بروز بیماریهای مختلف تحقیق کنید. همچنین در اسرع وقت در مورد روش های رفتاری و نگهداری از کودک اوتیسم با پزشک متخصص مشورت کنید. ممکن است فرزند شما در این سن به تحلیل رفتار کاربردی، گفتاردرمانی و کاردرمانی نیاز داشته باشد.برای نگهداری از کودکان می توانید به بهترین مرکز اوتیسم در تهران مراجعه کنید و کودک خود را در این محیط تحت مراقبت قرار دهید.
پیوستن به یک گروه پشتیبانی محلی می تواند برای شما آرامش بخش باشد و شما را توانمند کند. زیرا این امکان را به شما می دهد تا با والدینی که تجربیات مشابه شما دارند، ارتباط برقرار کنید. این گروه می تواند احساسات، ترس، اکتشافات و منابع را به اشتراک بگذارد. همچنین اطلاعاتی را در مورد خدمات خاصی که برای کودکان اوتیسم در جامعه در نظر گرفته شده است را در اختیار شما قرار دهد.
نگه داشتن سوابق پزشکی کودک برای ثبت تصویری کامل از فرزندتان در مراحل مختلف مفید است. همچنین بهتر است که از نقاط عطف توسعه، پیشرفت و وضعیت سلامتی وی در مراحل مختلف درمان یادداشت برداری کنید.
با کودک خود به هر روشی که می توانید ارتباط برقرار کنید. صحبت کردن، خواندن یا نمایش فیلم های آموزشی، حتی اگر به نظر برسد که فرزند شما به آن توجه نمی کند، تاثیر به سزایی در نگهداری کودک اوتیسم دارند.همچنین ممکن است کودکان مبتلا به اختلال اتیسم ، مشکل شب ادراری نیز داشته باشند بنابراین این اتفاق باید ار راه های درمان شب ادراری به صورت مجزا رفع شود.
آموزش مهارتهای اجتماعی به کودک اوتیسم
همه والدین دوست دارند که فرزندانشان روابطی را برقرار کنند که آنها را خوشحال کند. کودکان مبتلا به اوتیسم در موقعیتهای اجتماعی با اضطراب و سرخوردگی مواجه میشوند. اما والدین می توانند به این بچه ها کمک کنند تا اعتماد به نفس داشته باشند. به خصوص کودکانی که در مراحل پیشرفته این بیماری هستند. به همین دلیل است که آشنایی با اصول مراقبت و نگهداری از کودک اوتیسم برای والدین بسیار ضروری است. والدین می توانند رفتارهای اجتماعی را برای فرزند خود الگوبرداری کرده و توضیح دهند. آنها می توانند توضیحی مفصل و گام به گام برای رفتار خود ارائه دهند. از جمله این رفتارها میتوان به نحوه مشخص کردن بیان در صورت، لحن صدا و زبان بدن اشاره کرد. توضیحات و دستورالعمل هایی که دلیل رفتار را هدف قرار می دهد می تواند کمک کننده باشد. زیرا این درک به طور طبیعی برای افراد مبتلا به اوتیسم حاصل نمی شود. به هر حال باید همانند دانش اموزان دیر آموز از راه های درمان کودکان دیرآموز استفاده کرد.
رفتارهای صحیح با کودکان مبتلا به اوتیسم
۱. استفاده از تقویت مثبت
کودکان مبتلا به اوتیسم به تکنیکهای انضباطی که بر نکات مثبت تمرکز میکنند بهتر پاسخ میدهند. با استراتژیهای تقویت مثبت، شما توجه خود را به کارهایی جلب میکنید که فرزندتان به درستی انجام میدهد (مثلاً از صدای آرام او در جمع استفاده میکند) و آنها را تحسین میکنید یا به خاطر آن به او پاداش میدهید.
۲. آموزش تکنیکهای خودآرام سازی
بهم ریختگی در کودکان اوتیسم بسیار رایج است، اما آرام کردن کودک مبتلا به اوتیسم دشوارتر است. برخی از کودکان مبتلا به اوتیسم میتوانند تکنیکهای خودآرامسازی را برای زمانی که احساس میکنند کنترل خود یا موقعیتی را ندارند، بیاموزند. یکی از روشهای ساده خودآرامبخشی که میتوانند امتحان کنند این است که به آرامی از طریق بینی نفس بکشند و در حالی که چشمانشان را میبندند و چیزی خوشایند را تصور میکنند، مانند بچه گربه یا پارک مورد علاقهشان. اگر شما یا بزرگسال مورد اعتماد دیگری در اطراف هستید، آنها میتوانند بزرگسال را تا زمانی که به آرامش برسند در آغوش بگیرند. فشار ملایم و ثابت، مانند در آغوش گرفتن، برای بسیاری از کودکان مبتلا به اوتیسم آرام بخش است.
۳. پایبندی به نظم
بسیاری از کودکان مبتلا به اوتیسم خواهان ثبات و نظم هستند و زمانی که روالهای معمول مختل میشوند، میتوانند با مشکلات مقابله کنند. آنها ممکن است برای مقابله با موقعیتهای غیرقابل پیشبینی، رفتارهای خودتحریکی را افزایش دهند. با محدود کردن تعداد فعالیتهایی که از آنها میخواهید انجام دهند و به یک برنامه قابل پیش بینی پایبند باشید به آنها کمک کنید. این ممکن است به این معنی باشد که یک هفته یک جلسه گفتار درمانی را حذف کنید، به جای اینکه آن را به روز دیگری که معلم به طور تصادفی دو بار رزرو شده است، یا سعی نکنید بعد از یک روز طولانی مدرسه با او درگیر کارهای ناگهانی و غیرمنتظره شود. برنامهای در رابطه با کارهایی که میتوانند در هر روز هفته انجام دهند در اتاق فرزندتان یا در یک مکان مشترک ایجاد کنیدکه شامل تصاویری باشد که آنها میتوانند شناسایی کنند.
۴. ارتباط درست و ساده
بهتر است در مورد کودکان مبتلا به اوتیسم از زبان ساده و دستورالعمل ساده استفاده کنید. کودکان مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم اغلب در درک ظرافتهای زبان کلامی یا زبان بدن مشکل دارند. زمانی که فرزندتان شروع به بازی کردن کرد، او را به کارهایی که ترجیح میدهید انجام دهد هدایت کنید تا کارهایی که نباید انجام دهند. به عنوان مثال، اگر کودکی در حال کشیدن دم سگ است، نگویید: “به سگ آسیب نرسانید.” در عوض، میتوانید بگویید: “سگ را به آرامی نوازش کن.”
۵. نادیده گرفتن رفتارهای بیضرر
برخی از رفتارهای کودکان مبتلا به اوتیسم عجیب به نظر میرسند اما خطرناک و مخرب نیستند. نمونههای اولیه این رفتارهای خودتحریکی مانند تکان دادن دست است. اگر یک رفتار مشکلساز به ندرت رخ میدهد، خانواده یا دیگران را از روال عادی باز نمیدارد و به فرزند یا دیگران آسیب نمیرساند، باید تا حد امکان نادیده گرفته شود.
۶. حفظ ایمنی برای کودکان اوتیستیک
بسیاری از کودکان مبتلا به اوتیسم رفتاری از خود نشان نمیدهند که به خود یا دیگران آسیب برساند. اگر کودک شما دچار عصبانیت میشود که به سختی میتوان آن را متوقف کرد، مطمئن شوید که اشیاء سخت یا تیز را که ممکن است در مسیر او قرار دارند بردارید. اگر در خارج کردن فرزندتان از یک مکان پرجمعیت (مانند زمین بازی یا جشن تولد) مشکل دارید، از یک بزرگتر دیگر کمک بگیرید تا حواس دیگران را پرت کنید و آنها را به منطقه دیگری هدایت کنید.
۷. وقت گذاشتن برای تفریح کودک
کودکی که با بیماری اوتیسم، کنار میآید هنوز کودک است. هم برای کودکان مبتلا به ASD و هم برای والدین آنها، نیاز به زندگی بیشتر از درمان است. زمان بازی را زمانی برنامه ریزی کنید که کودک شما بیشتر هوشیار و بیدار است. فکر کردن به چیزهایی که باعث میشود فرزندتان لبخند بزند، بخندد و از پوستهاش بیرون بیاید، راههایی برای تفریح با هم بیابید. فرزند شما احتمالاً از این فعالیتها بیشتر لذت میبرد اگر درمانی یا آموزشی به نظر نرسند. مزایای فوقالعادهای وجود دارد که از لذت بردن شما از همراهی فرزندتان و لذت فرزندتان از گذراندن زمان بدون فشار با شما ناشی میشود. بازی بخشی ضروری از یادگیری برای همه کودکان است و نباید مانند کار باشد.
۸. به حساسیتهای کودک خود توجه کنید
بسیاری از کودکان مبتلا به ASD به نور، صدا، لمس، طعم و بو حساس هستند. برخی از کودکان مبتلا به اوتیسم نسبت به محرکهای حسی “کمحساس” هستند. متوجه شوید که چه مناظری، صداها، بوها، حرکات و احساسات لامسه باعث تحریک رفتارهای “بد” یا مخرب کودک شما میشود و چه چیزی باعث پاسخ مثبت میشود. فرزند شما چه چیزی را استرسزا میداند؟ فرو نشاندن؟ ناراحت؟ لذت بخش؟ اگر بدانید چه چیزی بر فرزندتان تأثیر میگذارد، در عیبیابی مشکلات، پیشگیری از موقعیتهایی که باعث مشکلات میشود، و ایجاد تجربیات موفق بهتر خواهید بود.
۹. سازگار باشید
کودکان مبتلا به ASD به سختی میتوانند آنچه را که در یک محیط یاد گرفتهاند (مانند دفتر درمانگر یا مدرسه) به دیگران، از جمله خانه، اعمال کنند. به عنوان مثال، ممکن است فرزند شما در مدرسه از زبان اشاره برای برقراری ارتباط استفاده کند، اما هرگز فکر نکنید که این کار را در خانه انجام دهید. ایجاد ثبات در محیط کودک شما بهترین راه برای تقویت یادگیری است. متوجه شوید که درمانگران فرزندتان چه میکنند و تکنیکهای آنها را در خانه ادامه دهید. امکان انجام درمان در بیش از یک مکان را بررسی کنید تا کودک خود را تشویق کنید تا آنچه را که آموخته است از یک محیط به محیط دیگر منتقل کند. همچنین مهم است که در نحوه تعامل با فرزندتان و برخورد با رفتارهای چالش برانگیز ثابت قدم باشید.
پیشنهاداتی در مورد طراحی مناسب اتاق برای کودکان مبتلا به اوتیسم
- برای ایجاد یک اتاق بازی یک فضای ۳ متر در ۳متر کافی است. اما اگر فرزند مبتلا به اتیسم شما کوچک است و اتاق بازی او خیلی بزرگ است این بزرگ بودن اتاق ممکن است باعث شکست در ایجاد محیط متمرکز تر گردد.اما اگر فرزند شما بزرگ است و ممکن است جنب و جوش بیشتری داشته باشد پس ممکن است نیازمند یک فضای کمی بزرگتر باشید.
- حواس پرتی دیداری را به حداقل برسانید. برای نمونه قفسه های این اتاق بازی را به میزانی بالا قرار دهید که دور از دسترس و چشم او باشد.و فرزند شما نیز برای دسترسی به انها به شما نیاز پیدا خواهد کرد بنابراین این کار فرصت بیشتری برای برقراری ارتباط فراهم می کند.از کاغذ دیواری طرح دار استفاده نکنید. دیوار ها را رنگی سبک،خنثی ولی دلپذیر بزنید.
- در اتاق بازی کودک مبتلا به اتیسم خود از میز و صندلی های قابل تنظیم سایز و اندازه استفاده کنید.
- پنجره ها را با فلکسی گلاس بپوشانید تا هم از توجه کودکتان به بیرون جلو گیری کند و هم نوری متعادل تر برای اتاق بازی مهیا کنید.
- از روشنایی های متناسب استفاده کنید
- از یک کف پوش مناسب برای اتاق بازی استفاده کنید چراکه این کف پوش میتواند باعث کمتر خسته شدن کودک شما در زمان نشستن بر روی زمین و یا فعالیت راحت تر کودک باشد.
- همیشه در زمان حضور در اتاق بازی تمامی آنچه لازم دارید مانند خوارکی، اسباب بازی، بالش،کتاب و…. را به همراه خود داشته باشید. این کار باعث می شود که شما اتاق بازی را ترک نکنید و در ضمن بدانید که در زمان حضور در اتاق بازی چه کاری را می خواهید انجام دهید و از کجا به کجا می خواهید برسید.
- مکانی را که انتخاب می کنید هم برای شما و هم برای کودک مبتلا به اتیسم شما راحت باشد.
