QEEG و کاربرد نقشه مغزی
مغز انسان بسیار پیچیده است و از میلیون ها میلیون سلول های محافظتی و نورون به وجود آمده است. همین موضوع است که سبب می شود یک انسان سالم حتی خاطرات و اتفاقات سال های دور را نیز به یاد آورد. شاید بتوان مغز را در کنار قلب جز مهم ترین اندام های حیاتی بدن دانست. این موضوع باعث شده است که دانشمندان کنجکاو شده و از سال ها پیش تا کنون بر روی مغز آزمایشات مختلف و نقشه برداری انجام دهند! امروز در همین راستا قصد داریم در رابطه با نقشه مغزی یا همان QEEG با شما سخن بگوییم،ما امروزه برای بررسی امواج مغزی از یک فناوری عصبی پیشرفته به نام QEEG استفاده می کنیم که نقشه مغزی را تولید می کند و به ما امکان را می دهد تا قدرت، مقدار، توزیع و نسبت امواج مغزی مختلف را کمیت کنیم.
QEEG یا نقشه مغزی چیست؟
الکتروانسفالوگرافی (EEG) اندازه گیری الگوهای الکتریکی در سطح پوست سر است که فعالیت قشر مغز را منعکس می کند و معمولا به عنوان امواج مغزی شناخته می شود. و در اصطلاح عادی گاهی اوقات به آن “نقشه مغزی” نیز می گویند.
الکتروانسفالوگرافی (EEG) روشی است که فعالیت ثبت شده مغز را از یک ضبط چند الکترودی با استفاده از کامپیوتر پردازش می کند. این داده ها با الگوریتم‌های مختلفی مانند «فوریه» به‌طور کلاسیک یا در برنامه‌های مدرن‌تر آنالیز «موجک» پردازش می‌شوند. داده های دیجیتال به صورت آماری تجزیه و تحلیل می شوند، گاهی اوقات مقادیر را با مقادیر مرجع پایگاه داده “هنجاری” مقایسه می کنند. EEG پردازش شده معمولاً به نقشه های رنگی عملکرد مغز به نام “نقشه مغزی” تبدیل می شود. اطلاعات آزمون بدست آمده را می توان توسط متخصصان به عنوان یک ابزار بالینی برای ارزیابی عملکرد مغز و ردیابی تغییرات در عملکرد مغز به دلیل مداخلات مختلف مانند نوروفیدبک یا دارو تفسیر و استفاده کرد.
تکنیک‌های پردازش الکتروانسفالوگرافی و استفاده از نرم‌افزار تحلیلی مدرن برای پردازش نقشه مغزی به ما این توانایی را می‌دهد که تغییرات پویایی را که در طول انجام وظایف پردازش شناختی در سراسر مغز اتفاق می‌افتد مشاهده کنیم، و این رویکرد جدید می‌تواند برای کمک به ما در تعیین نواحی درگیر مغز و پردازش آن بسیار کارآمد باشد.
مزیت های کلیدی نقشه مغزی (QEEG)
این اندازه گیری های مهم می تواند شما را قادر سازد:
- علت اصلی برخی از علائم روانی یا فیزیولوژیکی را شناسایی کنید.
- یک برنامه درمانی بهینه مبتنی بر داده ایجاد کنید.
- پیشرفت مشتریان خود را با نوروفیدبک اندازه گیری کنید.
در این مقاله توضیح خواهیم داد که نقشه برداری مغزی چگونه کار می کند، چرا می تواند بخش مهمی از جعبه ابزار سلامت روان شما باشد و چگونه می تواند به شما کمک کند تا عملکرد خود را تغییر دهید.
نقشه برداری مغزی چگونه کار می کند؟
آزمایش QEEG با یک الکتروانسفالوگرام (EEG) شروع می شود که فعالیت امواج مغزی را از طریق حسگرهایی که روی سر مشتری قرار می گیرد اندازه گیری می کند. این خوانش امواج مغزی به نرم افزار QEEG ارسال می شود که داده ها را تفسیر می کند.
الگوهای عملکرد یک مراجع، با نشانگرهای عملکرد مغز شناخته شده محاسبه شده و از یک پایگاه داده هنجاری QEEG که از هزاران مغز دیگر به دست آمده است مقایسه می شود. Z-Score بر اساس سیگنال EEG، مکان سنسور، سن فرد، جنسیت فرد و باز یا بسته بودن چشم ها است. با این اطلاعات، Z-Score قادر است مقادیر 0.0 (نرمال)، مثبت (بالاتر از نرمال) و منفی (زیر نرمال) را ارائه دهد.
برای مثال، گزارش QEEG می‌تواند مناطقی را نشان دهد که فعالیت امواج مغزی غیرطبیعی را در مقایسه با هنجار نشان می‌دهند (به عنوان مثال، سایر مشتریان همسان با سن).
در یک نقشه، خطوط ایزوکانتور افزایش واحدهای استاندارد شده (امتیاز Z) را نشان می دهد. نقاط سیاه نشان دهنده محلی سازی الکترودها هستند که شامل AF7، AF8، F3، FZ، F4، CZ، TP9، TP10 و O1 است. ولتاژ نسبت به میانگین ولتاژ برای جمعیت عادی در همان گروه سنی استاندارد شده است.
انواع نقشه مغزی
نقشه‌برداری مغزی انواع مختلفی دارد که در شرایط متفاوت مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ادامه انواع این نقشه را می‌بینید:
- نقشه برداری مغزی معمولی این نوع نقشه‌برداری مغزی عام‌ترین حالت آزمایش است که بین ۲۰ تا ۴۰ دقیقه طول می‌کشد. در طول تست از شما خواسته می‌شود بدون سروصدا نشسته و هرازگاهی چشمان خود را باز و بسته کنید یا نفس عمیق بکشید. ممکن است در پایان آزمایش یک چراغ چشمک‌زن روبروی شما گذاشته شود تا اثر آن بر فعالیت مغزی شما بررسی شود.
- نقشه برداری مغزی در حالت خواب گاهی نقشه مغزی در حالت معمولی، اطلاعات مورد نیاز متخصص مغز و اعصاب را در اختیار وی نمی‌گذارد. در این حالت ممکن است این آزمایش در حین خواب بیمار انجام شود. در برخی مواقع از بیمار خواسته می‌شود که شب قبل از انجام آزمایش بیدار بماند تا پزشک از خوابیدن بیمار در حین انجام آزمایش مطمئن شود.
- نقشه برداری حین فعالیت در این روش فعالیت مغز در طول شبانه‌روز و طی مدت یک یا چند روز ثبت می‌شود. الکترودها روی سر فرد گذاشته شده و به یک دستگاه ضبط قابل‌حمل وصل می‌شوند.
الگوی فضایی امواج مغزی نشان دهنده چیست؟
این نرم افزار داده ها را در یک نقشه رنگی خلاصه می کند که قدرت متغیر باندهای فرکانسی مختلف را در قسمت های مختلف مغز نشان می دهد. این نمایش می تواند بینشی در مورد اینکه چگونه عملکرد مغز مراجع شما با نمونه های جمع آوری شده از پایگاه داده ها بر اساس سن و جنسیت متفاوت است، ارائه دهد. رنگ قرمز دامنه بالاتری نسبت به پایگاه داده و رنگ آبی نشان دهنده دامنه کمتری نسبت به پایگاه داده است.
در استفاده از این روش، شما می توانید علت اصلی علائم مراجع خود را کشف کنید. شما با نقشه مغزی، می توانید اطلاعات گسترده ای مبتنی بر داده ها را در مورد ساختار فیزیکی مغز مراجع خود ارائه دهید و این اطلاعات می تواند به دلایل مختلف روانشناختی کاملاً مفید باشد.
به عنوان مثال، هر لوب مغز برای عملکرد بهینه نیاز به حفظ سطوح خاصی از فعالیت امواج مغزی دارد. پس از انجام QEEG، ممکن است متوجه شوید که مراجع شما دارای آلفای فرونتال پایین در هنگام بسته شدن چشم و دلتای پیشانی بالا در هنگام چشم بسته است. این یافته ها مهم هستند زیرا ممکن است نشان دهند که چرا مشتری شما با علائمی مانند بیش فعالی یا تکانشگری دست و پنجه نرم می کند. اما مهم نیست که مراجع شما چه علائمی را تجربه می کند، با نقشه برداری مغزی، می توانید درک عمیق تری از عملکرد درونی مغز او به دست آورید و در نتیجه یک برنامه درمانی مفید در راستای درمان ایجاد کنید.
الگوی فضایی امواج مغزی، ممکن است نشانه های بی توجهی، استرس، افسردگی و دیگر مشکلات را به درمانگر نشان دهد. بنابراین درک نحوه ارتباط مغز و شناسایی ناهنجاری ها می تواند در ایجاد یک برنامه درمانی بهینه بسیار مفید باشد. به عنوان مثال، یافته‌های نقشه مغزی می‌تواند به شما کمک کند تا یک پروتکل نوروفیدبک ایجاد کنید که مناطق خاصی از مغز مراجعین شما را که باعث علائم آنها می‌شوند، هدف قرار می‌دهد. همچنین می‌توانید از نقشه‌برداری مغزی به عنوان بخشی از فرآیند ارزیابی روانشناختی خود استفاده کنید تا مطمئن شوید که در رویکرد درمانی خود در مسیر درستی قرار دارید.
به عنوان مثال، مراجع شما ممکن است با تحریک پذیری دست و پنجه نرم کند، اما نقشه مغز QEEG او ممکن است الگوهایی را نشان دهد که فردی با ویژگی های افسردگی را به تصویر می کشد. این بینش در مورد عملکرد مغز مشتریان شما می تواند شما را به درک متفاوتی از وضعیت روانی آنها هدایت کند و به شما کمک کند تا به یک نتیجه درمانی سودمندتر دست یابید.
ارتباط مسیرهای مغزی و افسردگی
به طور کلی، مغز شما از مدارهای مختلفی تشکیل شده است. برخی برای شکل دادن به خاطرات مهم هستند، در حالی که برخی دیگر برای تأمل در خود ضروری هستند. با استفاده از فناوری تصویربرداری مغز، محققان عصب روانشناسی بالینی نشان داده اند که بسیاری از اختلالات، مانند اختلال افسردگی اساسی، اختلال وسواس فکری-اجباری، و اضطراب، با تغییر فعالیت در یک یا چند مدار مغز مشخص می شوند.
تفاوت نقشه برداری مغز با نوار مغزی چیست؟
در تست نوار مغزی، فعالیت الکتریکی مغز انسان توسط الکترودهای قرار داده شده روز سطح پوست ضبط شده که به آنها امواج مغزی می‌گویند. qEEG یا نقشه برداری مغز با استفاده از روش‌های ریاضی این امواج را به مقادیر کمی برای مقایسه و بررسی عملکرد صحیح مغز تبدیل می‌کند.
آیا انجام تست QEEG عوارض دارد؟
نقشه برداری مغزی، آزمایشی بدون درد، راحت و بی‌خطر است. به‌جز به هم ریختن موها و کمی احساس خستگی بعد از آزمایش هیچ عارضه دیگری در بیماران دیده نشده است. ممکن است در حین انجام آزمایش شما کمی سنگینی در سر و سوزن شدن در لب و انگشتان دست احساس کنید. همچنین افراد در جای اتصال الکترودها به بدن کمی خارش دارند اما جای نگرانی نیست و هیچ الکتریسیته‌ای وارد بدن نمی‌شود. در برخی افراد با بیماری‌های خاص مانند صرع احتمال تشنج حین انجام آزمایش وجود دارد به همین دلیل این افراد در حین نقشه برداری تحت مراقبت قرار گرفته و یک پرستار برای مواقع ضروری در کنار آنها قرار داده می‌شود.
قبل از انجام نقشه مغزی چه مواردی را باید رعایت کنیم؟
توجه داشته باشید که پیش از انجام نقشه برداری مغزی موارد زیر را رعایت کرده باشید:
- از محصولات آرایشی استفاده نکنید و حتما قبل از مراجعه به مرکز استحمام کنید.
- ۳ تا ۴ ساعت قبل از انجام تست، نوشیدنی‌های حاوی کافئین مثل قهوه، نوشابه و نوشیدنی‌های انرژی‌زا مصرف نکنید.
- حداقل ۶ ساعت قبل، الکل یا مواد مخدر مصرف نکنید.
- از اسپری، ژل و روغن مو استفاده نکنید.
- در صورتی که دارو مصرف می کنید، یک روز قبل به درمانگر خود اطلاع دهید.
- تلفن همراه و دستگاه های الکترونیکی خود را در طول انجام تست خاموش نگه دارید.
- آرام و هوشیار باشید و هیچ گونه ناراحتی و اضطرابی نداشته باشید.
هزینه انجام نقشه مغزی (QEEG) چه قدر است؟
در مراکز مختلف قیمت نقشه مغزی یا QEEG، متفاوت است.
ما در مرکز ذهن آرا، جهت رفاه حال هموطنان عزیز هزینه نقشه مغزی و دیگر خدمات را با حداقل قیمت، خدمت شما عزیزان ارائه می‌دهیم. جهت اطلاع از قیمت ها و سوالات بیشتر می توانید با ما تماس حاصل فرمایید.