اختلالات خلقی در نوجوانان
اختلالات خلقی چیست؟
اختلال خلقی، یک اصطلاح کلی برای همه زیرگروه های اختلال های بالینی از جمله: افسردگی و اختلالات دوقطبی است. اختلالات خلقی که به آن اختلالات عاطفی نیز می گویند، شامل بیماری های سلامت روان هستند که باعث تغییرات شدید در خلق و خو می شوند. در حالی که یک اختلال می تواند در تمام سنین مختلف از کودکان گرفته تا سالمندان دیده شود، تشخیص اختلالات خلقی در کودکان و نوجوانان می تواند؛ چالش برانگیز تر از سنین دیگر باشد. علائم اختلال خلقی مشابه در بزرگسالان می تواند به طور قابل توجهی در یک نوجوان متفاوت به نظر برسد. در صد طبیعی از این اختلالات می تواند خود را به شکل اضطراب و افسردگی در این دوران نشان دهد. اما این موضوع زمانی جدی می شود، که نوجوان هر کدام از این اختلالات را بیش از یک یا دوره تجربه کند؛ و همچنین، این موضوع باعث شود عملکرد او از لحاظ تحصیلی، اجتماعی و رابطه خانوادگی بیش از حد تحت الشعاع قرار بگیرد. آگاهی والدین و پیگیری مستمر آن ها از وضعیت فرزند نوجوان خود امری جدی است. که می تواند در آینده او تاثیر گذار باشد. با توجه به این که نوجوانان در این سن از لحاظ بلوغ فکری و جسمی در حال تحول و ورود به دوره جدیدی از زندگی هستند. حمایت و درک والدین از وضعیت آن ها و گرفتن راهنمایی های دقیق از سوی روانشناس و مشاور متخصص بالینی و کودکان و نوجوانان می تواند به هموار کردن مسیر کمک شایانی بکند.
اختلالات خلقی در نوجوانان
هنگامی که صحبت از اختلالات در نوجوانان می شود، برخی از این اختلالات خلقی شایع تر از سایرین هستند. که تقریباً تمام نوجوانان آن را تجربه می کنند. اما ممکن است میزان و زمان آن در هر نوجوان با توجه به شرایط و عوامل مختلف متفاوت باشد. رایج ترین این اختلالات خلقی در نوجوانان عبارت اند از:
افسردگی مزمن: در بسیاری از نوجوانان ممکن است؛ به مدت حداقل ۲ تا ۳ هفته تا یک ماه ، خلق و خوی افسرده یا تحریک پذیر همراه با علائم دیگری در او دیده شود. در این زمان ممکن است؛ نوجوان علاقه یا لذت خود را نسبت به فعالیت های عادی روزمره از جمله مدرسه رفتن و تعامل با همکلاسان و دوستان خود نیز از دست دهد.
اختلال افسردگی مداوم (دیستیمیا): این نوع افسردگی شدت و زمان طولانی تری دارد و حدوداً یک سال یا بیش از آن طول می کشد و آسیب جدی به زندگی نوجوان و خانواده او می زند. نشانه های این نوع افسردگی معمولاً کم یا زیاد نمی شود بلکه برای مدت زمان طولانی تری ادامه می باید.
اختلال دو قطبی: این اختلال ترکیبی از دوره‌های شیدایی (سرخوشی) و دوره‌های افسردگی شدید است.
اختلال بی نظمی خلقی: در این اختلال نوجوان برای مدتی دچار سردگمی و بی نظمی و همچنین گاهی دچار سرکشی در رفتار مانند زیر پا گذاشتن قوانین می شود.
اختلال خلقی ناشی از یک مشکل سلامتی جسمی: بسیاری از شرایط جسمی است می توانند علائم افسردگی را در نوجوان ایجاد کنند. این شرایط جسمی شامل بیماری هایی مانند: سرطان، جراحات، عفونت ها است.
اختلال خلقی ناشی از مصرف مواد: علائم افسردگی ناشی از اثرات دارو یا سایر اشکال درمان، سوء مصرف مواد مخدر یا قرار گرفتن در معرض سموم باعث ایجاد اختلال خلقی در نوجوانان می شود.
چه چیزی باعث ایجاد اختلالات خلقی در نوجوانان می شود؟
این موضوع که دقیقاً چه چیزی باعث اختلالات خلقی در نوجوانان می شود به خوبی شناخته نشده است. برخی مواد شیمیایی در مغز مسئول خلق و خوی مثبت هستند. سایر مواد شیمیایی موجود در مغز (انتقال دهنده های عصبی) مواد شیمیایی مغز را کنترل می کنند که بر خلق و خوی تأثیر می گذارد. اختلالات خلقی ممکن است ناشی از عدم تعادل شیمیایی در مغز باشد. این می تواند به خودی خود بر خلق خوی ما تاثیر بگذارد. یا می تواند بر اثر عوامل محیطی، مانند رویدادهای غیر منتظره زندگی یا استرس طولانی مدت اتفاق بیفتد. علاوه بر این، یکی از عوامل مهم ایجاد اختلالات خلقی می تواند در خانواده ها باشد. محققان بر این باورند که عوامل زیادی در این امر نقش دارند. عوامل ژنتیکی و ارثی و همچنین محیطی می توانند تاثیر جدی در شکل گیری اختلال خلقی داشته باشند. ایی عامل شامل ترکیبی از ژن های هر دو والدین است. اگر مادری یک ویژگی اختلال خلقی را به فرزندانش منتقل کند، احتمال ابتلای دختر به این اختلال بیشتر است. اگر پدری یک ویژگی اختلال خلقی را به فرزندانش منتقل کند، احتمال ابتلای پسر به این اختلال بیشتر است.
کدام نوجوانان در معرض خطر اختلالات خلقی هستند؟
هر کسی ممکن است گاهی اوقات احساس غمگینی یا افسردگی کند. اما اختلالات خلقی شدیدتر است. کنترل آن ها سخت تر از احساسات عادی مانند: غم و اندوه است. نوجوانانی که والدین یا خویشاوندان دیگری با اختلال خلقی دارند، شانس بیشتری برای ابتلا به اختلال خلقی دارند. این موضوع به طور صد در صد قطعی نیست اما ممکن است در انتقال و ایجاد اختلالات خلقی نقش داشته باشد. همچنین رویدادهای سخت زندگی و استرس می‌توانند احساسات غمگینی یا افسردگی را آشکار یا مبالغه کنند. این امر باعث می شود تا مدیریت احساسات دشوار تر شود. گاهی اوقات مشکلات زندگی باعث افسردگی می شود. این موقعیت های سخت برای یک نوجوان عبارتند از:
- پدر و مادری که شغل خود را از دست می دهند
- طلاق گرفتن والدین
- مرگ در خانواده
- خانواده با مشکلات مالی
کنار آمدن با این موقعیت ها برای یک نوجوان می تواند سخت باشد. این رویدادهای استرس زا زندگی می تواند باعث ایجاد احساس غم و اندوه یا افسردگی شود. یا می توانند مدیریت یک اختلال خلقی را سخت تر کنند. این بستگی به مهارت های مقابله ای نوجوان شما و توانایی آنها در بازگشت از دوران سخت دارد.
علائم اختلالات خلقی در نوجوانان چیست؟
نوجوانان همیشه علائمی مشابه بزرگسالان ندارند یا نشان نمی دهند. تشخیص اختلالات خلقی در کودکان و نوجوانان دشوارتر است. این اغلب به این دلیل است که آنها همیشه قادر به بیان احساس خود نیستند. نوجوانان ممکن است علائم متفاوتی نسبت به بزرگسالان یا کودکان کوچک نشان دهند. این امر بستگی به سن و نوع اختلال خلقی آن ها دارد. برخی از رایج ترین علائم شامل:
- احساس غم و اندوه مداوم
- احساس ناامیدی، درماندگی یا گناه
- عزت نفس پایین
- احساس خوب نبودن به اندازه کافی
- احساس میل به مردن
- از دست دادن علاقه به فعالیت های عادی یا فعالیت هایی که زمانی از آنها لذت می بردند
- مشکل در روابط
- مشکلات خواب، مانند بی خوابی
- تغییر در اشتها یا وزن
- افت انرژی
- مشکلات تمرکز یا تصمیم گیری
- افکار یا تلاش های خودکشی
- شکایات فیزیکی مکرر، مانند سردرد، معده درد، یا خستگی شدید (خستگی)
- فرار یا تهدید به فرار از خانه
- حساسیت به شکست یا طرد شدن
- بداخلاق، خصمانه یا عصبانی بودن
در اختلالات خلقی، این احساسات قوی تر از هر زمانی به نظر می رسد که نوجوانان معمولاً هر از گاهی در این دوره به شکل طبیعی احساس می کنند. چنانچه این احساسات در یک دوره زمانی طولانی باقی بمانند، نگران کننده خواهد بود.در این زمان نوجوان علاقه خود برای هر گونه تعامل با دیگران حتی دوستان نزدیک خود از دست می دهد. و از انجام کارهای روزانه حتی فعالیت های مورد علاقه اش دوری می کند.
سایر علائم اختلالات خلقی احتمالی در نوجوانان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- عملکرد ضعیف در مدرسه
- عصبانیت مداوم
- رفتارهای سرکش
- مشکل با خانواده
- مشکل با دوستان و همسالان
این علائم ممکن است مانند سایر شرایط یا مشکلات سلامت روان به نظر برسد. برای اطمینان می توانید به مشاور و روانشناس متخصص مراجعه کنید.
اختلالات خلقی در نوجوان چگونه تشخیص داده می شود؟
پس از این که پزشک مراقبت‌های بهداشتی نوجوان شما یک معاینه فیزیکی کامل برای رد هرگونه بیماری جسمی دیگر در نوجوان شما انجام داد، یک مشاور و درمانگر سلامت روان ممکن است اختلال خلقی را در فرزند نوجوان شما تشخیص دهد. این بر اساس یک ارزیابی کامل سلامت روان امکان پذیر است و انجام می شود. در این میان همچنین ممکن است؛ مشاور و درمانگر مورد نظر برای تشخیص بهتر عوامل و دلایل اختلالات خلقی در نوجوان خانواده را نیز مورد ارزیابی قرار دهد.
اختلالات خلقی در نوجوان چگونه درمان می شود؟
درمان اختلالات خلقی به علائم، سن و سلامت عمومی نوجوان شما بستگی دارد. همچنین به شدت این وضعیت بستگی دارد. بسیاری از اختلالات خلقی اغلب قابل درمان می باشند. درمان ممکن است؛ شامل یک یا چند مورد از موارد زیر باشد:
داروها: دارو درمانی در برخی موارد حاد می توانند بسیار مفید باشند، به خصوص زمانی که با گفتار درمانی طبق تشخیص درمانگر یا روانپزشک معالج ترکیب شوند.
گفتار درمانی (روان درمانی): این درمان به نوجوانان کمک می کند دیدگاه های تحریف شده خود را نسبت به خود و محیط اطراف خود تغییر دهند. همچنین باعث می شود تا عوامل استرس زا را در محیط نوجوان بی یابد و به او می آموزد که چگونه از عوامل تحریک پذیر دوری کند.
خانواده درمانی: والدین نقش حمایتی حیاتی در هر درمانی ایفا می کنند. خانواده و والدین بیش هر عامل دیگری در کمک و حمایت در طول درمان می توانند مفید باشند. هنگامی که نوجوان احساس همدردی و توجه لازم را از سوی خانواده خود دریافت کند. باعث می شود، در او احساس بهتری ایجاد شود. درمان او روند بهتری را به خود پیش بگیرد.
عوارض احتمالی اختلالات خلقی در نوجوان چیست؟
نوجوانان مبتلا به اختلالات خلقی در معرض خطر مشکلات دیگر هستند. این شامل:
- سوء مصرف مواد
- اختلال اضطرابی
- رفتار مخرب
- تفکر خودکشی یا اقدام به خودکشی