داروی جدید اختلال دو قطبی، درمان اختلال دو قطبی

• درمان اختلال دو قطبی چیست؟
• اختلال دو قطبی چیست؟
• داروهای اختلال دو قطبی چیستند؟
• چرا به اختلال دو قطبی مبتلا می‌شویم؟
• علائم اختلال دو قطبی چه هستند؟
• آیا اختلال دو قطبی خطرناک است؟
• چه کسی می‌تواند به درمان این اختلال کمک کند؟
• برای درمان اختلال دو قطبی چه باید کرد؟
• بهترین روانشناس اختلال دو قطبی کیست؟

اگر شما هم درمورد اختلال دو قطبی، دلایل، نشانه‌ها و داروهای اختلال دو قطبی سوال دارید یا به کمک احتیاج دارید این مقاله مخصوص شماست! با تیم ذهن آرا همراه باشید تا با هم داروهای اختلال دو قطبی و مشکلات مربوطه به آن را بررسی کنیم.

اختلال دو قطبی چیست؟

اختلال دو قطبی که در گذشته به عنوان بیماری شیدایی-افسردگی هم شناخته می‌شود، نوعی اختلال مغزی و رفتاری است که با تغییرات شدید در خلق و خو و انرژی فرد مشخص می‌شود. اختلال دو قطبی به طور کلی با نوسانات خلقی شدید عملکرد فرد را با مشکل مواجه می کند. بیش از ۵/۷ میلیون بزرگسال آمریکایی یا ۲/۶ درصد از جمعیت ۱۸ ساله یا بالاتر دارای اختلال دو قطبی هستند. این بیماری به طور معمول در اواخر بلوغ یا اوایل بزرگسالی شروع می شود. اگر چه ممکن است در مواردی کودکان زیر ۱۸ سال و بزرگسالان بزرگتر ظاهر شود. جالب است بدانید که افراد اغلب بدون تشخیص و درمان صحیح با داروهای اختلال دو قطبی این اختلال زندگی می کنند.

اختلال دو قطبی باعث تغییرات خلقی می‌شود که باعث می‌شود کسی احساس خیلی بالا (مانیا یا شیدایی) یا بسیار پایین (افسردگی) کند. قسمت های دوره ای با خلق و خوی عادی نقطه گذاری می شوند.

علائم و نشانه های اختلال دو قطبی (افسردگی-شیدایی):

• بخش شیدایی:
  • افزایش انرژی، فعالیت شدید ورزشی، بی قراری و یک جا بند نشدن
  • حال و هوای سرخوشی عجیب و غریب
  • تحریک پذیری شدید، غیر قابل کنترل و خشمگین
  • تمرکز ضعیف، مشکلات تحصیلی و شغلی
  • افکار مسابقه ای، پرش ذهن
  • بی خوابی
  • احساس افزایش اهمیت خود و خودخواهی شدید
  • ولگردی و خرج کردن بیش از حد
  • افزایش رفتار و میل جنسی
  • مصرف مواد مخدر مانند کوکائین
  • مصرف الکل و داروهای خواب آور
  • رفتاری تحریک آمیز، سرزده یا پرخاشگرانه
  • انکار همه چیز و اعتقاد به این که هر چیزی اشتباه است

• بخش افسردگی:
  • خلق و خوی غمگین، مضطرب یا احساس پوچی شدید
  • احساس ناامیدی
  • بدبینی
  • احساس گناه، بی ارزشی و درماندگی
  • از دست دادن علاقه یا لذت از فعالیتهایی که قبلاً از آن‌ها لذت می‌برده اند، از جمله رابطه جنسی
  • کاهش انرژی، خستگی
  • مشکل در تمرکز، به خاطر سپردن یا تصمیم گیری
  • بی قراری و تحریک پذیری
  • بی خوابی یا خواب زیاد
  • تغییر در اشتها، کاهش یا افزایش وزن ناخواسته
  • علائم بدنی که ناشی از بیماری نباشند (خود آزاری)
  • افکار مرگ یا خودکشی
  • صحبت درمورد خودکشی یا اقدام قبلی
  • بخشیدن اموال و یا نشانه هایی از جمع و جور کردن زندگی

بررسی اجمالی اختلال دوقطبی

همان طور که قبلا هم اشاره کردیم، اختلال دو قطبی (که قبلاً بیماری شیدایی-افسردگی یا افسردگی شیدایی نامیده می‌شد) نوعی اختلال روانی است که باعث تغییرات غیرمعمول در خلق و خو، انرژی، سطح فعالیت، تمرکز و توانایی انجام کارهای روزمره می شود. اختلال افسردگی شیدایی در اکثر موارد احتیاج به داروهای اختلال دو قطبی دارد. این داروها تنها باید توسط پزشک متخصص تجویز شده و در نحوه مصرفشان هیچ تغییری توسط بیمار ایجاد نشود.

انواع اختلال افسردگی شیدایی و داروهای اختلال دو قطبی

سه نوع اختلال دو قطبی وجود دارد. هر سه نوع شامل تغییرات واضحی در خلق و خو، انرژی و سطح فعالیت است. این خلق وخوها از دوره هایی کاملاً “بالا” ،پرتحرک ، تحریک پذیر یا پرانرژی (معروف به دوره های شیدایی) تا دوره های بسیار “پائین” ، غمگین ، بی تفاوت یا ناامیدانه (معروف به دوره های افسردگی) متغیر است. دوره های شیداییکه شدتشان کمتر باشد به عنوان دوره های هیپومانیک شناخته می شوند.

اختلال دو قطبی شماره یک

شدیدترین نوع اختلال دو قطبی با دوره‌های شیدایی که حداقل ۷ روز طول می کشد. در این نوع از اختلال دو قطبی علائم شیدایی آنقدر شدیدند که فرد نیاز به مراقبت فوری در بیمارستان دارد. معمولاً دوره های افسردگی نیز رخ می دهد که به طور معمول حداقل ۲ هفته طول می کشد. این دوره‌های افسردگی با ویژگی های مختلط (داشتن علائم افسردگی و علائم شیدایی همزمان) نیز ممکن است.

اختلال دو قطبی شماره دو

با الگویی از دوره های افسردگی و دوره های هیپومانیک تعریف می شود، اما نه قسمت های شیدایی کامل که معمولاً در اختلال دو قطبی نوع اول است.

اختلال دو قطبی شماره سه یا سیکلوتایمیک (سیکلوتیمیا نیز نامیده می شود):

این نوع از اختلال دو قطبی تعریف شده توسط دوره هایی با علائم هیپومانیک و همچنین دوره هایی با علائم افسردگی که حداقل ۲ سال به طول می انجامد (۱ سال در کودکان و نوجوانان). با این حال، علائم مورد نیاز تشخیصی برای یک دوره هیپومانیک و یک دوره افسردگی را برآورده نمی کند.

البته گاهی ممکن است فرد علائمی از اختلال دو قطبی را تجربه کند که با سه دسته ذکر شده در بالا مطابقت نداشته باشد. این افراد به عنوان “سایر اختلالات دو قطبی مشخص و مشخص نشده” شناخته می شوند.

اختلال دو قطبی چه زمانی خودش را نشان می‌دهد؟

اختلال دو قطبی معمولاً در اواخر بلوغ (سال های نوجوانی) یا اوایل بزرگسالی تشخیص داده می شود. گاهی اوقات، علائم دو قطبی می تواند در کودکان هم ظاهر شود.

اختلال دو قطبی همچنین می تواند اولین بار در دوران بارداری زنان یا پس از زایمان ظاهر شود. اگرچه ممکن است علائم در طول زمان متفاوت باشد. اما اختلال دو قطبی معمولاً نیاز به درمان مادام العمر دارد. پیروی از یک برنامه درمانی تجویز شده می تواند به افراد در مدیریت علائم و بهبود کیفیت زندگی کمک کند. در واقع اختلال دو قطبی تقریبا هیچ‌وقت کاملا درمان نشده و از بین نمی‌رود اما بیمار می‌تواند یاد بگیرد که یک زندگی عادی با آن داشته باشد.

تشخیص و داروهای اختلال دو قطبی

تشخیص و درمان مناسب می تواند به افراد دارای اختلال دو قطبی کمک کند تا زندگی سالم و فعالی داشته باشند. اولین قدم صحبت با پزشک یا سایر ارائه دهندگان خدمات بهداشتی سلامت روان مجاز است. ارائه دهنده خدمات بهداشتی می تواند یک معاینه بدنی را انجام دهد و آزمایشات پزشکی لازم را انجام دهد. سپس ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی ممکن است ارزیابی سلامت روان را انجام دهد یا مراجع را به یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشت روان مانند روانپزشک، روانشناس یا مددکار اجتماعی بالینی که تجربه تشخیص و درمان اختلال دو قطبی را دارد، ارجاع دهد.

اختلال دو قطبی از کجا تشخیص داده می‌شود؟

ارائه دهندگان مراقبت های بهداشت روان معمولاً اختلال دو قطبی را براساس علائم، سابقه زندگی، تجربیات و در موارد بسیاری ژنتیک سابقه خانوادگی تشخیص می دهند. تشخیص دقیق در جوانان از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

یک نکته مهم برای متخصصان عزیز: توجه داشته باشید افراد مبتلا به اختلال دوقطبی در هنگام افسردگی بیشتر از وقتی که دچار مانیا یا هیپومانیا هستند، به دنبال کمک می روند. استفاده از سابقه پزشکی دقیق برای اطمینان از اینکه اختلال دو قطبی به عنوان افسردگی اساسی اشتباه گرفته نشده ضروری است. این امر به ویژه هنگام درمان یک دوره ابتدایی افسردگی بسیار مهم است زیرا داروهای ضد افسردگی می توانند در افرادی که احتمال ابتلای آنها به اختلال دوقطبی بیشتر است، یک دوره جنون ایجاد کنند.

عوامل موثر در ابتلا به اختلال دو قطبی | آیا من در خطر مبتلا شدن به اختلال دو قطبی هستم؟

محققان در حال بررسی علل احتمالی اختلال دو قطبی هستند. و تا به امروز اکثر آنها موافقند که هیچ علتی به جز ژنتیک وجود ندارد و به غیر از آن احتمالاً عوامل زیادی در ابتلای فرد به بیماری موثر هستند. اما به هر حال دو دلیل عمده ابتلای افراد به بیماری افسردگی-شیدایی عبارت اند از:

ساختار و عملکرد مغز: برخی مطالعات نشان می دهد مغز افراد مبتلا به اختلال دو قطبی ممکن است با مغز افرادی که اختلال دو قطبی یا اختلال روانی دیگری ندارند متفاوت باشد. یادگیری بیشتر در مورد این تفاوت ها ممکن است به دانشمندان کمک کند تا اختلال دوقطبی را درک کنند و تشخیص دهند که کدام روشهای درمانی بهتر جواب می دهند. در این زمان، ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی ، تشخیص و برنامه درمانی را به جای تصویربرداری از مغز یا سایر آزمایش های تشخیصی، بر اساس علائم و سابقه فرد قرار می دهند.

ژنتیک: برخی تحقیقات نشان می دهد افرادی که دارای ژن های خاصی هستند بیشتر به اختلال دو قطبی مبتلا می شوند. تحقیقات همچنین نشان می دهد افرادی که پدر یا مادر یا خواهر یا برادرشان مبتلا به اختلال دو قطبی هستند ، احتمال ابتلایشان به این اختلال بیشتر است. در اختلال دو قطبی بسیاری از ژن ها درگیر هستند و هیچ ژنی به تنهایی نمی تواند باعث بروز این اختلال شود. پژوهش‌های بیشتر در مورد چگونگی نقش ژن ها و ارتباطشان با یکدیگر در ایجاد و تشدید اختلال دو قطبی ممکن است به محققان در ایجاد روش های درمانی جدید کمک فراوانی کند.

روش های درمانی اختلال دو قطبی، داروهای اختلال دو قطبی

درمان و داروهای اختلال دو قطبی می تواند به بسیاری از افراد کمک کند تا با این اختلال به صورت عادی زندگی کنند. حتی کسانی که شدیدترین اشکال اختلال دو قطبی را دارند. یک برنامه درمانی موثر معمولاً ترکیبی از دارو و روان درمانی است که “گفتگوی درمانی” نیز نامیده می شود.

اختلال دو قطبی یک بیماری مادام العمر است. قسمت های شیدایی و افسردگی به طور معمول با گذشت زمان برمی گردند. بین دوره ها، بسیاری از افراد مبتلا به اختلال دوقطبی فاقد تغییرات خلقی هستند، اما برخی از افراد ممکن است علائم طولانی مدت داشته باشند. درمان طولانی مدت و مداوم می تواند به افراد در مدیریت این علائم کمک کند.

داروهای اختلال دو قطبی

اگر اختلال دوقطبی دارید، داروهای مناسب می توانند مانند یک عینک باشند. اختلال دوقطبی دیدگاه شما را نسبت به خود و جهان عوض می کنند، اما داروها می توانند به شما کمک کنند تا دوباره چیزها را به وضوح ببینید.

داروها بخش مهمی از برنامه درمانی دوقطبی هستند. داروها شما را درمان نمی کنند، اما به شما کمک می کنند خلق و خوی خود را متعادل نگه داشته تا بتوانید کارهایی را که نیاز دارید و می خواهید انجام دهید.

بهترین داروی دوقطبی کدام است؟

پزشکان از انواع مختلفی از داروها برای درمان اختلال دوقطبی استفاده می کنند. برخی با اوج شدید شیدایی مبارزه می کنند و برخی دیگر افسردگی را درمان می کنند. شما ممکن است یک دارو را در یک زمان یا چند دارو را همزمان مصرف کنید.

داروی جدید دوقطبی دوقطبی و بهترین داروی دوقطبی دارویی است که برای شما بهترین اثر را دارد. برای تصمیم گیری در مورد برنامه دارویی که بیشترین کمک را به شما می کند، با پزشک خود همکاری لازم را داشته باشید.

ممکن است سال‌ها یا دهه‌ها به مصرف این داروها ادامه دهید، حتی اگر مدت زیادی از آخرین دوره مانیک یا افسردگی شما گذشته باشد. این درمان نگهدارنده نامیده می شود و به جلوگیری از عود علائم کمک می کند.

داروهای تثبیت کننده خلق و خو چیست؟

تثبیت‌کننده‌های خلق، داروهایی هستند که حالت‌های اوج (شیدایی) و افسردگی (افسردگی) را درمان و از آن پیشگیری می‌کنند. آنها همچنین به جلوگیری از تداخل خلق و خوی شما در کار، مدرسه یا زندگی اجتماعی کمک می کنند.

مثالها عبارتند از:

• کاربامازپین (کارباترول، اپیتول، اکوترو، تگرتول)
• دیوالپروکس سدیم (دپاکوت)
• لاموتریژین (لامیکتال)
• لیتیوم
• والپروئیک اسید (دپاکن)

برخی از این داروها به عنوان ضدتشنج شناخته می شوند که برای درمان اختلالات تشنج نیز استفاده می شوند، از جمله کاربامازپین، لاموتریژین و والپروئیک اسید.

همه این داروها اثرات یکسانی ندارند. برخی (مانند لیتیوم) در درمان شیدایی بهتر هستند. برخی دیگر (مانند لاموتریژین) ممکن است برای افسردگی مفیدتر باشند.

به خاطر داشته باشید که اصطلاح “تثبیت کننده خلق و خو” می تواند گمراه کننده باشد. اگر آنها را مصرف کنید، خلق و خوی شما همچنان می تواند در طول روز تغییر کند ولی این داروها دوره های کامل شیدایی یا افسردگی را که چند روز یا چند هفته طول می کشد درمان می کنند.

سایر داروهای تثبیت کننده خلق و خو در اختلال دوقطبی

داروهایی به نام داروهای ضد روان پریشی نیز در برنامه های درمان دوقطبی رایج هستند. می توانید آنها را به تنهایی یا با تثبیت کننده های خلق و خوی برای کمک به علائم شیدایی مصرف کنید. این داروها عبارتند از:

• هالوپریدول (Haldol)
• لوکساپین (لوکسیتان) یا لوکساپین استنشاقی (آداسوو)
• ریسپریدون (ریسپردال)

امروزه پزشکان ممکن است داروهای ضد روان پریشی جدیدتری را تجویز کنند، از جمله:

• آریپیپرازول (Abilify)
• آسناپین (سافریس)
• کاریپرازین (Vraylar)
• لورازیدون (لاتودا)
• اولانزاپین (زیپرکسا)
• اولانزاپین/سامیدورفان (لیبالوی)
• کوئتیاپین فومارات (Seroquel)
• زیپراسیدون (Geodon)

داروهای افسردگی دوقطبی

اغلب اوقات، پزشکان درمان اختلال دوقطبی را با تجویز یک داروی تثبیت کننده خلق و خو مانند لیتیوم آغاز می کنند. اما FDA برخی از داروها را برای افسردگی دوقطبی نیز تایید کرده است:

• فلوکستین همراه با اولانزاپین (Symbyax)
• کوئتیاپین فومارات (Seroquel)
• لورازیدون (لاتودا). ممکن است آن را به تنهایی یا با لیتیوم یا والپروئیک اسید مصرف کنید.

برای برخی از افراد، داروهای ضد افسردگی سنتی ممکن است باعث ایجاد یک دوره شیدایی شوند. به دلیل این خطر، در صورت مصرف، پزشک باید شما را از نزدیک پیگیری کند.

آیا داروی دوقطبی برای من اثرگذار است؟

پزشک شما نمی تواند پیش بینی کند که یک داروی خاص دوقطبی چقدر برای شما موثر است. ممکن است لازم باشد چندین نوع مختلف و دوزهای مختلف را امتحان کنید تا روش مناسبی را بیابید. و این ممکن است زمان ببرد. ممکن است ناامید کننده باشد، اما تسلیم نشوید. در نهایت، شما و پزشکتان باید بتوانید نسخه ای را پیدا کنید که برای شما مفید باشد.

نکات دارویی دوقطبی

اگر مبتلا به اختلال دوقطبی هستید، مصرف دارو باید بخشی از برنامه روزانه شما باشد. هر روز در ساعت معینی مصرف کنید. اگر این کار را همراه با یک فعالیت روزانه دیگر مانند مسواک زدن، صبحانه خوردن یا خوابیدن به رختخواب انجام دهید، راحت‌تر به خاطر می سپارید. یک جعبه قرص هفتگی می تواند به شما کمک کند تا متوجه شوید که آیا دوزی را فراموش کرده اید یا خیر.

حتماً با داروساز یا پزشک خود در مورد بهترین زمان از روز برای مصرف داروهای دوقطبی خود صحبت کنید. برخی از آنها را اگر صبح یا قبل از خواب مصرف کنید و برخی دیگر را با غذا یا بعد از غذا مصرف کنید، بهتر است.

اگر یک دوز را فراموش کنید، چه کاری باید انجام دهید؟ از دکتر بپرسید تصور نکنید که آیا دو برابر کردن دزو در سری آینده ایده خوبی است.

عوارض داروهای دوقطبی

مانند هر دارویی، داروهای دوقطبی می توانند عوارض جانبی ایجاد کنند. آنها بسته به داروهایی که استفاده می کنید متفاوت هستند. این عوارض جانبی می تواند شامل موارد زیر باشد:

• حالت تهوع
• لرزش
• ریزش مو
• مشکلات جنسی
• افزایش وزن
• آسیب کبدی
• آسیب کلیه
• اسهال
• شکم درد
• واکنش پوستی

برخی از داروها می‌توانند بر عملکرد کبد یا میزان گلبول‌های سفید خون یا پلاکت‌های شما تأثیر بگذارند. ممکن است برای اطمینان از سلامت خود به آزمایشات منظم نیاز داشته باشید. داروی ضد روان پریشی زیپراسیدون (Geodon) با یک واکنش پوستی نادر اما جدی به نام سندرم DRESS (واکنش دارویی همراه با ائوزینوفیلی و علائم سیستمیک) مرتبط است.

بسیاری از عوارض جانبی پس از چند هفته درمان از بین خواهند رفت. اگر بعد از آن همچنان احساس بدی داشتید، به پزشک خود مراجعه کنید. تصور نکنید که باید با عوارض جانبی زندگی کنید. پزشک شما شاید بتواند دوز مصرفی شما را تغییر دهد، داروی دیگری برای کنترل عوارض جانبی به شما بدهد یا کلا داروی دیگری را امتحان کند.

به درمان دارویی دوقطبی پایبند باشید

داروهای اختلال دوقطبی داروهای قدرتمندی هستند و شما باید آنها را دقیقاً همانطور که پزشک توصیه کرده است مصرف کنید. بدون تایید پزشک مصرف دارو را قطع نکنید. می تواند خطرناک باشد.

هنگامی که احساس خوبی دارید، ممکن است تصمیم بگیرید که می خواهید مصرف داروی خود را متوقف کنید. اما این ایده بدی است مگر اینکه پزشک شما موافقت کند. درمان فقط در طول دوره های خلقی ممکن است برای جلوگیری از عود علائم کافی نباشد. در بیشتر افراد، درمان نگهدارنده بین دوره‌های خلقی باعث می‌شود شیدایی و افسردگی کمتر اتفاق بیفتند و شدت آن‌ها را کاهش می‌دهند. اگر در حال حاضر احساس خوبی دارید، احتمالاً به این دلیل است که داروی شما مؤثر است. پس به آن پایبند باشید.

افرادی که دارو مصرف می کنند باید:

• برای درک خطرات و فواید دارو و همچنین اختلالات دارویی ممکن با ارائه دهنده خدمات بهداشتی‌شان صحبت کنند.
• در مورد هرگونه داروی از قبل تجویز شده، داروهای بدون نسخه یا مکمل هایی که از قبل مصرف می کنند به ارائه دهنده خدمات بهداشتیشان اطلاع دهند.
• هرگونه نگرانی در مورد عوارض جانبی را فوراً به یک ارائه دهنده خدمات بهداشتی گزارش دهند. ارائه دهنده خدمات بهداشتی ممکن است لازم باشد دوز دارو را تغییر دهد یا داروی دیگری را امتحان کند.
• به یاد داشته باشید که دارو برای اختلال دوقطبی باید به طور مداوم و طبق تجویز ،حتی در صورت احساس بهبودی، مصرف شود.

پیدا کردن مشاور خوب و حرفه‌ای مرکز مشاوره‌ای که بهترین خدمات را در زمینه درمان و داروهای اختلال دو قطبی به شما ارائه دهد می‌تواند معضل بزرگی باشد. خصوصا اگر برای بار اول می‌خواهید به روان درمانگر مراجعه کنید. شما می‌توانید برای مشورت و کسب اطلاعات بیشتر درمورد مراکز مشاوره خوب در شمال و شرق تهران با کلینیک ذهن آرا تماس بگیرید.

ما اینجا هستیم تا شما را به بهترین متخصصین مربوط به مشکل شما را چه در مرکز مشاوره ذهن آرا و چه در کلینیک‌های دیگر ارجاع دهیم.