درمان احساس گناه، علل ایجاد و رهایی از آن

احساس گناه احساسی است که افراد معمولاً پس از انجام کاری اشتباه عمدی یا تصادفی دارند. احساس گناه یک فرد معمولاً به قوانین اخلاقی آنها مربوط می شود. در صورتی که احساس گتاه زیاد باشد باید به درمان احساس گناه پرداخت.

احساس گناه لزوما بد نیست. گاهی اوقات حتی سازنده است. احساس بد پس از انجام یک اشتباه می تواند منجر به تغییر شود، مانند عذرخواهی یا تصمیم گیری برای انتخاب های مختلف در آینده.  اما احساس گناه گاهی اوقات مفید نیست. می تواند باعث علائم جسمی، شک به خود، کاهش عزت نفس و شرم شود. غلبه بر این احساسات به خصوص در مورد احساس گناه مزمن می تواند دشوار باشد.

اگر با احساس گناه دست و پنجه نرم می کنید، با یک مشاور خوب واجد شرایط تماس بگیرید که می تواند به شما کمک کند تا ریشه این احساسات را پیدا کنید، علت تداوم آنها را درک کنید و به شما کمک کند تا آنها را برطرف کنید.

گناه چیست؟

درک اینکه گناه چیست همیشه آسان نیست. در واقع، احساس گناه و شرم اغلب با یکدیگر اشتباه گرفته می شوند، اگرچه آنها احساسات متمایز هستند. احساس گناه به معنای احساس پشیمانی یا مسئولیت است که به اقدامات انجام شده مربوط می شود. افراد ممکن است نسبت به کارهایی که واقعاً اشتباه کرده‌اند، چیزهایی که معتقدند تقصیر آنها بوده یا چیزهایی که هیچ مسئولیتی در قبال آنها نداشتند احساس گناه کنند. به عنوان مثال، گناه بازمانده می‌تواند بر افرادی تأثیر بگذارد که از تراژدی‌ها جان سالم به در بردند که بسیاری دیگر جان خود را از دست دادند.

افراد تمایل دارند فقط به خاطر اعمالی که آنها را “بد” یا “اشتباه” می دانند، احساس گناه کنند. شخصی که معتقد است مستحق دستمزد بالاتری است، ممکن است بدون اینکه احساس گناه کند، مقدار کمی پول از رئیس خود بدزدد. اما شخصی که یک کیف پول پیدا می‌کند و پول را بدون هیچ تلاشی برای یافتن صاحبش نگه می‌دارد، ممکن است برای ماه‌ها یا حتی سال‌ها احساس گناه کند، اگر معتقد باشد کار «درست» این بود که کیف پول را تحویل دهد.

برخی از افراد احساس گناه مزمن را تجربه می کنند که می تواند منجر به احساس بی کفایتی شود. این نوع احساس گناه می تواند به جای تغییرات مثبت منجر به اقدامات مخرب شود. افراد همچنین ممکن است با استفاده از ایجاد احساس گناه در افراد به عنوان ابزاری برای انجام آنچه می خواهند، آنچه به عنوان “سفر گناه” شناخته می شود، دستکاری کنند.

کسی که نسبت به کاری که انجام داده احساس گناه می کند، ممکن است اقداماتی را برای اصلاح اشتباه خود، عذرخواهی یا در غیر این صورت جبران کند. این معمولا باعث کاهش احساس گناه می شود.

اما شرم، که پشیمانی یا احساس مسئولیت مرتبط با خود را توصیف می کند، می تواند دشوارتر باشد. کاهش احساس شرم همیشه آسان نیست، به ویژه شرمی که به طور کامل درک نشده است. مردم گاهی اوقات از بخشی از وجود خود خجالت می کشند بدون اینکه دلیل آن را بدانند. زمانی که افراد دیگر از اعمالی که نسبت به آنها احساس گناه می کنند مطلع شوند، ممکن است فرد احساس شرم کند.

شرم می تواند باعث شود که افراد احساس بی لیاقتی یا به نوعی بی کفایتی کنند. ممکن است منجر به انزوا، اعمال خود تنبیهی یا سایر رفتارهای بالقوه مضر شود.

روانشناسی گناه

احساس گناه یک احساس شرطی است. به عبارت دیگر، افراد مشروط می شوند (یاد می گیرند) احساس گناه کنند. برخی عوامل ممکن است باعث شود که فرد احساس گناه مزمن یا بیش از حد را تجربه کند. این عوامل ممکن است شامل فرهنگ، خانواده یا تربیت مذهبی آنها باشد. برای مثال، اگر والدین دائماً به کودک احساس گناه می دهند یا از تعریف و تمجید خودداری می‌کنند، ممکن است کودک احساس کند که هر کاری که انجام می‌دهد به اندازه کافی خوب نیست. این می تواند منجر به عقده گناه شود.

افرادی که احساس گناه مزمن دارند در معرض خطر افسردگی، اضطراب یا سایر نگرانی های مربوط به سلامت روان باشند. احساس گناهی که به اشتباهات یا شکست های گذشته مربوط می شود، می تواند فرد را برای مبارزه مداوم آماده کند. گاهی اوقات، احساس گناه می تواند فرد را از داشتن روابط رضایت بخش با دیگران باز دارد.

انواع احساس گناه

تحقیقات مرتبط با احساس گناه و روانشناسی همیشه موافق نیستند. برخی از مطالعات نشان داده اند که احساس گناه ممکن است به محافظت از افراد در برابر پریشانی عاطفی کمک کند. برخی دیگر معتقدند احساس گناه، به ویژه احساس گناه بیش از حد، به پریشانی عاطفی و روانی منجر می شود.

به طور کلی سه نوع احساس گناه وجود دارد.

احساس گناه واکنشی: احساس گناه واکنشی زمانی اتفاق می‌افتد که فرد معتقد باشد بر خلاف باورهای شخصی خود در مورد آنچه از نظر اخلاقی خوب است یا معیارهای جامعه برای رفتار قابل قبول عمل کرده است.

احساس گناه پیش بینی کننده: این احساس گناه نتیجه تفکر در مورد عمل خلاف معیارهای اخلاقی شخصی یا معیارهای جامعه است. شخصی ممکن است تصمیم بگیرد که اقدام خاصی را انجام ندهد زیرا می داند که این کار اشتباه است یا معتقد است که ممکن است به دیگران آسیب برساند.

احساس گناه وجودی: این احساس گناه می تواند پیچیده تر باشد. احساس گناه وجودی می‌تواند احساسات فرد را نسبت به بی‌عدالتی عمومی یا این ایده که «زندگی منصفانه نیست» توصیف کند. همچنین می‌تواند احساس گناهی را که فرد برای تأثیر منفی آن احساس می‌کند، توصیف کند.

برخی از محققان نیز احساس گناه را به دو دسته تقسیم می کنند. این دسته بندی را می توان جدا از انواع گناه بالا در نظر گرفت.

احساس گناه ناسازگار: این نوع احساس گناه اغلب تأثیر منفی بر زندگی دارد. این احساس گناه ممکن است شامل احساس گناه مزمن (احساس گناهی که به شرم منجر می شود) و سایر احساس گناه که منجر به پریشانی ذهنی یا عاطفی می شود باشد.

احساس گناه سازگارانه یا طرفدار اجتماعی: اعتقاد بر این است که این نوع احساس گناه مفید است، زیرا به درک فرد از اشتباه و مسئولیت مربوط می شود.

برخی از زمینه های اجتماعی می توانند بر احساس گناه تاثیر بگذارند.

خانواده

یک کودک به طور کلی از اعضای خانواده، به ویژه والدین، «درست» و «نادرست» را یاد می گیرد. وقتی کودک بدرفتاری می کند، والدین معمولاً ابراز ناامیدی می کنند و عواقبی برای او ایجاد می کنند. دانستن ناامیدی والدین آنها ممکن است باعث ایجاد احساس پشیمانی شود. کودک ممکن است بخواهد هر کاری که می تواند انجام دهد تا رضایت والدین خود را پس بگیرد.

فرهنگ

وقتی فرهنگ یک فرد معتقد است که یک رفتار خاص اشتباه است، ممکن است فرد احساس گناه کند حتی اگر قوانین اخلاقی خودش به او بگوید که این رفتار مشکلی ندارد. یک فرد مجرد که در فرهنگی تربیت شده است که روابط جنسی خارج از ازدواج را منع می کند، ممکن است هنگام رابطه جنسی احساس گناه کند، حتی اگر معتقد باشد که داشتن رابطه جنسی بدون ازدواج کاملاً خوب است.

فرهنگ احساس گناه بر تأثیرات رفتار یک فرد بر دیگران تأکید می کند و این موضوع را به نحوه نگاه دیگران به آن شخص مرتبط می کند. وقتی اعمال یک فرد باعث آسیب یا ناراحتی دیگران می شود، آن شخص احترام اجتماعی یا «چهره» را از دست می دهد. تا زمانی که آنها را اصلاح نکنند، اغلب در چشمان جامعه به عنوان “ننگ” شناخته می شوند. در فرهنگ های احساس گناه، رفع اشتباه، عذرخواهی و/یا به نحوی جبران خسارت می تواند آسیب را ترمیم کند.

اعتقادات دینی

برخی از سنت های دینی بیش از دیگران بر احساس گناه تأکید دارند. اگر اعمال شخصی با آموزه‌های دین همخوانی نداشته باشد، گناه اغلب ناشی از این باور است که یک قدرت الهی اعمال آنها را می‌داند و آنها را مسئول می‌داند. این اغلب فرد را به اعتراف به اشتباهات خود، توبه (عملی در درون خود) و انجام کاری برای رفع اشتباه سوق می دهد.

ایده “عذاب وجدان” یا صدای درونی که به کسی می گوید چه زمانی اشتباه کرده است، کاملاً مذهبی نیست، اما اغلب بخشی از سنت های مذهبی است. فردی که احساس گناه می کند ممکن است توسط این صدای درونی ترغیب شود تا به نحوی اشتباه خود را برطرف کند.

جامعه

احساس گناه می تواند ناشی از نگرانی باشد که دیگران در مورد باورها یا رفتارهای خاص چه فکر می کنند. به این ترتیب جامعه می تواند تاثیر زیادی بر احساس گناه فرد داشته باشد. دانستن اینکه دیگران ممکن است اعمال را ببینند و قضاوت کنند، می‌تواند بر انتخاب‌های فرد تأثیر بگذارد. این احساس گناه می‌تواند چیز خوبی باشد، زیرا از هنجارهای اجتماعی یا قوانین اخلاقی که عموماً افراد از آن پیروی می‌کنند حمایت می‌کند، مانند «دزدی اشتباه است» یا «اگر به ماشین پارک شده کسی ضربه بزنم، باید یک یادداشت با شماره تلفن و نام خود بگذارم. ”

اثرات احساس گناه

اثرات روانشناختی احساس گناه زمانی می تواند سودمند باشد که باعث شود فرد در رفتار خود تغییراتی ایجاد کند. اما در مواقع دیگر می توانند باعث ناراحتی شوند. تحقیقات نشان داده است که برای مثال احساس گناه و افسردگی اغلب با هم مرتبط هستند. تحقیقات همچنین نشان می دهد که اضطراب، و همچنین اختلال وسواس فکری-اجباری (OCD)، می تواند با احساس گناه یا شرم مرتبط باشد.

وقتی فردی نتواند اشتباهی را اصلاح کند، احساس گناه می‌تواند تا زمانی که فرصت جبران نداشته باشد ادامه پیدا کند. احساس گناه ناشی از عملی که قابل ترمیم نیست، مانند زمانی که فرد احساس می کند به طور غیرمستقیم باعث مرگ دیگری شده است، می تواند تأثیر منفی پایدار و منفی بر زندگی داشته باشد. درمان اغلب می تواند به فرد کمک کند تا این احساسات را برطرف کند و احساسات خود را در مورد آنچه اتفاق افتاده است، اصلاح کند.

یکی دیگر از آثار احساس گناه، عقده گناه است. این احساس گناه دائمی در مورد آسیبی است که فرد معتقد است ایجاد کرده است. آنها ممکن است کار اشتباهی انجام نداده باشند، اما با ترس زندگی می کنند، یا معتقدند که همیشه اشتباه می کنند و “نمی توانند هیچ کاری را درست انجام دهند.” عقده گناه می تواند با اضطراب و شرم همراه باشد. ممکن است مربوط به دوران کودکی فرد باشد: زمانی که والدین بیش از حد مخالفت می کنند یا از تعریف و تمجید خودداری می کنند، کودکان ممکن است اغلب به خاطر آنچه به عنوان “بد بودن” خود می بینند، احساس گناه کنند.

علائم فیزیکی احساس گناه

افرادی که احساس گناه حل نشده دارند ممکن است احساس تحریک پذیری کنند یا همیشه در معرض خطر باشند. آنها ممکن است بیش از حد چسبیده باشند یا همش عذرخواهی کنند.

احساس گناه نیز اغلب به صورت علائم فیزیکی ظاهر می شود. اینها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• بی خوابی یا مشکل خواب
• ناراحتی معده، حالت تهوع یا سایر مشکلات گوارشی
• درد معده
• تنش عضلانی
• سر درد
• اشک ریختن

به طور کلی، پرداختن به احساس گناه به رفع این علائم کمک می کند.

آیا احساس گناه چیز خوبی است؟

احساس گناه یک احساس است، بنابراین به جای اینکه آن را چیزی خوب یا بد بدانیم، ممکن است در نظر گرفتن اثرات آن مفیدتر باشد. از آنجایی که احساس گناه به قوانین اخلاقی افراد مربوط می شود، احساس گناه می تواند به عنوان نوعی بازرسی عمل کند که به فرد کمک می کند تأثیرات انتخاب هایی را که انجام داده است تشخیص دهد. اگر این انتخاب تاثیر منفی داشت، ممکن است پشیمان شوند و تصمیم بگیرند که در آینده بهتر عمل کنند.

شخصی را در نظر بگیرید که از چراغ قرمز عبور می کند. اگر هیچ اتفاقی نیفتد، به احتمال زیاد احساس آرامش می کنند. ممکن است شخصی فکر کند: «هیچکس آنجا نبود». اما در این صورت ممکن است به احتمالات دیگری فکر کنند. «اگر به ماشین دیگری برخورد کنم چه؟ اگر کسی در حال عبور از خیابان باشد و من نتوانم به موقع توقف کنم، چه می‌شود؟» آنها ممکن است با در نظر گرفتن چیزهای دیگری که ممکن است اتفاق بیفتد احساس بدی داشته باشند و به خود بگویند که در آینده بیشتر مراقب خواهند بود.

به این ترتیب، احساس گناه با همدلی و احساس مسئولیت در مورد چگونگی تأثیر اعمال بر دیگران مرتبط است. یک مطالعه در سال 2018 نشان داد افرادی که بیشتر مستعد احساس گناه هستند، بیشتر قابل اعتماد هستند. وقتی اعمال یک فرد بر دیگران تأثیر می‌گذارد، احتمال بیشتری دارد که به شیوه‌هایی رفتار کنند که به تأثیرات انتخاب‌هایشان حساس باشد.

اگرچه احساس گناه همیشه مفید نیست. وقتی احساس گناه ناشی از این باور باشد که فرد باید در کارها کمالگرا باشد یا بهتر باشد، به جای اشتباهی که مرتکب شده است، می تواند باعث ناراحتی شود.

به عنوان مثال، والدین پرمشغله ممکن است وقتی برای شام پیتزا می خرند، کارهای خانه را انجام نداده‌اند، یا وقتی استرس دارند با کودکشان تند صحبت می‌کنند، احساس گناه کنند. آنها ممکن است بر این باور باشند که یک والد “خوب” باید بتوانند از پخت و پز و تمیز کردن مراقبت کنند و هرگز به فرزندانشان آسیب نزنند. حتی اگر بدانند که نمی‌توانند همیشه مراقب همه چیز در اطراف خانه باشند، باز هم ممکن است احساس گناه کنند، زیرا واقعیت آنها با ایده‌آل آنها برای داشتن یک والدین خوب در تضاد است. وقتی به این نوع احساس گناه رسیدگی نشود، می تواند تأثیر منفی بر زندگی داشته باشد.

تحقیقات احساس گناه را با نگرانی های مربوط به سلامت روان مرتبط می کند. یک مطالعه در سال 2015 نشان داد که افسردگی دوران پیش دبستانی به شدت با احساس گناه بیش از حد مرتبط است. یک مطالعه در سال 2013 نشان داد که شرم با اضطراب اجتماعی مرتبط است. اگرچه احساس گناه با این موضوع ارتباط نداشت، مهم است که توجه داشته باشید که احساس گناه بیش از حد یا مزمن می تواند به احساس شرم کمک کند. احساس گناه همچنین می تواند باعث شود افراد با روابط عاشقانه یا حرفه ای و زندگی روزمره دست و پنجه نرم کنند. هنگامی که به احساس گناه توجه نشود، می تواند باعث ایجاد احساس بی ارزشی، دلسردی یا ناامیدی در فرد شود.

مقابله با احساس گناه – درمان احساس گناه

گاهی اوقات احساس گناه آنقدر قوی می شود که گذران رندگی را برای فرد دشوار می کند. آنها ممکن است برای برقراری ارتباط با عزیزان خود، حفظ رابطه، یا متمرکز ماندن در محل کار یا مدرسه تلاش کنند. با گذشت زمان، آنها همچنین ممکن است احساس اضطراب و افسردگی داشته باشند یا برای تشخیص ارزش خود تلاش کنند. افراد سعی می کنند با منطقی کردن اعمال خود یا اینکه به خود می گویند این رفتار واقعا مهم نیست، با احساس گناه کنار بیایند. این می تواند به کاهش موقت احساس گناه کمک کند. اما اگر احساس گناه برطرف نشود، بعید است که هیچ وقت از بین برود.

صحبت کردن در مورد اتفاقی که با یک دوست مورد اعتماد یا یکی از عزیزانتان رخ داده می تواند به کاهش احساس گناه کمک کند. در برخی موارد، داشتن اشتباه و عذرخواهی ممکن است برای کاهش احساس گناه کافی باشد.

اما زمانی که احساس گناه بر زندگی روزمره یا روابط تأثیر می گذارد، مهم است که کمک بخواهید. یک درمانگر نمی تواند اشتباهات شما را اصلاح کند یا شما را تغییر دهد. آنها می توانند به شما کمک کنند تا روی احساسات خود کار کنید و راه های ایجاد تغییر را کشف کنید. درمانگران همچنین می توانند به عادی سازی احساس گناه کمک کنند. اگر احساس بی ارزشی می کنید یا فکر می کنید که فرد بدی هستید، یک درمانگر یا مشاور می تواند به شما کمک کند تا با این واقعیت کنار بیایید که هر فردی گهگاه مرتکب اشتباه می شود.

اگر احساس گناه به چیزی مربوط می شود که تقصیر شما نیست، مثلاً در مورد گناه بازمانده، یک درمانگر می تواند به شما کمک کند تا با این احساسات مقابله کنید. این ممکن است به کاهش تأثیر آنها بر زندگی شما کمک کند. اگر اغلب برای چیزهایی که هیچ مسئولیتی در قبال آنها ندارید احساس گناه می کنید، ممکن است بتوانید با فرضیه بر این الگو غلبه کنید.

در درمان، افراد همچنین می توانند یاد بگیرند که شفقت بیشتری نسبت به خود ایجاد کنند، که می تواند به کاهش احساس گناه کمک کند.

درمان احساس گناه

درمان اغلب می تواند به افراد کمک کند تا از احساس گناه عبور کنند. اما مفیدترین نوع درمان به احتمال زیاد به علت احساس گناه بستگی دارد. در همه موارد، یک درمانگر احتمالاً با همکاری با فردی که به دنبال کمک می‌گردد، شروع می‌کند تا بفهمد چه چیزی به احساس گناه او کمک می‌کند.

احساس گناه مزمن مرتبط با تربیت بیش از حد سختگیرانه یا سایر عوامل مرتبط با خانواده ممکن است پس از کشف این عوامل زمینه‌ای و درمان آنها بهبود یابد.

درمان استرس پس از سانحه ممکن است به افرادی که احساس گناه بازماندگان پس از ضربه را تجربه می کنند کمک کند.

احساس گناه مرتبط با یک اشتباه یا انتخاب ممکن است پس از پرداختن به انتخاب یا تغییر رفتار بهبود یابد. به عنوان مثال، شخصی که در یک رابطه خیانت کرده است (با یک شریک مایل) ممکن است تصمیم بگیرد که در مشاوره زوج شرکت کند و دوباره به رابطه متعهد شود.

احساس گناه و شرم مرتبط با مسائل مربوط به سلامت روان مانند اضطراب ممکن است با درمان این بیماری بهبود یابد.

افرادی که احساس گناه مرتبط با سوء استفاده، تجاوز یا سایر خشونت‌های آسیب‌زا دارند، ممکن است برای پذیرش اینکه آنچه اتفاق افتاده تقصیر آنها نبوده، تلاش کنند. تروما درمانی ممکن است به فرد کمک کند تا رویداد را دوباره تعریف کند، بفهمد که هیچ اشتباهی انجام نداده و شروع به بهبودی از تروما کند.

افراد مبتلا به مشکلات سلامت روان ممکن است نسبت به اعمال یا رفتار خود احساس گناه کنند، اگرچه ممکن است نتوانند به طور کامل به آنها کمک کنند. یک فرد مبتلا به افسردگی نمی تواند از احساس افسردگی خودداری کند، اما ممکن است در مورد تأثیرات افسردگی خود بر روابط خود با خانواده و دوستان احساس گناه کند. مشاوره می‌تواند به درمان نگرانی‌های مربوط به سلامت روان کمک کند و به شخص کمک کند که نسبت به خود شفقت بیشتری ایجاد کند.

مشاوره برای احساس گناه و شرم معمولاً شامل مفاهیم پذیرش و بخشش است. اشتباه کردن طبیعی است و گاهی اوقات این اشتباهات می تواند به دیگران آسیب برساند. هر زمان که ممکن است، تلاش برای رفع اشتباه یا اصلاح در غیر این صورت ممکن است اولین قدم خوبی باشد. انجام این کار می تواند احساس گناه را کاهش دهد.

هنگامی که امکان اصلاح یا ترمیم آسیب ایجاد شده وجود نداشته باشد، ممکن است فرد احساس گناه شدید و پایدار کند. آنها ممکن است نتوانند خود را ببخشند زیرا نمی توانند بخشش را از شخص ظالم به دست آورند. درمان می تواند به افراد کمک کند تا آنچه را که اتفاق افتاده بپذیرند، خود را به خاطر نقشی که در آن دارند ببخشند و در نظر بگیرند که چگونه ممکن است در آینده انتخاب متفاوتی داشته باشند. آنها ممکن است هنوز احساسات حل نشده ای در مورد رویداد داشته باشند، اما این روند همچنان احتمالاً به بهبود برخی علائم و اثرات احساس گناه کمک می کند.

خود شفقتی برای احساس گناه

بیشتر مردم احساس گناه را تجربه می کنند. و گاهی اوقات به طور کامل از بین نمی رود. فردی که مرتکب اشتباه می شود ممکن است در طول زندگی به احساس گناه ادامه دهد، حتی اگر عذرخواهی کند، آسیب را برطرف کند و به خاطر آسیبی که ایجاد کرده بخشیده شود. درمان می تواند به رفع این احساسات کمک کند. داشتن شفقت به خود نیز می تواند کمک کند.

روش‌های شفقت به خود را می‌توان در درمان آموخت، اما همچنین می‌توان به تنهایی شفقت به خود را بیشتر کرد. کریستین نف، محقق پیشرو در زمینه شفقت به خود، چندین تمرین شفقت به خود را ایجاد کرده است که می تواند هنگام کار با احساس گناه مفید باشد.

استراحت کنید. در طول استراحت، آنچه را که احساس می کنید بپذیرید. بپذیرید که سخت یا چالش برانگیز است. سپس از خود بپرسید چگونه می توانید در آن زمان از خود مراقبت کنید.

از خود بپرسید که چگونه با دوستی که احساس گناه دارد رفتار می کنید. به اون دوست چی میگی؟ سعی کنید از همان کلمات برای خودتان استفاده کنید.

یک نامه برای خود بنویسید که در آن پذیرش، عشق و شفقت را پیشنهاد دهید.

خودگویی منفی را مجدداً تنظیم کنید. به جای یادآوری اشتباه و میزان بد بودن آن، به سادگی قبول کنید که اشتباه کرده اید و به

به خودتان بگویید دفعه بعد بهتر عمل خواهید کرد. به خودتان یادآوری کنید که در نتیجه انتخابی که انجام داده اید، چه چیزی یاد گرفته اید یا چگونه رشد کرده اید. اگر انتخاب شما تأثیرات مثبتی داشت، یادآوری آن ها نیز به خودتان کمک می کند. به یاد داشته باشید که احساس گناه لزوما چیز بدی نیست.

نمونه های موردی از درمان احساس گناه

درمان برای رفع احساس گناه مراقب: سارا، 41 ساله، اخیرا به مادرش کمک کرد تا به خانه سالمندان برود. مادر سارا به خوبی نمی تواند راه برود و شروع به ابتلا به زوال عقل کرده، بنابراین مراقبت از او و در عین حال مراقبت از خانواده اش برای سارا بسیار دشوار است. سارا احساس گناه می کند و مادرش عصبانی است. مادرش اصرار دارد که سارا هر روز با او ملاقات کند. سارا زمانی که مادرش ذهنش سالم است به ملاقاتش می‌رود، مادرش به او درباره وظیفه‌اش در قبال والدینش سخنرانی می‌کند و به او می‌گوید که دختر خوبی نیست. این دیدارها سارا را ناراحت می کند، اما او احساس می کند که این احساسات را مدیون مادرش است. پس از چند هفته، احساس گناه سارا افزایش می یابد. او در خواب مشکل دارد، به شوهر و فرزندانش آسیب می زند و هر وقت به مادرش فکر می کند، احساس گناه و بی قراری می کند. سارا تصمیم می گیرد با یک مشاور صحبت کند. او مبارزه خود را با آنچه که وظیفه خود می داند به اشتراک می گذارد. او معتقد است که در مراقبت از مادرش کوتاهی کرده است و به مشاور می گوید که همیشه قصد داشت از مادرش مراقبت کند، نه تنها از سر وظیفه، بلکه به این دلیل که واقعاً می خواست.

مشاور به سارا کمک می کند هم این واقعیت را بپذیرد که انجام همه کارها امکان پذیر نیست و هم غم و اندوه او برای وضعیت مادرش بسیار زیاد است. سارا تلاش می کند تا نسبت به خود دلسوزی کند و خود را با این واقعیت آشتی دهد که زندگی ممکن است طبق برنامه پیش نرود. ملاقات های سارا با مادرش با سازگاری مادرش با خانه سالمندان بهبود می یابد. در نهایت او دیگر به سارا نمی گوید که دختر بدی است. این، همراه با درمان، به کاهش احساس گناه می کمک می کند. گناه او به طور کامل از بین نمی رود، اما او می تواند آن را بپذیرد و با آن کنار بیاید.

غلبه بر احساس گناه طولانی مدت: علی، 23 ساله، در تلاش برای مقابله با احساس گناه ناشی از حادثه ای که در سال های نوجوانی او رخ داده، با یک مشاور ملاقات می کند. او و گروهی از دوستانش بارها دو مرد بی‌خانمان را که اغلب در پارکی در محله‌شان می‌دیدند مورد آزار و اذیت قرار داده بودند: آنها را تمسخر می‌کردند، وسایلشان را در سطل‌های زباله انداخته بودند و زباله‌ها را به سمت آنها پرتاب می‌کردند. احساس گناه علی بدتر شده است زیرا او پس از بازگشت به زادگاهش پس از دانشگاه نتوانست آن دو مرد را پیدا کند، چون قصد داشت از آنها عذرخواهی کند و جبران کند. پس از گفتگو با مشاورش، علی تصمیم می گیرد هر هفته مدتی را داوطلبانه در یک پناهگاه بگذراند. هنگامی که او این کار را انجام می دهد، اگرچه هنوز به خاطر رفتاری که در گذشته داشته احساس گناه می کند، با آگاهی از اینکه به دیگران کمک می کند تا حدودی احساس گناه او حل می شود.

منابع:

Belden, A. C., Barch, D. M., & Oakberg, T. J. (2015). Anterior insula volume and guilt: Neurobehavioral markers of recurrence after early childhood major depressive disorder. JAMA Psychiatry, 72(1). Retrieved from https://jamanetwork.com/journals/jamapsychiatry/fullarticle/1935483

Brown, B. (2013, January 14). Shame v. guilt. Retrieved from https://brenebrown.com/blog/2013/01/14/shame-v-guilt

Holloway, J. D. (2005). Guilt can do good. Monitor on Psychology, 36(10). Retrieved from https://www.apa.org/monitor/nov05/guilt.aspx

Huhmann, B. A., & Brotherton, T. P. (2013, May 31). A content analysis of guilt appeals in popular magazine advertisements. Journal of Advertising, 26(2). Retrieved from https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/00913367.1997.10673521

Peterson, T. J. (2016, July 7). Guilt: A distressing effect of anxiety. Retrieved from https://www.healthyplace.com/blogs/anxiety-schmanxiety/2016/07/guilt-a-distressing-effect-of-anxiety

Schafler, K. (n.d.). The difference between guilt and shame. Retrieved from https://www.katherineschafler.com/blog/the-difference-between-guilt-and-shame

Tilghman-Osborne, C., Cole, D. A., & Felton, J. W. (2014, August 3). Definition and measurement of guilt: Implications for clinical research and practice. Clinical Psychology Review, 30 (5). Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4119878/

Understanding guilt. (n.d.). Mental Illness Fellowship Australia. Retrieved from http://www.sharc.org.au/wp-content/uploads/2017/06/Understanding-guilt-Wellways.pdf

Belden, A. C. Barch, D. M., Oakberg, T. J. (2015). Anterior insula volume and guilt: Neurobehavioral markers of recurrence after early childhood major depressive disorder. JAMA Psychiatry, 72(1). Retrieved from https://jamanetwork.com/journals/jamapsychiatry/fullarticle/1935483

Clark, A. (2012). Working with guilt and shame. Advances in Psychiatry Treatment, 18(2). Retrieved from https://www.cambridge.org/core/journals/advances-in-psychiatric-treatment/article/working-with-guilt-and-shame/E274C3EC63EF0191113B049C5F2C86F3/core-reader

Fergus, T. A., Valentiner, D. P., McGrath, P. B., Jencius, S. (2010). Shame- and guilt-proneness: Relationships with anxiety disorder symptoms in a clinical sample. Journal of Anxiety Disorders, 24(8). Retrieved from https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0887618510001283

Hedman, E., Strom, P., Mortberg, E. (2013, April 19). Shame and guilt in social anxiety disorder: Effects of cognitive behavior therapy and association with social anxiety and depressive symptoms. PLoS One, 8(4). Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3631156

Kiger, P. J. (2016, March 6). Feeling guilty? That could be a good thing. Insights by Stanford Business. Retrieved from https://www.gsb.stanford.edu/insights/feeling-guilty-could-be-good-thing

Kubany, E. S., Manke, F. P. (1995). Cognitive therapy for trauma-related guilt. Conceptual bases and treatment outlines. Cognitive and Behavioral Practice, 2(1). Retrieved from https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1077722905800045

Levine, E. E., Bitterly, T. B., Cohen, T. R., Schweitzer, M. E. (2018). Who is trustworthy? Predicting trustworthy intentions and behavior. Journal of Personality and Social Psychology, 115(3). Retrieved from http://psycnet.apa.org/record/2018-33235-001?doi=1

Neff, K. (n.d.). Definition of self-compassion. Retrieved from https://self-compassion.org/the-three-elements-of-self-compassion-2

Neff, K. (n.d.). Self-compassion guided meditations and exercises. Retrieved from https://self-compassion.org/category/exercises/#

Stossel, J. (2018, January 17). Is guilt good for you? ABC News. Retrieved from https://abcnews.go.com/2020/story?id=123763&page=1