اختلال انفجاری متناوب: علائم، درمان و نکات مراقبتی
اختلال انفجاری متناوب چیست؟
اختلال انفجاری متناوب (IED) یا (Intermittent Explosive Disorder)
یک اختلال روانی است که باعث می‌شود افراد بدون دلیل مشخص، دچار طغیان‌های شدید خشم و عصبانیت ناگهانی شوند. این اختلال می‌تواند باعث رفتارهایی مثل پرخاشگری، خشونت، فریاد زدن، دعوا کردن، پرتاب یا شکستن اشیاء و سوءاستفاده‌ی کلامی یا رفتاری از دیگران شود.
اختلال انفجاری متناوب می‌تواند زندگی روزمره را تحت تأثیر قرار دهد، استرس ایجاد کند و باعث مشکلات جدی در روابط شخصی، شغلی و اجتماعی شود. همچنین در برخی موارد منجر به مشکلات مالی یا پیامدهای قانونی می‌شود.
تحقیقات نشان می‌دهد حدود ۷ درصد از مردم به نوعی دچار این اختلال هستند. اختلال انفجاری متناوب معمولاً از دوران کودکی یا نوجوانی شروع می‌شود و ممکن است تا بزرگسالی ادامه یابد. هرچند که در برخی افراد با افزایش سن، علائم کاهش می‌یابد. درمان این اختلال معمولاً ترکیبی از روان‌درمانی و دارودرمانی است.
ویژگی‌های اختلال انفجاری متناوب
اختلال انفجاری متناوب (IED) یک وضعیت روانی است که با طغیان‌های مکرر خشم و پرخاشگری ناگهانی شناخته می‌شود. شدت واکنش‌های عصبی اغلب با شرایطی که آنها را تحریک کرده، متناسب نیست و باعث ناراحتی شدید فرد و اطرافیان می‌شود.
افراد مبتلا به اختلال انفجاری متناوب معمولاً تحمل کمی نسبت به ناامیدی، ناکامی و ناملایمات دارند. رفتار روزمره آنها ممکن است عادی و قابل قبول باشد، اما در لحظاتی خاص دچار انفجار عصبی می‌شوند.
این طغیان‌های خشم ممکن است به شکل عصبانیت، مشاجره‌های شدید، درگیری فیزیکی یا پرخاشگری کلامی بروز کند. رفتارهایی که به طور مستقیم بر سلامت روانی و کیفیت زندگی تأثیرگذارند.
چه کسانی تحت تأثیر اختلال انفجاری متناوب قرار می‌گیرند؟
اختلال انفجاری متناوب (IED) می‌تواند هم کودکان بالای ۶ سال و هم بزرگسالان را درگیر کند. بیشتر بزرگسالانی که به این اختلال مبتلا هستند، سن‌شان کمتر از ۴۰ سال است. بر اساس آمار، IED در مردان شیوع بیشتری دارد.
شیوع اختلال انفجاری متناوب چقدر است؟
محققان تخمین می‌زنند که بین ۱.۴ تا ۷ درصد افراد دچار اختلال انفجاری متناوب هستند. این اختلال یکی از چندین نوع اختلالات کنترل تکانه محسوب می‌شود و معمولاً همراه با دیگر اختلالات روانی دیده می‌شود.
حدود ۸۰ درصد افراد مبتلا به IED دارای یک یا چند مشکل سلامت روانی دیگر نیز هستند. رایج‌ترین اختلالاتی که همراه با IED بروز می‌کنند عبارتند از:
- اختلالات اضطرابی
- اختلالات بیرونی
- ناتوانی‌های ذهنی
- اوتیسم
- اختلال دوقطبی
آیا اختلال انفجاری متناوب همان اختلال دوقطبی است؟
خیر. اگرچه اختلال انفجاری متناوب و اختلال دوقطبی ممکن است علائم مشترکی داشته باشند، اما دو وضعیت کاملاً مجزا هستند. با این حال، این دو اغلب به عنوان شرایط “همبود” شناخته می‌شوند؛ به این معنا که ممکن است فرد به هر دو اختلال به‌طور هم‌زمان مبتلا باشد.
طبق پژوهش‌ها، افرادی که IED دارند، حدود هفت برابر بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به اختلال دوقطبی قرار دارند. اختلال دوقطبی یکی از پنج اختلال روانی شایعی است که با IED همپوشانی دارد. چهار مورد دیگر عبارت‌اند از:
- اختلال اضطراب فراگیر
- اختلال سلوک
- اختلال نافرمانی مقابله‌جویانه
- وابستگی به الکل
یک مقاله در مورد اختلال دو قطبی
علائم اختلال انفجاری متناوب
یک اپیزود معمولی از اختلال انفجاری متناوب اغلب کمتر از ۳۰ دقیقه طول می‌کشد و ممکن است در هر زمان رخ دهد. شدت و نوع علائم در افراد مختلف متفاوت است.
علائم اولیه در طول حمله:
- عصبانیت و تحریک‌پذیری ناگهانی
- افکار پراکنده
- ضربان قلب بالا
- احساس سفتی در قفسه سینه
- لرزش بدن
- انرژی بیش‌ازحد
- افکار شتاب‌زده
- احساس سوزن‌سوزن شدن
واکنش‌های رفتاری در هنگام طغیان:
- فریاد و استفاده از کلمات توهین‌آمیز
- شروع بحث‌های شدید
- پرخاشگری فیزیکی (مانند سیلی زدن، هل دادن، مشت زدن)
- تخریب اموال یا اشیاء
- تهدید به آسیب رساندن به دیگران یا حیوانات
- بروز خشونت خانگی یا خشم جاده‌ای
افراد مبتلا به IED از رفتار خود آگاه هستند، اما در لحظه توانایی کنترل خشم را ندارند. پس از فروکش کردن حمله، معمولاً احساس پشیمانی، گناه و خجالت تجربه می‌شود.
چه عواملی باعث بروز اختلال انفجاری متناوب می‌شوند؟
اختلال انفجاری متناوب (IED) اختلالی پیچیده است که علت دقیق آن هنوز به‌طور کامل مشخص نیست. اما تحقیقات نشان می‌دهد که چند عامل مهم در بروز این اختلال نقش کلیدی دارند:
۱. زمینه ژنتیکی
اختلال انفجاری متناوب در برخی خانواده‌ها شایع‌تر است و به نظر می‌رسد ریشه در وراثت داشته باشد. حدود ۷۲ درصد موارد IED با سابقه خانوادگی مرتبط است، به این معنی که ژن‌ها می‌توانند احتمال ابتلا به رفتارهای پرخاشگرانه و تکانشی را افزایش دهند.
۲. محیط پرتنش و تجربه‌های دوران کودکی
رشد در خانواده‌ای که رفتارهای خشونت‌آمیز، پرخاشگری کلامی یا فیزیکی در آن رایج است، احتمال بروز IED را بیشتر می‌کند. همچنین، تجربه آزارهای روانی یا فیزیکی در کودکی و مواجهه با رویدادهای آسیب‌زا نقش مهمی در افزایش خطر ابتلا دارند.
۳. تغییرات ساختار و عملکرد مغز
مطالعات تصویربرداری مغزی نشان داده‌اند که بخش‌هایی از مغز مانند آمیگدال که مسئول پردازش احساسات است، در افراد مبتلا به اختلال انفجاری متناوب دچار تغییرات عملکردی و ساختاری می‌شود. همچنین، سطح پایین سروتونین (انتقال‌دهنده عصبی مرتبط با تنظیم خلق‌وخو) در این افراد مشاهده شده که باعث دشواری در کنترل تکانه‌ها و خشم می‌شود.
۴. ابتلا به سایر اختلالات روانی
وجود بیماری‌های روانی همراه می‌تواند ریسک ابتلا به IED را افزایش دهد. اختلالاتی مانند:
- اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی (ADHD)
- اختلال شخصیت ضد اجتماعی
- اختلال شخصیت مرزی
- افسردگی
- اضطراب
- اختلالات مربوط به سوءمصرف مواد
نشانه‌های شاخص اختلال انفجاری متناوب (IED)
اختلال انفجاری متناوب با بروز طغیان‌های ناگهانی و شدید خشم شناخته می‌شود که اغلب با شرایط واقعی تناسب ندارند. این طغیان‌ها معمولاً ویژگی‌های زیر را دارند:
- تکانشی و بدون برنامه‌ریزی قبلی
- بلافاصله پس از تحریک بروز می‌کنند
- ممکن است کمتر یا بیشتر از ۳۰ دقیقه طول بکشند
- ایجاد مشکلات جدی در روابط خانوادگی، مدرسه یا محیط کار
اشکال بروز خشم در IED
- کج‌خلقی و مشاجرات کلامی
- تهدید و ارعاب دیگران
- آسیب جسمی به افراد یا حیوانات
- تخریب اموال و وسایل
- استفاده از اشیاء یا سلاح برای ایجاد آسیب
- در موارد شدید، این طغیان‌ها ممکن است منجر به صدمات جدی یا حتی مرگ شوند.
احساسات قبل و بعد از طغیان خشم
قبل از حمله:
- خشم و تنش فزاینده
- تپش قلب و افزایش انرژی
- افکار پراکنده و شتاب‌زده
- ضعف در برقراری ارتباط
پس از حمله:
- احساس آرامش کوتاه‌مدت
- پشیمانی عمیق
- خجالت و ناراحتی از رفتار خود
چگونه اختلال انفجاری متناوب تشخیص داده می‌شود؟
تشخیص اختلال انفجاری متناوب (IED) نیازمند انجام هیچ آزمایش فیزیکی خاصی نیست. این فرآیند توسط یک متخصص سلامت روان مجاز، مثل روانپزشک، روانشناس یا مددکار اجتماعی انجام می‌شود.
در این ارزیابی، متخصص به بررسی موارد زیر می‌پردازد:
- سابقه سلامت روان و جسم شما و خانواده‌تان
- روابط اجتماعی و خانوادگی
- عملکرد تحصیلی یا کاری
- توانایی کنترل تکانه‌ها
همچنین ممکن است برای بررسی بهتر وضعیت، اطلاعاتی از اعضای خانواده یا دوستان نزدیک شما جمع‌آوری شود.
معیارهای تشخیصی اختلال انفجاری متناوب طبق DSM-5
راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) دو الگوی اصلی برای تشخیص IED تعریف می‌کند که فرد باید در کنترل تکانه‌های پرخاشگرانه خود ناتوان باشد:
اپیزودهای مکرر با شدت پایین
- حداقل دو بار در هفته طی سه ماه گذشته رفتارهای پرخاشگرانه لفظی یا فیزیکی نسبت به افراد، حیوانات یا اموال دیده شود.
- شدت حملات پایین و به صورت مکرر است.
- اپیزودهای نادر با شدت بالا
- کمتر اتفاق می‌افتند اما بسیار شدید هستند.
- حداقل سه بار در طول زندگی، باعث آسیب جدی به اموال یا آسیب فیزیکی به انسان یا حیوان شده‌اند.
در هر دو حالت، طغیان‌های خشم باید:
- نامتناسب با موقعیت تحریک‌کننده باشند
- به صورت تکانشی و غیرقابل پیش‌بینی رخ دهند
- باعث اختلال شدید در زندگی روزمره فرد شوند
درمان اختلال انفجاری متناوب (IED)
اختلال انفجاری متناوب با ترکیبی از درمان‌های روانشناختی، دارودرمانی و تغییرات سبک زندگی قابل کنترل و بهبود است.
درمان روانشناختی
درمان شناختی رفتاری (CBT) یکی از مؤثرترین روش‌ها برای مدیریت اختلال انفجاری متناوب است. این روش به شما کمک می‌کند:
- ریشه و دلایل بروز خشم ناگهانی را بشناسید
- راهکارهای پیشگیری از طغیان‌های عصبی را یاد بگیرید
- مهارت‌های کنترل خشم و واکنش‌های سالم در برابر محرک‌ها را توسعه دهید
- علاوه بر CBT، تمرینات تمدد اعصاب مانند تنفس عمیق و آرامش عضلانی نیز به کنترل بهتر تکانه‌ها و کاهش شدت انفجارهای عصبی کمک می‌کنند.
دارودرمانی
پزشکان ممکن است برای تعادل مواد شیمیایی مغز، داروهایی مانند:
- مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)
- داروهای تثبیت‌کننده خلق
- داروهای ضد روان‌پریشی، ضد تشنج یا ضد اضطراب
را تجویز کنند تا به کاهش شدت و دفعات طغیان‌های خشم کمک شود.
تغییرات سبک زندگی مؤثر
برخی تغییرات ساده اما مؤثر در سبک زندگی می‌توانند به بهبود علائم اختلال انفجاری متناوب کمک کنند:
- مدیریت استرس با تکنیک‌های آرامش‌بخش
- ورزش منظم برای کاهش تنش‌های عصبی
- حفظ خواب کافی و باکیفیت
- رعایت رژیم غذایی سالم و مغذی
- تقویت و توسعه سیستم حمایتی از طریق خانواده و دوستان
عوارض اختلال انفجاری متناوب (IED)
اختلال انفجاری متناوب می‌تواند تأثیرات گسترده‌ای بر زندگی فرد و اطرافیانش داشته باشد و باعث بروز مشکلات مختلف شود.
تأثیرات روی روابط فردی
IED معمولاً با بروز طغیان‌های شدید خشم همراه است که ممکن است منجر به آزار کلامی یا فیزیکی شود. این رفتارها می‌توانند روابط خانوادگی و دوستانه را تخریب کنند و در مواردی باعث طلاق یا جدایی شوند. تحقیقات نشان می‌دهد افراد مبتلا به این اختلال، تقریباً چهار برابر بیشتر در معرض طلاق قرار دارند.
مشکلات در مدرسه و محل کار
رفتارهای مرتبط با اختلال انفجاری متناوب می‌تواند باعث ایجاد مشکلات جدی در محیط‌های تحصیلی و کاری شود. این افراد بیشتر در معرض تعلیق یا اخراج قرار دارند و احتمال بیکاری آنها بالاتر است. این شرایط ممکن است منجر به فشارهای مالی و مشکلات اقتصادی شود. در مدرسه، کودکان مبتلا به IED معمولاً با همسالان خود درگیری دارند و احساس طردشدگی می‌کنند. همچنین آنها در یادگیری دچار مشکلات بیشتری هستند و احتمال افت تحصیلی‌شان افزایش می‌یابد.
مشکلات روانی و خلقی همراه
حدود ۸۰ درصد از افراد مبتلا به اختلال انفجاری متناوب، حداقل یک اختلال روانی دیگر مانند اضطراب، اختلال دوقطبی یا افسردگی را نیز تجربه می‌کنند. میزان افسردگی در این افراد سه برابر بیشتر از افراد عادی است. همچنین، این اختلال با افزایش ریسک اختلالات مصرف مواد نیز مرتبط است.
خطر خودکشی و خودآزاری
تا ۲۵ درصد از بیماران مبتلا به IED اقدام به خودکشی می‌کنند. خودآزاری (مانند بریدن یا سوزاندن خود) نیز در این گروه شایع است و تقریباً یک سوم از آنها تجربه این رفتارها را گزارش کرده‌اند.
مشکلات جسمانی مرتبط
اختلال انفجاری متناوب ممکن است با بروز برخی مشکلات سلامت جسمانی نیز همراه باشد، از جمله:
- بیماری عروق کرونر قلب
- فشار خون بالا
- سکته مغزی
- دیابت
- آرتریت
- دردهای مزمن در ناحیه کمر و گردن
- سردردهای مزمن
- زخم‌های پوستی
زندگی با اختلال انفجاری متناوب
اختلال انفجاری متناوب (IED) یک بیماری پیچیده است که نیاز به درمان تخصصی دارد و نمی‌توان به‌تنهایی آن را کنترل کرد. بسیار مهم است که تحت نظر پزشک و متخصص سلامت روان بمانید و داروها و درمان‌های تجویز شده را کامل و منظم دنبال کنید.
نکاتی برای مدیریت بهتر زندگی با IED
مراقبت از خود را جدی بگیرید:
داشتن یک رژیم غذایی سالم، فعالیت بدنی منظم و خواب کافی می‌تواند به بهبود خلق و سلامت جسم و روان شما کمک کند.
تغییر رفتارهای آموخته شده:
با تمرین مهارت‌هایی که در درمان شناختی رفتاری می‌آموزید، می‌توانید به تدریج رفتارهای ناسالم را با رفتارهای سالم و مهارت‌های مقابله‌ای مؤثر جایگزین کنید.
تقویت مهارت‌های ارتباطی:
سعی کنید قبل از واکنش‌های تکانشی، به حرفهای دیگران گوش دهید و ارتباط مؤثرتری برقرار کنید.
تمرین تکنیک‌های تمدد اعصاب:
تمرین‌های تنفسی، مدیتیشن و سایر روش‌های آرامش‌بخش را به روتین روزانه خود اضافه کنید تا بهتر بتوانید هیجانات خود را کنترل کنید.
پایبندی به یک روتین منظم:
داشتن برنامه روزانه و بیدار شدن و خوابیدن در ساعت‌های مشخص به حفظ ثبات عاطفی و روانی کمک می‌کند. برنامه‌ریزی فعالیت‌ها را نیز از قبل انجام دهید.
دوری از موقعیت‌های استرس‌زا:
تا حد امکان از شرایط و افراد تنش‌زا دوری کنید، زیرا استرس می‌تواند علائم اختلال را تشدید کند. استفاده منظم از تکنیک‌های کاهش استرس مانند تنفس عمیق و مدیتیشن بسیار مفید است.
خودداری از مصرف مواد مخدر و الکل:
مصرف این مواد می‌تواند خلق و خو و کنترل تکانه‌ها را به شدت مختل کند و روند درمان را سخت‌تر کند.
اگر کسی که دوستش دارید درمان نمی‌شود، چه باید کرد؟
اختلال انفجاری متناوب (IED) اگر درمان نشود می‌تواند خطرناک باشد و فرد مبتلا ممکن است رفتارهای خشونت‌آمیز نشان دهد. در چنین شرایطی، امنیت شما، خانواده و حتی حیوانات خانگی باید در اولویت باشد. برای محافظت از خود و عزیزانتان این نکات را در نظر بگیرید:
۱. علائم هشدار را بشناسید
قبل از طغیان، به رفتارها و شرایط اطراف توجه کنید تا بتوانید موقعیت را پیش‌بینی کنید و آماده شوید.
۲. یک راه فرار سریع آماده کنید
اگر مسیر فراری دارید، ماشین خود را در آنجا پارک کنید و تمام درها به جز درب راننده را قفل نگه دارید.
۳. مکانی امن برای رفتن تعیین کنید
یک جای امن انتخاب کنید و تصمیم بگیرید چطور به آنجا خواهید رسید. یک بهانه قابل قبول برای ترک خانه در مواقع ضروری آماده کنید. این حرکت را با خود و اگر فرزند دارید با آنها تمرین کنید.
۴. از راهنمایی‌های خط تلفن و پناهگاه‌های خشونت خانگی بهره‌مند شوید
در زمان‌هایی که فرد مورد نظر در خانه نیست، از این خدمات استفاده کنید؛ مثلاً در محل کار، کتابخانه یا خانه یک دوست.
۵. سلاح‌های گرم را از دسترس دور کنید
اگر شریک زندگی یا فرزند شما دچار IED است، هرگونه سلاح خطرناک را قفل کنید یا از خانه خارج نمایید.
۶. به یک همسایه یا دوست قابل اعتماد اطلاع دهید
یک نفر را در جریان وضعیت بگذارید تا در صورت لزوم به شما کمک کند.
۷. یک کلمه رمز یا علامت خاص بسازید
با دوستان، همسایگان و فرزندان خود یک علامت یا کلمه رمز توافق کنید که در صورت تهدید به کمک گرفتن اشاره کنید.
۸. گوشی خود را همیشه نزدیک داشته باشید
شماره تلفن‌های ضروری مانند خانواده، دوستان، خطوط تلفن خشونت خانگی و پناهگاه‌ها را به‌راحتی در دسترس داشته باشید.
اختلال انفجاری متناوب: شناخت و راهکارهای حمایت
اختلال انفجاری متناوب یکی از مشکلات روانشناختی است که باعث بروز رفتارهای ناگهانی و کنترل‌ناپذیر پرخاشگری و خشونت در فرد می‌شود. این رفتارها می‌توانند پیامدهای جسمی و روانی جدی برای خود فرد و اطرافیانش داشته باشند. در ادامه به منابع و مراکز مفید برای کمک و حمایت از افراد مبتلا و کسانی که با این اختلال مواجه هستند، می‌پردازیم.
مراقبت‌های پزشکی و اهمیت مراجعه به مراکز درمانی
اگر فردی به دلیل اختلال انفجاری متناوب دچار آسیب جسمی شده باشد، مراجعه به بیمارستان یا ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی محلی ضروری است. متخصصان پزشکی می‌توانند جراحات را درمان کرده و مستند کنند که این مستندسازی در مراحل بعدی درمان روانی و حقوقی اهمیت زیادی دارد. همچنین این مراکز اطلاعاتی درباره مکان‌های امن و منابع حمایتی ارائه می‌دهند.
نقش پناهگاه‌های خشونت خانگی و مراکز بحران
افرادی که در معرض خشونت ناشی از رفتارهای انفجاری قرار دارند، می‌توانند از پناهگاه‌های خشونت خانگی و مراکز بحران کمک بگیرند. این مراکز اغلب به صورت ۲۴ ساعته فعال بوده و فضایی امن برای پناهندگان فراهم می‌کنند. دسترسی به این خدمات می‌تواند قدم مهمی در پیشگیری از آسیب‌های بیشتر باشد.
خدمات مشاوره و حمایت روانی
مراکز بهداشت روان و خدمات مشاوره اجتماعی نقش کلیدی در درمان و حمایت از مبتلایان به اختلال انفجاری متناوب دارند. این مراکز با ارائه راهکارهای روان‌درمانی، آموزش مهارت‌های کنترل خشم و مشاوره تخصصی به افراد و خانواده‌های آنان کمک می‌کنند تا رفتارهای پرخاشگرانه کنترل و کاهش یابد.
اختلال انفجاری متناوب: چگونه از خود مراقبت کنیم؟
اختلال انفجاری متناوب (IED) نوعی اختلال رفتاری است که با طغیان‌های ناگهانی خشم و رفتارهای خشونت‌آمیز بدون دلیل مشخص همراه است. اگر شما با این اختلال دست و پنجه نرم می‌کنید، مهم است بدانید که راه‌هایی برای مراقبت از خود، کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی وجود دارد.
اهمیت مراجعه به درمان حرفهای
اولین قدم برای مقابله با اختلال انفجاری متناوب، مراجعه به یک متخصص سلامت روان است. روان‌درمانی، به‌ویژه درمان شناختی-رفتاری (CBT)، می‌تواند به شما کمک کند تا الگوهای رفتاری خود را بشناسید و راه‌های سالم‌تری برای واکنش به استرس و خشم بیاموزید.
تکنیک‌های موثر برای مقابله با خشم
در طول درمان، شما مهارت‌های مختلفی را فرا خواهید گرفت که به کنترل خشم کمک می‌کنند، از جمله:
- تکنیک‌های آرام‌سازی مثل تنفس عمیق، مدیتیشن و آرام‌سازی عضلانی
- تغییر نحوه تفکر یا بازسازی شناختی برای بازبینی برداشت‌های نادرست از موقعیت‌ها
- تقویت مهارت‌های ارتباطی برای بیان احساسات بدون پرخاشگری
- مدیریت محیط با پرهیز از موقعیت‌های تحریک‌کننده یا ترک موقعیت‌های استرس‌زا
پرهیز از عوامل تحریک‌کننده
یکی از نکات کلیدی در مدیریت اختلال انفجاری متناوب، دوری از مصرف الکل و مواد مخدر است. این مواد می‌توانند کنترل فرد را کاهش دهند و شدت طغیان‌های خشم را بیشتر کنند.
چرا دریافت کمک فوری اهمیت دارد؟
رفتارهای ناشی از IED تنها دیگران را تهدید نمی‌کند، بلکه به سلامت روان و جسم خود فرد نیز آسیب می‌رساند. اگر احساس می‌کنید عصبانیت شما از کنترل خارج شده، منتظر نمانید. درمان زودهنگام می‌تواند تفاوت بزرگی در مسیر زندگی شما ایجاد کند.
منابع
American Psychiatric Association. What are Disruptive, Impulse Control and Conduct Disorders? Accessed 5/20/2022.
Coccaro EF. In: Gabbard’s Treatments of Psychiatric Disorders, Fifth Edition. May 2014. Intermittent Explosive Disorder American Psychiatric Publishing. Accessed 5/20/2022.
Fariba KA, Gokarakonda SB. Impulse Control Disorders In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2022 Jan-. Accessed 5/20/2022.
Scott KM, de Vries YA, Aguilar-Gaxiola S, et al. Intermittent Explosive Disorder Subtypes in the General Population: Association with Comorbidity, Impairment and Suicidality Epidemiol Psychiatr Sci. ۲۰۲۰; ۲۹: e138. Accessed 5/20/2022.