مدیریت خشم در افراد مبتلا به ADHD یک امر چالش برانگیز است. خشم بخشی از طیف هیجانی طبیعی است، آن بخشی که به گفته محققان به انسان و حیوانات کمک می کند تا زنده بمانند. این هیجان قدرتمند موجودات را برای ایجاد تغییر، مقابله با مشکلات و حل آنها و دفاع از مرزهای اساسی ترغیب می کند.

اما به همان اندازه که خشم می تواند طبیعی و حتی سالم باشد، اگر به روش های ناسالم یا به روش هایی که مطابق با انتظارات اجتماعی نیست ابراز شود، می تواند به سلامت، عزت نفس، شغل و روابط شما آسیب برساند. بنابراین، افراد مبتلا به ADHD می بایست به دنبال استراتژی های مدیریت خشم در بیش فعالی باشند تا بتوانند آن را به شیوه ای مثبت کنترل کنند.

اختلال نقص توجه-بیش فعالی یا ADHD

اختلال بیش فعالی با کمبود توجه (ADHD) یک اختلال رشد عصبی پیچیده است که می تواند موفقیت کودک در مدرسه و همچنین روابط او را تحت تأثیر قرار دهد؛ علائم بیش فعالی در هر فردی نسبت به فرد دیگرمتفاوت است و گاهی تشخیص آن دشوار است. هر کودکی ممکن است بسیاری از علائم فردی بیش فعالی را تجربه کند. بنابراین برای تشخیص، پزشک کودک شما باید او را با استفاده از چندین معیار ارزیابی کند.

اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) فقط در کودکان تشخیص داده نمی شود. حدود 4 درصد از بزرگسالان ایالات متحده نیز دارای نقص توجه و بیش فعالی هستند. علائمی از بیش فعالی در بزرگسالان ظاهر می شود که در بیش فعالی کودکان کمتر مشخص هستند.

علائم اصلی بیش فعالی در بزرگسالان ممکن است شامل بیقراری، تکانشگری و مشکل در توجه باشد. بزرگسالان مبتلا به نقص توجه و بیش فعالی ممکن است تمرکز، به خاطر سپردن دستورالعمل ها و اطلاعات، اولویت بندی وظایف و تکمیل به موفع کار ها برایشان سخت باشد. این علائم می تواند به طرق مختلف از جمله اهمال کاری مزمن، مدیریت ضعیف زمان، نوسانات خلقی، عزت نفس پایین آشکار شود و حتی می تواند منجر به مشکلات در محل کار، مدرسه و روابط شود.

---

مقاله مرتبط: 12 مورد از علائم بیش فعالی بزرگسالان

---

ADHD و خشم

زمانی خشم بخشی از تعریف اختلال نقص توجه و بیش فعالی بود. به عنوان مثال، در انگلستان، ADHD به عنوان “اختلال خشم و پرخاشگری” شناخته می شد. خشم دیگر یکی از معیارهای مورد استفاده برای تشخیص ADHD نیست، اما متخصین تشخیص می دهند که خشم موجود در ADHD می تواند عملکرد فرد مبتلا را در خانه، مدرسه، محل کار و زندگی اجتماعی مختل کند. جهت درمان خشم به کلینیک ذهن آرا مراجعه نمایید.

کودکان، نوجوانان و بزرگسالان مبتلا به ADHD اغلب برای مدیریت هیجانات قدرتمند با مشکل روبرو می شوند. محققان این وضعیت را اختلال بی نظمی هیجانی یا عاطفی می نامند. حدود 70 درصد از بزرگسالان مبتلا به ADHD دارای درجاتی از اختلالات بی نظمی عاطفی هستند و این اختلال ناشی از تفاوت در رشد عصبی است.

بی نظمی عاطفی یا هیجانی می تواند شامل تجربیاتی مانند موارد زیر باشد:

• احساس تحریک پذیری مدوام و کم درجه
• بدخلقی و احساس ناخوشایندی دائمی
• بی حوصلگی به دلیل تحت استرس بودن
• احساس خشم ناگهانی هنگام ناامیدی از دستیابی به اهداف بزرگ یا کوچک روزمره مانند حل مسئله پیچیده ریاضی
• هیجانات به شدت احساس می شوند. گاهی اوقات، میزان هیجاناتی که احساس می کنید با موقعیت آن، تناسب ندارد.
• طیغان خشم غیرمنتظره
• ناتوانی در ابراز خشم به صورت کلامی که منجر به ناامیدی بیشتر می شود.
• ممکن است متوجه احساسات دیگران نشوید، یا ممکن است آنها را اشتباه تفسیر کنید.
• ممکن است احساس و ابراز خشم یا غم و اندوه برای شما آسان تر از سایر احساسات باشد.

اگر شرایط دیگری مانند اضطراب، افسردگی یا اختلال نافرمانی مقابله ای (ODD) دارید، ممکن است احساس عصبانیت، تحریک پذیری یا ناراحتی بیشتری را تجربه کنید.

تحریک پذیری در افراد مبتلا به ADHD

بسیاری از تحقیقات اخیر بر روی تحریک پذیری متمرکز شده اند. تحریک پذیری گاهی اوقات به عنوان یک خلقی که تمایل به احساس خشم را ایجاد می کند، تعریف می شود. وقتی تحریک پذیر هستید، تغییرات در محیط شما می تواند باعث عصبانیت شما شود. اگر اتفاقی طبق انتظار شما پیش نرود، ممکن است به سرعت عصبانی شوید.

به نظر می رسد تحریک پذیری و ADHD در ارتباط قوی با یکدیگر هستند. در یک مطالعه که شامل 696 کودک مبتلا به ADHD بود، 91 درصد کودکان حداقل یک علامت تحریک پذیری را تجربه می کردند. در این مطالعه، محققان دریافتند که تحریک پذیری هم با علائم اضطراب و هم با علائم افسردگی مرتبط است.

ارتباط بین تحریک پذیری و علائم افسردگی ممکن است ژنتیکی باشد. محققان دریافتند که تحریک پذیری یک ارتباط ژنتیکی دارد و ژن های مرتبط با تحریک پذیری با ژن های مرتبط با افسردگی همپوشانی دارند.

تحریک پذیری می تواند بر این موارد تاثیر بگذارد:

• سلامت جسمانی
• توانایی کسب درآمد
• اضطراب و افسردگی

دارو و روان درمانی هر دو در کاهش تحریک پذیری در افراد مبتلا به ADHD موثر می باشد.

مدیریت خشم در افراد مبتلا به ADHD

رویکرد ها و روش های متعددی برای کاهش خشم و مدیریت خشم در ADHD به روش های سالم وجود دارد.

دارودرمانی برای کاهش خشم در بیش فعالی

شواهدی وجود دارد که نشان می دهد داروهای محرک برای درمان ADHD ممکن است به کاهش تحریک پذیری کمک کند. مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) و برخی از داروهای ضد روان پریشی نیز در درمان تحریک پذیری نویدبخش بوده اند، اما برای اطمینان از اثر بخشی آن ها تحقیقات بیشتری باید انجام شود.

آموزش خود تنظیمی

آموزش خود تنظیمی به فرد مبتلا به اختلال نقص توجه بیش فعالی کمک می کند تا راهبردهای مشخصی برای مدیریت خشم در ADHD بیاموزد. این آموزش ها برای موارد زیر مورد استفاده قرار می گیرند:

• اجتناب یا دور کردن خود از موقعیت هایی که باعث عصبانیت می شود.
• تعیین مرزهای مشخص برای جلوگیری از تعارض
• تغییر یک موقعیت اذیت کننده از قبل
• تغییر دیدگاه نسبت به موقعیت های دلسرد کننده
• برنامه ریزی و سازماندهی خود جلوگیری ازعصبانیت
• ایجاد پاسخ های جدید به خشم

درمان شناختی رفتاری، CBT

درمان شناختی رفتاری (CBT) یک رویکرد روان درمانی مبتنی بر شناسایی و تغییر الگوهای تفکر غیرمولد است. به عنوان مثال، یک درمانگر می تواند به شما کمک کند تا یاد بگیرید:

• سطح خشم خود را کنترل کنید
• از تکنیک های تن آرامی استفاده کنید
• افکاری را که منجر به افراط عاطفی می شوند، دوباره چارچوب بندی کنید
• از مهارت های اجتماعی برای حل مشکلات به روش های مناسب با موقعیت استفاده کنید

این استراتژی ها برای تمامی سنین مفید می باشند.

بازی درمانی کودک محور

نوع دیگری از درمان که می تواند به کودکان مبتلا به ADHD کمک کند بازی درمانی کودک محور نام دارد. یک درمانگر آموزش دیده از زمان بازی به عنوان راهی برای ارتباط با کودک و کمک به او برای پردازش احساسات و تجربیات درونی استفاده می کند. شواهد نشان می دهد که این نوع درمان به کاهش برخی از علائم ADHD در کودکان، مانند رفتارهای مقابله جویانه، کمک می کند.

---

مقاله مرتبط: ۶ راه درمان طبیعی برای بیش فعالی کودکان

---

مدیریت خشم با آموزش به والدین

عصبانیت، انفجار خشم و تحریک پذیری مزمن ممکن است برای والدین چالش برانگیز باشد. اگر فرزند شما دارای مشکلات ADHD و تحریک پذیری است، به آموزش های ویژه ای نیازمند هستید. آموزش رفتاری والدین (BPT)، مهارت هایی را آموزش می دهد که به بهبود سازگاری کودکان و کاهش استرس والدین کمک شایانی می کند.

در یک مطالعه، گروه درمانی در میان والدین و کودکان مبتلا به ADHD نتایج مثبتی داشت. با استفاده از تکنیک های CBT، شرکت کنندگان توانایی خود را برای عملکرد و تنظیم فراز و نشیب های عاطفی بهبود بخشیدند و علائم افسردگی آنها نیز بهبود یافت.

مدیتیشن، ذهن آگاهی

مدیتیشن و ذهن آگاهی به افراد مبتلا به ADHD کمک می کند تا توانایی خود را در تنظیم احساسات بهبود بخشند. مدیتیشن ممکن است به تنهایی کافی نباشد اما زمانی که با دارو و روان درمانی همراه شود، می تواند یک درمان مکمل موثر باشد.

ورزش برای مدیریت خشم در ADHD

ورزش اثرات مثبتی بر کاهش برخی از علائم ADHD، به ویژه بی توجهی، تکانشگری، توانایی های تفکر و خلق دارد.

برخی از مطالعات نشان می دهند که خصومتی که رفتار پرخاشگرانه را تحریک می کند، پس از ورزش کاهش می یابد. یک بررسی دیگر نشان داد که ورزش رفتار اجتماعی و پرخاشگری غیرعمدی را بهبود می بخشد، اما تأثیری بر خودکنترلی یا پرخاشگری عمدی ندارد. اگر با روش های درمانی و سیستم های مدیریت بر بیش فعالی را بلد نیستید حتما به یک دکتر بیش فعالی مراجعه نمایید.

کلام پایانی

عصبانی شدن بخشی از تجربه انسان است. اختلال نقص توجه و بیش فعالی می تواند خشم را شدیدتر کند و می تواند توانایی پاسخ های سالم به احساسات منفی را در افراد مبتلا مختل کند.اگر توانایی تشخیص اینکه خشم شما به علت بیش فعالی است یا موارد دیگری باعث بروز چنین رفتار هایی می شود بهتر است از تست تشخیص بیش فعالی استغاده نمایید.

دارو درمانی و روان درمانی می تواند یک روش موثر در مدیریت خشم در ADHD باشد. آموزش خودتنظیمی و آموزش رفتاری والدین می تواند به شما کمک کند تا یک روش سالم برای پاسخ سازنده به خشم بسازید. مدیتیشن و ورزش نیز کمک کننده است. اگرچه ADHD چالش‌های زیادی به همراه دارد، درمان‌ها و استراتژی‌هایی وجود دارد که ممکن است مقابله با این احساس قدرتمند و بالقوه را آسان‌تر کند.

اگر شما یا عزیزان شما از ADHD رنج می برید، برای درمان و افزایش کارآیی خود با کلینیک فوق تخصصی ذهن آرا تماس بگیرید.