روانپزشک و علم روانپزشکی
روانپزشکی، علم و عمل تشخیص، درمان و پیشگیری از اختلالات روانی است.
اصطلاح روانپزشکی از دو کلمه یونانی psyche به معنای “ذهن” یا “روح” و iatreia به معنای “شفا” گرفته شده است. تا قرن هجدهم، بیماری روانی اغلب به عنوان تسخیر اهریمنی تلقی می شد، اما به تدریج به عنوان یک بیماری نیاز به درمان در نظر گرفته شد.
بسیاری فکر می کنند که روانپزشکی مدرن با تلاش های پزشک فرانسوی فیلیپ پینل در اواخر دهه 1700 متولد شد. بنجامین راش، دولتمرد و پزشک معاصر او در ایالات متحده، رویکردی مشابه را معرفی کرد. شاید مهم‌ترین مشارکت در این زمینه در اواخر قرن نوزدهم رخ داد، زمانی که امیل کریپلین، روانپزشک آلمانی بر رویکرد سیستماتیک تشخیص و طبقه‌بندی روانپزشکی تأکید کرد و روانکاو اتریشی، زیگموند فروید، که با آسیب‌شناسی عصبی آشنا بود، روانکاوی را به عنوان یک رویکرد درمانی و تحقیقاتی توسعه داد.
روانپزشکی چیست؟
روانپزشکی چیست؟روانپزشکی (Psychiatry) شاخه‌ای از پزشکی است که به سبب‌شناسی، علامت‌شناسی، طبقه‌بندی و تشخیص، پیشگیری، درمان و پیش‌آگهی اختلالات روانی که عمده علائم آن اختلال در رفتار انسانی است، می‌پردازد. اختلال روانی سندرمی است که ویژگی بارز آن برهم خوردن قابل توجه بالینی شناخت، تنظیم هیجانی یا رفتاری فرد است و خود بازتابی است از کژکاری فرآیندهای زیستی، روانی یا رشدی زمینه‌ساز عملکرد روانی.
اختلالات روانی معمولاً با ناراحتی قابل توجه با نقص کارکرد در فعالیت‌های اجتماعی، شغلی و یا سایر فعالیت‌های مهم زندگی فرد همراه هستند. یک واکنش مورد انتظار یا مبتنی بر فرهنگ به یک استرس یا فقدان عادی مانند مرگ عزیزان اختلال روانی محسوب نمی‌شود. رفتارهای غیرمتعارف اجتماعی و تعرضات بین فرد و اجتماع نیز اختلال روانی نیستند مگر اینکه این انحراف یا تعارض ناشی از یک کژکاری در عملکرد روانی فرد باشد.
برای مطالعه نکاتی که به شما کمک می‌کند تا روانپزشک خوب را پیدا کنید، کلیک کنید.
تفاوت بین روانپزشک و روانشناس چیست؟
یک درمانگر دارای مدرک کارشناسی ارشد در زمینه های مرتبط با سلامت روان مانند روانشناسی، روانشناسی مشاوره یا خانواده درمانی است. روانشناسان واجد شرایط ارزیابی سلامت روان فرد و استفاده از تکنیک های درمانی مانند گفتاردرمانی هستند. نمونه هایی از درمانگران شامل مددکاران اجتماعی دارای مجوز و مشاوران حرفه ای بالینی مجاز می باشد. یک درمانگر نمی تواند دارو تجویز کند.
لازم به ذکر است روانپزشک خوب پزشکی است که می تواند برای بیماری های روانی دارو و درمان پزشکی را تشخیص داده و تجویز کند.
تفاوت بین روانپزشک و متخصص مغز و اعصاب چیست؟
متخصص مغز و اعصاب پزشکی است که بیماری های مغز و سیستم عصبی (مغز، نخاع و اعصاب) را تشخیص، درمان و مدیریت می کند. یک متخصص مغز و اعصاب آناتومی، عملکرد و شرایطی را که بر اعصاب و سیستم عصبی شما تأثیر می گذارد، می داند.
در حالی که متخصصان مغز و اعصاب و روانپزشکان هر دو پزشکانی هستند که با شرایطی سر و کار دارند که بر مغز شما تأثیر می گذارد، متخصص مغز و اعصاب بیشتر بر جنبه های فیزیکی و علائم این بیماری متمرکز است و روانپزشک بیشتر بر روی علائم شناختی و رفتاری این بیماری متمرکز است. متخصصان مغز و اعصاب همچنین شرایطی را که بر اعصاب و نخاع شما تأثیر می گذارد، تشخیص و درمان می کنند. یک روانپزشک با این نوع شرایط کار نمی کند.
هر دو پزشک می توانند دارو تجویز کنند، و هر دو پزشک ممکن است با مدیریت برخی شرایط که بر مغز شما تأثیر می گذارد درگیر باشند. به عنوان مثال، افسردگی معمولاً در افرادی که به بیماری پارکینسون مبتلا هستند یا سکته مغزی کرده‌اند رخ می‌دهد.
روانپزشک چه کار می کند؟
روانپزشک اختلالات روانی، عاطفی و رفتاری را ارزیابی، تشخیص و درمان می کند.
روانپزشکان می توانند انواع آزمایشات پزشکی و/یا روانشناختی را ارجاع دهند یا انجام دهند. این آزمایش‌ها، همراه با گفتگو در مورد علائم و سابقه پزشکی و خانوادگی، به روانپزشکان اجازه می‌دهد تا شرایط سلامت روان را تشخیص دهند.
روانپزشکان از معیارهای راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی انجمن روانپزشکی آمریکا (DSM-5) برای تشخیص مشکلات سلامت روان استفاده می کنند.
روانپزشکان همچنین برنامه های درمانی فردی را تشکیل می دهند که می تواند شامل روان درمانی (گفتار درمانی)، دارو درمانی و سایر درمان های پزشکی باشد.
روانپزشکان چه شرایطی را درمان می کنند؟
روانپزشکان می توانند چندین بیماری را تشخیص داده و درمان کنند، از جمله:
- اختلال مصرف الکل و سایر اختلالات مصرف مواد
- بیماری آلزایمر
- اختلالات اضطرابی
- اختلال کمبود توجه/بیش فعالی (ADHD)
- اختلال طیف اوتیسم
- اختلال دوقطبی
- اختلال بدشکلی بدن
- افسردگی
- اختلالات تجزیه ای
- اختلالات اشتها
- اختلال قمار
- نارسایی جنسیتی
- اختلال احتکار
- اختلالات خلقی
- اختلال وسواس فکری (OCD)
- اختلال هراس
- اختلالات شخصیت
- اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
- افسردگی پس از زایمان
- اختلال اسکیزوافکتیو
- روان‌گسیختگی
- اختلالات خواب
روانپزشکان از چه درمان هایی استفاده می کنند؟
روانپزشکان از درمان های مختلفی استفاده و تجویز می کنند، از جمله:
- روان درمانی (گفتار درمانی)
- داروها
- درمان های دیگر، مانند درمان تشنج الکتریکی (ECT) یا تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال (TMS).
درمان بیماری های روانی بسیار فردی و منحصر به فرد برای هر فرد است. درمان اغلب شامل ترکیبی از روش های درمانی فوق است.
چه زمانی باید به روانپزشک مراجعه کنم؟
تعیین زمان مراجعه به روانپزشک اغلب مستلزم ارزیابی صریح علائم و تجربیات روزانه شماست. در حالی که نباید سعی کنید هیچ بیماری روانی خاصی را تشخیص دهید، می توانید از رفتارها، احساسات و الگوهای فکری که ناسالم هستند و زندگی روزمره شما را مختل می کنند آگاه شوید و آنها را یادداشت کنید.
در حالی که جستجوی کمک برای شرایط سلامت روان می تواند دشوار و طاقت فرسا باشد، انجام این کار ضروری است. مشکلات سلامت روان بسیار رایج است و سلامت روان شما به اندازه سلامت جسمی شما مهم است.
در برخی موارد، پزشک شما ممکن است شما را به روانپزشک ارجاع دهد اگر علائم خود را با او در میان بگذارید. اما در صورت تمایل معمولا می توانید مستقیماً برای تشخیص و طرح درمان به روانپزشک مراجعه کنید.
اپیزودهای سلامت روان ممکن است به طور تصادفی، به ندرت یا ثابت باشند. نکته مهمی که باید به خاطر داشته باشید این است که اگر آنها بر کیفیت زندگی شما تأثیر منفی می گذارند، نشانه واضحی است که باید به دنبال کمک باشید.
اگر هر یک از علائم یا تجربیات زیر را دارید، ممکن است بخواهید به روانپزشک مراجعه کنید یا به ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی اولیه خود بگویید:
- ناتوانی در مدیریت یا کنترل احساسات
- اپیزودهای مداوم یا مکرر خشم یا عصبانیت
- ترس های بیش از حد یا غیر منطقی
- درگیر شدن در رفتار پرخطر
- نگرانی و/یا غم بیش از حد
- تغییرات قابل توجه در الگوهای خواب
- مصرف مواد
- اختلالات اشتها
- کاهش عملکرد در مدرسه یا محل کار
- کناره گیری از موقعیت های اجتماعی
- افکار خودزنی
به یاد داشته باشید، داشتن یا درخواست کمک برای یک بیماری روانی شرم آور نیست. هر چه زودتر به دنبال کمک و درمان باشید، زودتر احساس بهتری خواهید داشت.