روانپزشکی (Psychiatry) شاخهای از پزشکی است که به سببشناسی، علامتشناسی، طبقهبندی و تشخیص، پیشگیری، درمان و پیشآگهی اختلالات روانی که عمده علائم آن اختلال در رفتار انسانی است، میپردازد. اختلال روانی سندرمی است که ویژگی بارز آن برهم خوردن قابل توجه بالینی شناخت، تنظیم هیجانی یا رفتاری فرد است و خود بازتابی است از کژکاری فرآیندهای زیستی، روانی یا رشدی زمینهساز عملکرد روانی.
اختلالات روانی معمولاً با ناراحتی قابل توجه با نقص کارکرد در فعالیتهای اجتماعی، شغلی و یا سایر فعالیتهای مهم زندگی فرد همراه هستند. یک واکنش مورد انتظار یا مبتنی بر فرهنگ به یک استرس یا فقدان عادی مانند مرگ عزیزان اختلال روانی محسوب نمیشود. رفتارهای غیرمتعارف اجتماعی و تعرضات بین فرد و اجتماع نیز اختلال روانی نیستند مگر اینکه این انحراف یا تعارض ناشی از یک کژکاری در عملکرد روانی فرد باشد.
یک درمانگر دارای مدرک کارشناسی ارشد در زمینه های مرتبط با سلامت روان مانند روانشناسی، روانشناسی مشاوره یا خانواده درمانی است. روانشناسان واجد شرایط ارزیابی سلامت روان فرد و استفاده از تکنیک های درمانی مانند گفتاردرمانی هستند. نمونه هایی از درمانگران شامل مددکاران اجتماعی دارای مجوز و مشاوران حرفه ای بالینی مجاز می باشد. یک درمانگر نمی تواند دارو تجویز کند.
روانپزشک خوب پزشکی است که می تواند برای بیماری های روانی دارو و درمان پزشکی را تشخیص داده و تجویز کند.
تفاوت بین روانپزشک و متخصص مغز و اعصاب چیست؟
متخصص مغز و اعصاب پزشکی است که بیماری های مغز و سیستم عصبی (مغز، نخاع و اعصاب) را تشخیص، درمان و مدیریت می کند. یک متخصص مغز و اعصاب آناتومی، عملکرد و شرایطی را که بر اعصاب و سیستم عصبی شما تأثیر می گذارد، می داند.
در حالی که متخصصان مغز و اعصاب و روانپزشکان هر دو پزشکانی هستند که با شرایطی سر و کار دارند که بر مغز شما تأثیر می گذارد، متخصص مغز و اعصاب بیشتر بر جنبه های فیزیکی و علائم این بیماری متمرکز است و روانپزشک بیشتر بر روی علائم شناختی و رفتاری این بیماری متمرکز است. متخصصان مغز و اعصاب همچنین شرایطی را که بر اعصاب و نخاع شما تأثیر می گذارد، تشخیص و درمان می کنند. یک روانپزشک با این نوع شرایط کار نمی کند.
هر دو پزشک می توانند دارو تجویز کنند، و هر دو پزشک ممکن است با مدیریت برخی شرایط که بر مغز شما تأثیر می گذارد درگیر باشند. به عنوان مثال، افسردگی معمولاً در افرادی که به بیماری پارکینسون مبتلا هستند یا سکته مغزی کردهاند رخ میدهد.
روانپزشک چه کار می کند؟
روانپزشک اختلالات روانی، عاطفی و رفتاری را ارزیابی، تشخیص و درمان می کند.
روانپزشکان می توانند انواع آزمایشات پزشکی و/یا روانشناختی را ارجاع دهند یا انجام دهند. این آزمایشها، همراه با گفتگو در مورد علائم و سابقه پزشکی و خانوادگی، به روانپزشکان اجازه میدهد تا شرایط سلامت روان را تشخیص دهند.
روانپزشکان از معیارهای راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی انجمن روانپزشکی آمریکا (DSM-5) برای تشخیص مشکلات سلامت روان استفاده می کنند.
روانپزشکان همچنین برنامه های درمانی فردی را تشکیل می دهند که می تواند شامل روان درمانی (گفتار درمانی)، دارو درمانی و سایر درمان های پزشکی باشد.
روانپزشکان چه شرایطی را درمان می کنند؟
روانپزشکان می توانند چندین بیماری را تشخیص داده و درمان کنند، از جمله: