سرترالین چیست؟ موارد مصرف و عوارض وحشتناک
سرترالین چیست؟ مزایا، عوارض و مقدار مصرف
سرترالین (با نام‌های تجاری Asentra, Zoloft, Lustral) یک داروی ضدافسردگی از دسته مهارکننده‌های بازجذب سروتونین (SSRI) است. این دارو برای درمان افسردگی، اضطراب، اختلال وسواس فکری-عملی (OCD)، بیش‌فعالی احتمالی و درد عصبی مزمن استفاده می‌شود.
فواید مصرف سرترالین
✔️ بهبود روحیه و افزایش انرژی
✔️ کمک به کیفیت خواب و افزایش اشتها
✔️ کاهش اضطراب و افکار وسواسی
✔️ کاهش وسواس در انجام کارهای تکراری
✔️ بهبود علاقه به زندگی روزمره
سرترالین ۵۰ چیست؟
سرترالین در دوزهای ۵۰ و ۱۰۰ میلی‌گرم تولید می‌شود. برخی افراد به دنبال پودر سرترالین هستند، اما این دارو فقط به‌صورت قرص موجود است. سرترالین ۵۰ به عنوان دوز اولیه برای شروع درمان توصیه می‌شود. مصرف خودسرانه آن ممکن است منجر به عوارض جانبی جدی شود.
مقدار مصرف سرترالین ۵۰
برای بزرگسالان:
🔹 افسردگی و وسواس: شروع با ۵۰ میلی‌گرم در روز (صبح یا بعدازظهر) و در صورت نیاز افزایش تدریجی. 🔹 حداکثر دوز مجاز: 200 میلی‌گرم در روز.
برای کودکان:
🔹 زیر ۶ سال: ممنوع (تنها روان‌درمانی توصیه می‌شود). 🔹 ۶ تا ۱۲ سال: 25 میلی‌گرم روزانه. 🔹 ۱۲ تا ۱۸ سال: 50 میلی‌گرم روزانه.
برای سالمندان:
🔹 شروع با ۲۵ میلی‌گرم در روز و افزایش تدریجی در صورت نیاز.
توصیه‌های مهم در مصرف سرترالین
⚠️ سرترالین را طبق دستور پزشک مصرف کنید.
⚠️ مصرف بیش‌ازحد یا ناگهانی قطع کردن دارو خطرناک است.
⚠️ در دوران بارداری و شیردهی فقط با مشورت پزشک استفاده شود.
⚠️ این دارو با برخی داروها تداخل دارد، از جمله داروهای MAOI.
⚠️ ممکن است خطر افکار خودکشی را در افراد جوان افزایش دهد.
جمع‌بندی: سرترالین یک داروی مؤثر در درمان افسردگی و اضطراب است، اما باید تحت نظر پزشک مصرف شود. در صورت بروز عوارض، با پزشک مشورت کنید.
انواع قرص سرترالین
قرص‌های سرترالین بر اساس برندهای موجود در بازار تقسیم‌بندی می‌شوند. هر برند دارای ویژگی‌های خاص خود از نظر تولید، قیمت و اثربخشی است. در ادامه به بررسی معروف‌ترین انواع قرص سرترالین می‌پردازیم:
Zoloft (سرترالین هیدروکلراید)
یکی از مشهورترین برندهای سرترالین که توسط شرکت Pfizer تولید شده است. این دارو معمولاً به دلیل کیفیت بالا و فرآیند تولید خاص، نسبت به سایر برندها قیمت بیشتری دارد. Zoloft در دوزهای زیر عرضه می‌شود:
- ۲۵ میلی‌گرم
- ۵۰ میلی‌گرم
- ۱۰۰ میلی‌گرم
Lustral (سرترالین)
Lustral یکی دیگر از محصولات شرکت Pfizer است که تأثیر مشابهی با Zoloft دارد و در دوزهای زیر عرضه می‌شود:
- ۵۰ میلی‌گرم
- ۱۰۰ میلی‌گرم
Sertraline Actavis (سرترالین هیدروکلراید)
این برند توسط شرکت Actavis Group تولید می‌شود و در دو دوز زیر موجود است:
- ۵۰ میلی‌گرم
- ۱۰۰ میلی‌گرم
Sertraline Sandoz (سرترالین هیدروکلراید)
Sandoz GmbH این دارو را تولید می‌کند و معمولاً در بسته‌بندی‌های ۵۰ و ۱۰۰ میلی‌گرمی عرضه می‌شود:
- ۵۰ میلی‌گرم
- ۱۰۰ میلی‌گرم
Sertraline Teva (سرترالین هیدروکلراید)
این قرص توسط Teva Pharmaceutical Industries Ltd تولید شده و در دوزهای زیر به بازار عرضه می‌شود:
- ۵۰ میلی‌گرم
- ۱۰۰ میلی‌گرم
Zosert (سرترالین)
برندی که توسط شرکت Sun Pharmaceutical Industries Ltd تولید می‌شود. این دارو در دوزهای استاندارد زیر عرضه می‌شود:
- ۵۰ میلی‌گرم
- ۱۰۰ میلی‌گرم
Serlift (سرترالین)
Serlift محصولی از شرکت Torrent Pharmaceuticals Ltd است که در دوزهای:
- ۵۰ میلی‌گرم
- ۱۰۰ میلی‌گرم عرضه می‌شود.
Seralin (سرترالین)
این برند توسط Orion Corporation تولید شده و در دوزهای زیر در بازار موجود است:
- ۵۰ میلی‌گرم
- ۱۰۰ میلی‌گرم
جمع‌بندی
انتخاب برند مناسب سرترالین بسته به شرایط بیمار و توصیه پزشک متفاوت است. در صورت استفاده از این دارو، حتماً با روانپزشک متخصص مشورت کنید تا بهترین دوز و برند را برای شرایط خود انتخاب نمایید.
سرترالین برای چه مواردی استفاده می‌شود؟
قرص سرترالین (مشابه قرص آسنترا) برای درمان افسردگی اساسی، اختلال وسواس فکری-جبری (OCD)، اختلال هراس، استرس پس از سانحه (PTSD)، اضطراب اجتماعی و نارسایی پیش از قاعدگی (PMDD) تجویز می‌شود.
این دارو گاهی به عنوان بخشی از درمان ترکیبی استفاده می‌شود، به این معنی که ممکن است نیاز باشد با داروهای دیگر مصرف شود.
سرترالین متعلق به گروهی از داروها به نام مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) است که سطح سروتونین در مغز را افزایش می‌دهند و تعادل روانی را بهبود می‌بخشند. این موضوع می‌تواند به کاهش علائم افسردگی و اضطراب کمک کند.
عوارض جانبی قرص سرترالین
سرترالین، مشابه دیفن هیدرامین کامپاند، ممکن است باعث خواب‌آلودگی، بی‌خوابی یا هردو شود. همچنین عوارض جانبی آن در بزرگسالان و کودکان کمی متفاوت است.
عوارض جانبی در بزرگسالان:
✅ حالت تهوع، کاهش اشتها، اسهال و سوءهاضمه
✅ تغییر در الگوی خواب، افزایش خواب‌آلودگی یا بی‌خوابی
✅ تعریق بیش از حد
✅ مشکلات جنسی مانند کاهش میل جنسی و اختلال نعوظ در مردان
✅ لرزش دست یا بدن
✅ احساس خستگی و بی‌حالی
✅ تحریک معده و مشکلات گوارشی
عوارض جانبی در کودکان:
✅ افزایش تحرک غیرطبیعی و بی‌قراری عضلات
✅ خونریزی بینی
✅ تکرر ادرار یا شب‌ادراری
✅ پرخاشگری و عصبانیت
تداخل دارویی سرترالین
قرص سرترالین ممکن است با برخی داروها تداخل داشته باشد. این تداخل می‌تواند تأثیر دارو را کاهش داده یا عوارض جانبی خطرناکی ایجاد کند.
۷ داروهایی که نباید با سرترالین مصرف شوند:
🚫 پیموزاید: مصرف همزمان باعث مشکلات جدی قلبی می‌شود.
🚫 مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز (MAOIs) مثل فنلزین و ترانیل‌سیپرومین: مصرف همزمان خطر سندرم سروتونین را افزایش می‌دهد.
🚫 لینزولید و متیلن‌بلو: خطر سندرم سروتونین را افزایش می‌دهد.
🚫 داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مثل ایبوپروفن، ناپروکسن و آسپرین: خطر خونریزی را بالا می‌برد.
🚫 تریپتان‌ها مانند سوماتریپتان: خطر سندرم سروتونین را افزایش می‌دهد.
🚫 لیتیوم: مصرف همزمان با سرترالین ممکن است خطر سندرم سروتونین را افزایش دهد.
🚫 داروهای ضدافسردگی سه‌حلقه‌ای (TCAs) مانند آمی‌تریپتیلین و دزیپرامین: ممکن است سطح این داروها را در بدن افزایش دهد.
✅ برای مصرف سرترالین، حتماً با پزشک مشورت کنید تا از ایمنی دارو اطمینان حاصل شود.
نحوه مصرف داروی سرترالین (Zoloft) چگونه سرترالین مصرف کنیم؟ راهنمای دقیق برای مصرف صحیح
داروی سرترالین، یکی از داروهای پرکاربرد در درمان افسردگی و اختلالات اضطرابی، باید تحت نظر پزشک و به صورت منظم مصرف شود. از آنجا که این دارو بر سیستم عصبی تاثیر می‌گذارد، قطع ناگهانی آن ممکن است عوارض جدی، از جمله حمله‌های تشنجی، به همراه داشته باشد. به همین دلیل، قطع دارو باید به صورت تدریجی و تحت نظارت پزشک انجام شود.
سرترالین را دقیقا به همان صورتی مصرف کنید که پزشک تجویز کرده است دقیقا نحوه مصرف این دارو مشابه قرص آسنترا می باشد. به تمام دستورالعمل‌های موجود در نسخه توجه کنید. پزشک ممکن است بعضی اوقات مقدار مصرف شما را تغییر دهد. این دارو را به مقدار بیشتر یا کمتر یا مدت زیادتری از آنچه تجویز شده، استفاده نکنید. حتما در نظر داشته باشید برای مصرف انواع قرص های افسردگی به دکتر افسردگی مراجعه کنید تا بهترین روش مصرف و درمان را شناسایی و برای شما ایجاد کند.
سرترالین ممکن است همراه یا بدون غذا مصرف شود. سعی کنید هر روز دارو را در زمان مشخصی مصرف کنید.
شکل محلول (کنسانتره دهانی) سرترالین باید قبل از مصرف رقیق شده باشد. برای اینکه مطمئن شوید مقدار یا دُز مناسب را مصرف می‌کنید، مایع را با قطره‌چکان پزشکی اندازه بگیرید. مقدار را با حدود ۱۱۳ سی‌سی (نصف فنجان) آب، آب‌زنجبیل، شربت آبلیمو یا آب‌پرتقال ترکیب کنید. ترکیب را تکان دهید و بلافاصله تمام آن را بنوشید. برای اطمینان از اینکه تمام مقدار را مصرف کرده‌اید، مقداری آب در همان لیوان بریزید، کاملا تکان دهید و بلافاصله بنوشید.
در ابتدا ممکن است پس از مصرف سرترالین بهبودی فوری احساس نکنید، اما به یاد داشته باشید که ادامه درمان طبق دستور پزشک ضروری است. از آنجا که ممکن است در ابتدا اضطراب یا علائم آن تشدید شود، پزشک شما ممکن است مصرف دارو را از دوز کم آغاز کند و به تدریج مقدار دارو را افزایش دهد.
چگونه سرترالین مصرف کنیم؟ اگر داروی سرترالین برای شما به صورت یک دوز در روز تجویز شده است، می‌توانید آن را در هر زمان از روز که راحت‌تر هستید مصرف کنید. با این حال، برای حفظ نظم در مصرف دارو، بهتر است هر روز در ساعت مشخصی آن را مصرف نمایید. معمولاً توصیه می‌شود دارو را صبح یا عصر مصرف کنید.
اگر دارو برای درمان اضطراب تجویز شده باشد، پزشک ممکن است درمان را با دوز کم شروع کرده و دوز دارو را پس از مدتی افزایش دهد. مصرف دارو با یا بدون غذا فرقی ندارد و می‌توانید آن را قبل یا بعد از غذا میل کنید.
بهترین زمان مصرف سرترالین در صورتی که داروی سرترالین را به صورت یک دوز در روز مصرف می‌کنید، بهتر است آن را پس از صبحانه یا شام میل کنید. در صورتی که دارو به صورت دو دوز در روز تجویز شده باشد، می‌توانید آن را در هر دو زمان صبح و شب مصرف کنید. زمان دقیق مصرف دارو باید با مشورت پزشک تنظیم شود.
توجه به مصرف سرترالین مصرف سرترالین بدون تجویز پزشک و بدون ارزیابی متخصص، به هیچ وجه توصیه نمی‌شود. اگر شما پس از مشاوره با روانپزشک تشخیص مصرف این دارو را دریافت کرده‌اید، باید طبق دستور پزشک و در زمان‌های مشخص آن را مصرف کنید.
سرترالین و فواید آن سرترالین در مقایسه با سایر داروهای ضدافسردگی، اثرات جانبی کمتری دارد و برای افرادی که از بیماری‌های قلبی رنج می‌برند یا نمی‌توانند داروهای دیگر ضدافسردگی را مصرف کنند، مناسب است. این دارو به تعادل شیمیایی مغز کمک کرده و بهبود وضعیت بیمار را تسریع می‌کند.
تفاوت فلوکستین و سرترالین فلوکستین و سرترالین هر دو داروهای ضدافسردگی از گروه SSRI هستند. این دو دارو با هم تفاوت‌هایی دارند:
- طیف عملکردی: فلوکستین اثر بیشتری بر نوروترانسمیترها دارد، در حالی که سرترالین اثر بیشتر بر سروتونین می‌گذارد.
- عوارض جانبی: سرترالین معمولاً عوارض جانبی کمتری به نسبت فلوکستین دارد.
- تداخلات دارویی: هر دو دارو ممکن است با داروهای دیگر تداخل داشته باشند. بنابراین مشورت با پزشک ضروری است.
نتیجه‌گیری سرترالین با نام تجاری Zoloft و Asentra، برای درمان افسردگی، اضطراب و وسواس فکری به کار می‌رود. مصرف این دارو باید طبق دستور پزشک انجام شود و قطع آن باید به صورت تدریجی باشد.
فراموش‌کردن زمان مصرف دارو
به‌محض اینکه یادتان آمد، دُز فراموششده را مصرف کنید. اگر این موضوع را تقریبا نزدیک زمان دُز برنامه‌ریزی‌شده بعدی به یاد آوردید، از دُز فراموششده صرف‌نظر کنید. هیچ‌وقت برای جبران مقدار فراموششده، داروی اضافی مصرف نکنید.
نکات مهم در مورد مصرف داروی سرترالین (Zoloft)
۱. افکار خودکشی و تغییرات روحی هنگام مصرف سرترالین بعضی از کودکان و بزرگسالان هنگام شروع مصرف داروهای ضدافسردگی، به ویژه سرترالین، ممکن است افکار خودکشی یا تغییرات رفتاری مشاهده کنند. در صورتی که هرگونه تغییر در وضعیت روحی، علائم جدید یا تشدید علائم قبلی را تجربه کردید، فوراً این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید. پزشک شما باید به صورت منظم پیشرفت و بهبودی شما را بررسی کند. خانواده و سایر مراقبان نیز باید به دقت تغییرات رفتار و علائم شما را مشاهده کنند.
۲. مصرف سرترالین برای ترک خودارضایی در برخی موارد، افراد برای درمان یا ترک خودارضایی از داروی سرترالین استفاده می‌کنند. برخی پزشکان ممکن است این دارو را برای درمان اختلالات مرتبط با خودارضایی تجویز کنند، اما توجه داشته باشید که باید مصرف آن فقط تحت نظر پزشک و در شرایط خاص انجام شود.
۳. تداخلات دارویی و خطر سندرم سروتونین سرترالین می‌تواند با داروهای دیگر تداخل داشته باشد و خطر بروز سندرم سروتونین را افزایش دهد. این وضعیت می‌تواند جدی باشد. در صورتی که از داروهای محرک، داروهای ضدافسردگی دیگر، داروهای گیاهی یا داروهای مربوط به بیماری‌های روانی، پارکینسون، میگرن یا تهوع و استفراغ استفاده می‌کنید، حتماً پزشک خود را از آن مطلع کنید. هرگونه تغییر در مقدار یا زمان مصرف داروها باید با پزشک مشورت شود.
۴. علائم سندرم سروتونین و نیاز به مراجعه فوری به پزشک اگر علائم سندرم سروتونین را تجربه کردید، فوراً به پزشک مراجعه کنید. این علائم شامل آشفتگی، توهم، تب، تعریق، لرز، ضربان قلب سریع، سفتی عضلات، تکان ناگهانی، از دست دادن تعادل، حالت تهوع، استفراغ و اسهال هستند.
۵. محدودیت مصرف سرترالین برای افراد زیر هجده سال بدون دستور پزشک، از مصرف سرترالین برای کودکان زیر هجده سال خودداری کنید. این دارو برای درمان اختلال وسواس فکری (OCD) در کودکان تاییدیه سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) را دارد، اما برای درمان افسردگی در کودکان تایید نشده است.
سؤالات متداول در مورد قرص سرترالین (Zoloft)
چقدر طول می‌کشد تا سرترالین به‌طور کامل اثر کند؟
در بیشتر موارد، مصرف داروی سرترالین نیاز به چهار تا شش هفته زمان دارد تا اثر کامل آن در بدن مشاهده شود. این مدت زمان برای رسیدن به حالت پایدار در بدن است که به این معنی است که دارو به طور کامل جذب و فعال می‌شود. با این حال، برخی از افراد پس از یک تا دو هفته استفاده از سرترالین، بهبود وضعیت خود را احساس می‌کنند و تغییرات مثبتی در حال مشاهده خواهد بود.
بهترین زمان برای مصرف سرترالین چه زمانی است؟
مصرف سرترالین می‌تواند در هر زمانی از روز انجام شود و هیچ تداخلی با غذا یا ناشتایی ندارد. بسیاری از افرادی که عوارض جانبی مانند تهوع را تجربه می‌کنند، ترجیح می‌دهند سرترالین را در شب مصرف کنند تا از بروز این عوارض جلوگیری شود.
در زمان استفاده از سرترالین، چه کارهایی نباید انجام دهیم؟
سرترالین ممکن است بر روی توانایی‌های واکنش و هوشیاری شما تأثیر بگذارد. اگر فعالیت‌هایی مانند رانندگی یا انجام کارهای نیازمند دقت بالا دارید، باید با احتیاط عمل کنید. همچنین مصرف مشروبات الکلی در زمان مصرف سرترالین به شدت توصیه نمی‌شود.
آیا مادران شیرده می‌توانند از سرترالین استفاده کنند؟
مشخص نیست که آیا سرترالین وارد شیر مادر می‌شود و بر نوزاد اثر می‌گذارد یا خیر. اگر شما مادر شیرده هستید، این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید تا تصمیم بهتری اتخاذ شود.
کلام آخر
همیشه داروی سرترالین یا هر داروی دیگری را دور از دسترس کودکان نگه دارید. از تقسیم دارو با دیگران خودداری کرده و سرترالین را تنها طبق تجویز پزشک مصرف کنید. در صورت نیاز به مشاوره یا هرگونه سؤال در مورد دارو، حتما با پزشک خود تماس بگیرید.
به یاد داشته باشید که داروهای روانپزشکی، مانند سرترالین، بهترین اثر را زمانی خواهند داشت که همراه با درمان روانشناسی و مشاوره انجام شوند. این داروها تنها تسکین موقت ایجاد می‌کنند و برای درمان اختلالات روانی، درمان‌های روانشناختی همراه با دارو بهترین نتیجه را خواهند داد. بنابراین، رویکرد درمانی چندوجهی، که شامل دارو، روان درمانی و مشاوره است، رویکردی موثر برای مدیریت اختلالات روانشناختی محسوب می‌شود.