چرا ترک عادتهای بد دشوار است؟
ترک عادتهای بد: چرا تغییر اینقدر سخت است؟
آیا تا به حال با خود فکر کردهاید که چرا با وجود دانستن آسیبهای یک رفتار، باز هم نمیتوانید آن را کنار بگذارید؟ بسیاری از افراد میدانند که یک عادت برایشان مضر است، اما باز هم در دام آن گرفتار میمانند.
برای مثال، حدود ۷۰ درصد از افراد سیگاری تمایل به ترک دارند، اما موفق نمیشوند. افرادی که دچار سوء مصرف مواد یا الکل هستند، بارها برای ترک تلاش میکنند ولی اغلب باز میگردند. حتی بسیاری از ما از اضافهوزن یا تغذیه ناسالم رنج میبریم، اما ایجاد تغییر در سبک زندگی برایمان بسیار دشوار است.
مطالعاتی که توسط دانشمندان و با حمایت موسسه ملی سلامت آمریکا (NIH) انجام شده، نشان میدهد که عادتها در مغز ما نقش عمیقی دارند. آنها بررسی کردهاند که چگونه یک رفتار به مرور زمان تبدیل به عادت میشود و چرا پس از شکلگیری، ترک آن تا این حد سخت است.
خبر خوب این است که پژوهشگران در حال توسعه راهکارهایی مؤثر برای کمک به ترک عادتهای ناسالم و جایگزینی آنها با رفتارهای مثبت هستند. این روشها بر پایهی درک بهتر مغز و فرایندهای روانشناختی ما شکل گرفتهاند.
عادتها چطور شکل میگیرند و چرا ترکشان سخت است؟
عادتها بخش مهمی از زندگی روزمره ما هستند و نقش زیادی در سلامت روان و جسم دارند. درک سازوکار شکلگیری عادتها و نحوه جایگزینی آنها با رفتارهای سالم، میتواند به بهبود سبک زندگی کمک کند.
رفتارهایی که بهطور مداوم تکرار میشوند، بهمرور زمان به عادت تبدیل میشوند. بسیاری از کارهای روزمره مانند مسواک زدن، دوش گرفتن یا رانندگی در مسیرهای آشنا، بدون فکر کردن و بهصورت خودکار انجام میشوند. این خودکار شدن به مغز اجازه میدهد انرژی خود را برای فعالیتهای پیچیدهتر ذخیره کند.
از سوی دیگر، عادتهایی که از طریق لذت و پاداش ذهنی شکل میگیرند نیز میتوانند مضر باشند. این شامل رفتارهایی مانند پرخوری، سیگار کشیدن، مصرف مواد مخدر، استفاده بیشازحد از شبکههای اجتماعی و قمار میشود. این فعالیتها باعث تحریک مراکز پاداش مغز میشوند و همین باعث میشود ترک آنها دشوار باشد.
شناخت علمی از نحوه عملکرد مغز در برابر تکرار و پاداش، مسیر را برای ایجاد تغییرات مثبت هموار میکند. با درک این روندها، میتوان راهکارهایی طراحی کرد که به افراد کمک کند رفتارهای ناسالم را کنار بگذارند و عادتهای مفیدتری در زندگی خود ایجاد کنند.
چرا عادات لذتبخش سخت تغییر میکنند؟
عادتهای رفتاری، چه مثبت باشند چه منفی، در مغز انسان بهواسطه مکانیسمهای مشابهی شکل میگیرند. از شروع کار روزانه بدون فکر زیاد گرفته تا پرخوری یا مصرف مواد، همگی به دلیل تکرار و خودکار شدن در ذهن، به بخشی از روتین تبدیل میشوند.
با این حال، تفاوتی کلیدی میان عادتهای معمولی و آنهایی که با لذت همراه هستند وجود دارد. عادتهایی که حس لذت یا رضایت ایجاد میکنند، بهمراتب ترککردنشان دشوارتر است. دلیل این موضوع ترشح مادهای به نام دوپامین در مغز است. این ماده شیمیایی زمانی آزاد میشود که فرد فعالیتی لذتبخش انجام دهد. ترشح دوپامین باعث تقویت چرخه عادتی میشود و حتی زمانی که آن رفتار دیگر لذتبخش نیست، مغز همچنان به آن تمایل دارد.
به همین دلیل، عادتهایی مانند مصرف مواد مخدر یا پرخوری، تنها به یک انتخاب ارادی برای ترک نیاز ندارند، بلکه نیا%D
نظرات بسته شده است.