اختلالات خلقی و هیجانی کودکان چیست؟

مشکلات سلامت روان از افسردگی گرفته تا اختلال دوقطبی به عنوان اختلالات خلقی یا اختلالات عاطفی شناخته می شود. در هر یک از این اختلالات، یک تغییر جدی در خلق و خوی وضعیت عاطفی کودک ایجاد می شود. برخلاف خلق بد عادی که کودک گاهی اوقات احساس می کند، اختلال خلقی افکار و احساساتی است که شدید، مدیریت آن دشوار و پایدار است. اختلال خلقی یک وضعیت پزشکی واقعی است، نه چیزی که کودک احتمالاً به تنهایی از پس آن برآید.

امروزه پزشکان و محققان بر این باورند که اختلالات خلقی در کودکان یکی از مشکلات سلامتی است که کمتر تشخیص داده شده است. اختلالات خلقی که تشخیص داده نمی شوند، می توانند کودکان را در معرض خطر سایر مشکلات مانند رفتار مخرب و اختلالات مصرف مواد قرار دهند که پس از درمان اختلال خلقی باقی می مانند. کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال خلقی همیشه علائمی مشابه بزرگسالان نشان نمی دهند. بنابراین تشخیص مشکل در فرزندشان برای والدین دشوار است، به خصوص که او ممکن است به راحتی افکار یا احساسات خود را بیان نکند.

اختلالات خلقی، دسته‌ای از اختلالات هستند که با بالا رفتن یا پایین آمدن خلق مشخص می‌شوند. به طور کلی، خلق ممکن است بالا، پایین یا طبیعی باشد. فرد طبیعی که اختلالات خلقی نداشته باشد، می‌تواند خلق‌های متفاوتی را تجربه کند ولی توانایی کنترل یا مدیریت آن را دارد. افراد دچار اختلالات خلقی احساس کنترل بر خلقشان ندارند و به شکل غیر ارادی و در طول زمان، خلق بالا یا پایین را تجربه می‌کند یا بین آن‌ها نوسانات شدید و دائمی دارند.

اختلالات خلقی نه تنها خلق را تحت تاثیر قرار می‌دهند بلکه بر سایر جنبه‌های فردی مثل توانایی شناختی تاثیر می‌گذارند. برای مثال توجه و تمرکز فرد تحت تاثیر افسردگی و اختلال دو قطبی ضعیف می‌شود. مشکلات تکلم، اختلال در عملکرد شغلی، میل جنسی و روابط بین فردی برای مبتلایان مشکل زا می‌شود.

اختلالات خلقی و هیجانی چیستند؟

اهمیت تشخیص به موقع اختلالات خلقی و هیجانی؛ روانشناسی کودک

روانشناسی کودک، زیر دسته رواشناسی رشد است که به بررسی دقیق و علمی کودک همچنین نیازهای او می پردازد تا به موثرترین شیوه های رشد کودک همچنین بهترین سبک فرزندپروری دست یابد. عاملی که به والدین کمک می کند تا به دنیای کودکانه فرزند خود وارد شوند و بتوانند ارتباط موثرتری با او برقرار کنند. تعاملاتی که در شکل گیری سبک دلبستگی ایمن کودکان نیز تاثیر می گذارد. سبک دلبستگی نقش تعیین کننده در روابط اجتماعی آینده کودک، سازگاری او، توانایی اعتماد کردن به دیگران و داشتن نگرش مثبت به جهان بازی می کند.

روانشناسی کودک، فرآیند رشد مهارت های جسمانی و پیشرفت حرکتی، رشد عاطفی و پیشرفت پروسه اجتماعی شدن کودک را مورد بررسی قرار می دهد. به دلیل اهمیتی که دوران کودکی در شکل گیری شخصیت انسان دارد، روانشناسی کودک بسیار حائز اهمیت است. کودکی از مهم ترین و تاثیر گذارترین دوره های زندگی هر فردی است. در واقع شالوده و اساس شخصیت در بزرگسالی، بر اساس تجارب و یادگیری های ست که در کودکی کسب کردید. به همین دلیل آگاهی والدین در مورد اصول روانشناسی کودک بسیار حائز اهمیت است.

ضرورت و اهمیت روانشناسی کودک در درمان اختلالات خلقی و هیجانی

گرچه کودک بسیار کنجکاو و عاشق یادگیری است؛ ولی این فرآیندی طولانی است و هر مرحله رشدی، کودک با چالش هایی روبرو می شود که توانایی های مختلفی را می طلبد. به همین دلیل نقش والدین در شکل گیری توانایی های شناختی و جسمانی کودک بسیار پررنگ است. با توجه به اینکه کودک در سال های اولیه زندگی بسیار ناتوان است، نیازمند مراقبت های والدین است. در واقع طولانی بودن زمان یادگیری مهارت های اولیه کودک پیش زمینه ای است برای الزام یادگیری مهارت های فرزندپروری والدین. چرا که شما نقش تعیین کننده ای در سرنوشت و آینده کودک خود ایفا میکنید. به همین دلیل رواشناسی کودک امروزه بسیار مورد توجه قرار می گیرد.

روانشناسی کودک، یادآور این موضوع است که والدین بایستی به سلامتی روانی کودک خود اهمیت دهند و همان طور که جسم او را تغذیه میکنند، شرایطی را برای او فراهم کنند تا بتواند از لحاظ روحی و روانی نیز شکوفا شود و استعداد هایش تجلی یابند. مشاوره تربیت کودک، بابررسی عوامل موثر در رشد کودک، به شما کمک میکند تا با کاهش ریسک فاکتورهایی که باعث برور مشکلات روانی و عاطفی در فرزندتان میشود، او را در برابر اختلالات روانی واکسینه کنید.

پیشگیری از اختلالات هیجانی و خلقی

در ادامه به برخی از مهمترین اصول روانشناسی کودک اشاره می کنیم:

1- رعايت ثبات در رفتار با كودك؛ به اين معنا كه والدين به اصول تربيتی پايبند باشند چرا كه این ثبات، موجب ايجاد نوعی امنيت خاطر در کودک شود.

2- همسو بودن والدین در شیوه های تربیتی حائز اهمیت است، تا فرزند شما در يادگيری اصول دچار دوگانگی نشود.

3- نقش تقلید کودکان از والدین خود، در شیوه های تربیتی نکته دیگری ست که نباید نادیده گرفته شود.

4- براي ارتباط برقرار كردن با كودك از شيوه گوش دادن فعال استفاده كنيد.

5- برای فرزندتان الگوی مناسبی باشيد و آنچه را كه خود به آن عمل ميكنيد را از كودك خود بخواهيد.

6- برای كودك محدودت هايی در آزادی قرار دهيد تا مطابق يك اصول درست و منطقی مهارت های زندگی را بياموزد.

7- همه خواسته های كودك لازم نيست برآورده شود؛ تحمل اندکی ناکامی متناسب با سطح رشدی کودک در فرآیند تربیت او لازم است.

8- در مورد شكست های كودك خود ميانه رو باشد؛ او را مورد تحقیر و سرزنش قرار ندهید و شكست هایش را بزرگ نكنيد.