ازدواج با فرد وسواسی
زندگی با افراد وسواسی
«وقتی میخواستم وارد خانه شوم، همسرم کنار در ایستاده بود. با لبخند کیفم را گرفت. این حرکت بسیار شیرین بود، با این تفاوت که او مشتاقانه نگاهم می کرد که کفش هایم را که در می آوردم مطمئن شود که آنها را در مکان امنی که او برای وسایل آلوده تعیین کرده بود قرار می دهم. چراکه هیچ کس اجازه ندارد با کفش به خانه بیاید، زیرا آلودگی بیرون را در سراسر منطقه امن او پخش می شود!
او همیشه مشکوک است که بدون حضور در آنجا و تماشای من، ممکن است این قانون را فراموش کنم. او احساس می‌کرد مجبور است ساعت‌ها تا دیروقت بیدار بماند و خانه را تمیز کند، در حالی که همیشه عصبانی بود و همیشه مرا به خاطر کثیف کردن همه چیز سرزنش می کرد. در را که باز کردم، چسبندگی صابون مایع را روی انگشتانم احساس کردم. دستگیره در را همیشه چند با با آب و کف تمیز می کرد.»
– مردی که با یک شخص وسواسی ازدواج کرده است
OCD سومین شخص در ازدواج است!
بسیاری از شما می دانید که روزی که ازدواج می کنید، یک چمدان کامل از عوامل استرس زا به خانه همسرتان می برید. ازدواج علاوه بر نکات مثبت معاشرت و عاشقانه، قطعاً نکات منفی خود را نیز دارد. مشکلات ارتباطی، مشاجرات کوچک، اختلاف نظر بر سر مسئولیت های خانه، مسائل مربوط به رابطه جنسی، جوراب های کثیف روی زمین، همسر و البته اینکه چه کسی هنگام تماشای تلویزیون کنترل را در دست داشته باشد، وجود خواهد داشت. اما اگر نه تنها با همسرتان بلکه با اختلال وسواس فکری جبری (OCD) همسرتان نیز ازدواج کرده باشید، چه؟ حتما برای درمان وسواس یا عدم ایجاد مشکل در ازدواج با مشاوره ازدواج مسائل خود را در میان بگذارید.
OCD یک اختلال ناتوان کننده و ناراحت کننده مبتنی بر مغز است که به گفته سازمان بهداشت جهانی، آن را به یکی از علل اصلی ناتوانی در سراسر جهان تبدیل کرده است. هنگامی که با فردی که مبتلا به OCD تشخیص داده شده ازدواج می کنید، نه تنها عوامل استرس زای معمول را دارید، بلکه ممکن یک کامیون کمپرسی وسواس را نیز دارید. تحقیقات قبلی نشان داده است که حدود 60 درصد از اعضای خانواده تا حدی درگیر مراسمات و تشریفاتی هستند که توسط یک فرد مبتلا به OCD انجام می شود (شفران و همکاران، 1995).
وسواس می تواند منجر به درگیری شود
تصور کنید نشسته اید و با همسرتان در رابطه با تقسیم وظایف صحیت کرده اید. فرض کنید از همسرتان می‌خواهید که زباله‌ها را هفته‌ای دو بار بیرون بزارید،ولی او به دلیل نگرانی در مورد ابتلا به آنفولانزای خوکی از سطل زباله نگران است و نمی‌تواند. یا اینکه همسرتان به شما اجازه ندهد از دستشویی عمومی استفاده کنید، این ناراحت کننده خواهد بود، نه؟
همچنین تصور کنید شما به تفریح رفتید و همسرتان از شما می خواهد که چشم از بچه ها برندارید، چرا که نگران آسیب رسیدن و گم شدن بچه ها است. به نظر شما ناامید کننده نیست اگر دائماً از شما انتقاد شود که نمک را در جای «درست» روی میز قرار نداده اید. اینها نمونه کوچکی از برخی از مسائل اضافی است که افرادی که با فرد مبتلا به OCD ازدواج کرده اند تجربه می کنند. خود ازدواج در حال حاضر دشوار است و اضافه شدن OCD به این ترکیب فقط اوضاع را بدتر می کند.
درک شریک زندگی خود که مبتلا به وسواس فکری عملی است
اگر با فردی که OCD دارد ازدواج کرده باشید، چه کاری می توانید انجام دهید؟ سعی کنید تا حد امکان خود را در جایگاه همسرتان قرار دهید. افراد مبتلا به OCD از روی عمد رفتارهای وسواسی و جبری ندارند، بلکه از ترس اینکه این کار را نکنند چه اتفاقی خواهد افتاد، این کارها را می کنند، پس این رفتارها ریشه اضطرابی دارد. اجبارها اغلب تلاش های نادرست برای در امان نگه داشتن عزیزان (مثل شما) از آسیب هستند. هرچه بیشتر با آن مبارزه همدلی کنید، بهتر می‌توانید دلسوزی نشان دهید، ارتباط مؤثر برقرار کنید و نشان دهید که واقعاً برایتان مهم است. روی ویژگی های مثبت شریک زندگی خود تمرکز کنید و برای هر تلاشی برای مقاومت در برابر علائم OCD تحسین کنید. در مقابله با رفتارهای وسواس گونه آنها (تا حد امکان) سرزنش، انتقاد یا شرکت نکنید.
در صورتی که شریک زندگی شما دچار وسواس است، با آرامش شریک زندگی خود را تشویق کنید که نزد روانشناس یا رواپزشک برود. هنگامی که از همسر خود احساس ناامیدی می کنید، از خود بپرسید: “آیا اجازه دهم وسواس همسرم ازدواج ما را خراب کند یا قدرت حمایت از همسر خود را برای ادامه زندگی مشنرک دارم؟» این کار آسانی نیست و اگر همسرتان OCD دارد، ممکن است برای مقابله با این وضعیت به یک رواندرمانگر حمایتی نیاز داشته باشید.
اگر همسر شما برای وسواس فکری عملی تحت درمان است، مفید است که با هم همراه باشید و یک جلسه مشترک در مورد مشکل داشته باشید. متأسفانه، تحقیقات کمی روی چگونگی تأثیر OCD بر اطرافیان فرد مبتلا، به ویژه همسرانشان متمرکز شده است.
منابع:
Calvocoressi. L., Lewis. B., Harris. M., Trufan. S. J., Goodman. W. K., McDougle. C. J., & Price. L. H. (1995). Family accommodation in obsessive-compulsive disorder. The American Journal of Psychiatry, 152(3), 441-443.
Riggs, D. S., Hiss, H., & Foa, E. B. (1992). Marital distress and the treatment of obsessive compulsive disorder. Behavior Therapy, 23(4), 585-597.
Shafran, R., Ralph, J., & Tallis, F. (1995). Obsessive-compulsive symptoms and the family. Bulletin of the Menninger Clinic 59(4), 472-479.